به گزارش قدس آنلاین، چند سالی است که دولت ترکیه بیش از هر زمان دیگری به فکر افزایش میزان قدرت هجومی و دفاعی در حوزه دریا افتاده است. با آن که نیروی دریایی ترکیه سابقه دور و درازی دارد، اما چنین به نظر می رسد که نیروی دریایی این کشور، پا به پای دو نیروی زمینی و هوایی رشد نکرده و حالا تیم اردوغان در صدد افزایش قدرت است.

یکی از این حوزه ها که به طور جدی مورد توجه دولت قرار گرفته، تلاش برای افزایش قدرت نیروی دریایی از راه به کارگیری زیردریایی های پیشرفته است.

ترکیه در شرایطی به فکر ارتقای توان دفاعی در دریا است که در رده بندی جهانی قدرت نیروی دریایی کشورها بر اساس معیار برخورداری از توان زیردریایی، ۲ پله پس از ایران قرار گرفته و بر رده ۹ ایستاده است.

کشوری که دیر به فکر دریا افتاد

در دوران اقتدار امپراتوری عثمانی، قدرت در دریا برای پادشاهان عثمانی اهمیت فراوانی داشت و کشتی های عثمانی در مناطق مختلف و به ویژه در مدیترانه، قدرت نمایی می کردند. حتی در دورانی که بریتانیا و نیروهای دیگر بحری به فکر استفاده از کشتی های مسلح به توپ جنگی بودند، عثمانیان هم از قافله عقب نماندند و چنین کشتی هایی ساختند.

نگرش عثمانیان به موضوع ناوهای جنگی و استیلا بر دریا، یک موضوع مهم و حیثیتی بود. در سال  ۱۸۸۹ میلادی، امپراطور ژاپن برادرزاده خود را به دربار عبدالحمید دوم پادشاه عثمانی فرستاد.

پادشاه عثمانی هم در پاسخ به این اقدام، دستور داد یک کشتی مشهور به نام ارطغرل به ژاپن فرستاده شود و نامه او را به دست امپراطور برساند. اما کشتی ارطغرل در بازگشت به استانبول در ۱۵ ام سپتامبر غرق شده و علاوه بر ناخدای نامدار عثمان پاشا، ۵۳۱ سرباز سرنشین کشتی نیز جان خود را از دست دادند.

این اتفاق در حالی روی داد که مهندسین آلمانی و بریتانیایی، اندک اندک در حال تحقیق بر روی پروژه ساخت کشتی های نفت سوز بودند.

در اوایل قرن بیستم، لرد جان فیشر دریاسالار بریتانیایی، سکان نیروی دریایی کشورش را در دست گرفت و اتفاقاتی روی داد که باعث شد قدرت در دریا به طور کامل در قبضه کشتی های انگلیسی، آلمانی و پرتغالی باشد و عثمانی در این حوزه حرفی برای گفتن نداشته باشد.

پس از آن هم جنگ جهانی اول و انحلال خلافت روی داد و ترکیه باز هم فرصت چندانی برای ارتقای نیروی دریایی نداشت. بعدها و با آغاز جنگ سرد، ترکیه به ناتو پیوست و ارتش این کشور در هر دو حوزه زمینی و هوایی، صاحب برتری نسبی شد، اما با آن که ترکیه بر اساس ژئوپولیتیک خود، عملاً به عنوان یک کشور دریاپایه شناخته می شود، قدرت چندانی نصیب نیروی دریایی ترکیه نشد.

ولی در چند سال گذشته، توجه به افزایش قدرت در حوزه نیروی دریایی برای دولت اردوغان، اهمیت زیادی پیدا کرده است.

دنیای زیردریایی جهان، ایران هفتم، ترکیه نهم

با پیشرفت تکنولوژی، اثرگذاری نیروی انسانی در جنگ ها تا حدی محدود شده است. پس از نیروی زمینی و نیروی هوایی، نیروی دریایی، در دفاع به ویژه برای کشورهایی که دارای خط ساحلی هستند، اهمیت حیاتی دارد.

سایت آمریکایی Global Firepower فهرست کشورهای دارای زیردریایی را منتشر و کشورها را بر اساس تعداد زیردریایی، رده بندی کرده است.

در این لیست،  چین با ۷۸ زیردریایی بر پله نخست جهان ایستاده، روسیه با ۷۰ زیردریایی و آمریکا با ۶۸ زیردریایی در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.

کره شمالی با ۳۵ زیردریایی رتبه چهارم و کره جنوبی با ۲۲ زیردریایی در رتبه پنجم قرار گرفتند.ژاپن با ۲۱ زیردریایی ششم است، کشورمان ایران با ۱۹ زیردریایی بر رده هفتم جهان است، هندوستان با ۱۸ زیردریایی هشتم است، ترکیه با ۱۲ زیردریایی دارای رتبه نهم و یونان نیز با فاصله ای اندک از ترکیه یعنی با ۱۱ زیردریایی، دهم است.

همچنان که شاهد هستیم، در این لیست، ۶ کشور آسیایی در میان ۱۰ قدرت زیردریایی دنیا جای گرفته اند. نکته مهم در مورد ترکیه، این است که این کشور ۸ برابر یونان جمعیت دارد و همواره اختلافات مرزی دریایی فراوانی با آتن داشته و حالا هم در حوزه هایی همچون قبرس و خطوط مرزی با یونان تخاصم دارد. در نتیجه، تعداد زیردریایی های ترکیه کافی نیست و این کشور قصد دارد در این وادی، حرف های بیشتری برای گفتن داشته باشد.

ترکیه قصد دارد تا تا سال ۲۰۲۷ میلادی، ۶ فروند زیردریایی بسازد و به خدمت بگیرد. این زیردریایی ها، با پیشرانه مستقل از هوا با قابلیت شلیک انواع اژدر، موشک و مین گذاری و مجهز به تسلیحات ضد زیر آب، سطح و اهداف زمینی خواهد بود.

البته ظاهراً بخش اعظم موتور، تجهیزات الکترونیکی و فنی این زیردریایی ها وارداتی خواهد بود و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دستور داده ظرف ۵ تا ۶ سال آینده زیردریایی ملی ساخته شود.

نکته جالب توجه اینجاست که به دستور اردوغان، هر ۶ زیردریایی در دست تولید نیز با نام ۶ تن از فرماندهان نیروی دریایی عثمانی، نامگذاری شده اند که مشهورترین آنها پیری رئیس، سلمان رئیس و خضری رئیس هستند.

هرکدام از آنها دارای ۶۸.۳۵ متر طول و قطر خارجی بدنه بادوام ۶.۳ متر و ۱۸۵۰ تن وزن است و تعداد پرسنل هر زیردریایی ۴۰ نفر است و حدود ۳۰ شرکت مشهور ترکیه در این پروژه نقش دارند.

اردوغان بارها درباره اهمیت پروژه ساخت زیردریایی ملی صحبت کرده، اما شواهد نشان می دهد که ساخت آن به کُندی پیش می رود. سرهنگ نیروی دریایی ترکیه عزت امره آفاجان که مدیر طراحان زیردریایی ملی این کشور است، اعلام کرده که نخستین جوشکاری پروژه در سال ۲۰۲۵ میلادی صورت می گیرد و آزمایش و بهره برداری تا سال ۲۰۳۱ میلادی طول خواهد کشید.

ترکیه در چند سال اخیر، بر اساس یک سند دفاعی جدید به نام «دکترین وطنِ آبی» اهمیت ویژه ای به افزایش قدرت در سطح دریا داده و با توجه به چالش هایی که در شرق مدیترانه و در حوزه های انرژی، تنش مرزی با یونان، مهاجرت، قبرس و مداخله گرایی در لیبی دارد، به دنبال افزایش قدرت دریایی است.