مالیات های مستقیم عمدتاً سهل الوصول هستند و سریع محقق می شوند. اما فشار زیادی را بر اقشار متوسط و ضعیف جامعه تحمیل می کنند و در شرایط رکودی نباید از آن ها استفاده کرد. دولت سیزدهم به انجام اقداماتی در راستای افزایش درآمدهای غیرنفتی اش روی آورده است. هدف این است که در بودجه از اتکای صرف به نفت پرهیز کنیم و بر درآمدهای غیرنفتی متمرکز شویم.

کارشناسان و نمایندگان مجلس عموماً با این اقدام دولت موافقت دارند. اما به زعم آنان، باید افزایش درآمدها از محل مقابله با فرار مالیاتی، کشف مودیان جدید، ساماندهی معافیت های غیرضرور و تکیه بر بخش غیرشفاف اقتصاد باشد.

مجلسی ها اغلب اعتقاد دارند که پیشنهاد افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده که دولت در لایحه بودجه 1403 مطرح کرد، به معنای فشار بیشتر بر اقشار ضعیف جامعه است. با توجه به این امر، نمایندگان مردم در جریان رسیدگی به لایحه برنامه هفتم توسعه، با حذف بند پ ماده ۲۷ لایحه بودجه 1403 موافقت کردند و به این ترتیب، به پیشنهاد دولت مبنی بر افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده پاسخ منفی دادند.

به زعم بسیاری، پیشنهاد دولت مبنی بر افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده در شرایط فعلی به صلاح نیست. این اقدام عواقب رکودی و تورمی دارد که کشور را متضرر می کند.

 فریدون عباسی، نماینده مجلس در خصوص مخالفت مجلس با پیشنهاد دولت در ارتباط با افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده در گفت و گو با خبرنگار قدس تصریح کرد: این اقدام در شرایط فعلی مناسب نیست. در وضعیتی که با تورم روبرو هستیم و درصد افزایش حقوق ها با این موضوع همخوانی ندارد، اضافه کردن به مالیات ارزش افزوده صحیح نیست.

وی ادامه داد: باید این پرسش را مطرح کنیم که مگر درآمد مردم افزایش پیدا کرده است که می خواهیم مالیات را اضافه کنیم. یک سری اقدامات به منزله ی اعمال فشار مضاعف به مردم است. مثلاً، در حوزه ی اعطای پاداش خدمت بازنشستگان عملکرد خوبی نداریم. این مبلغ با تأخیر یکی دو ساله به صورت قسطی به آن ها پرداخت می شود و بعد از گذشت دو سال همان مبلغ قبل است.

این نماینده ی مجلس خاطرنشان کرد: ما در حال انتقال تمامی فشارها به اقشار متوسط رو به پایین هستیم و این درست نیست. افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده نیز به اعمال فشار مضاعف به مردم منجر می شود و به همین دلیل مجلس با آن مخالفت کرد.

عباسی گفت: سیاست گذاری های از حساسیت بالایی برخوردارند و اقدامات نادرست به فقیرتر شدن مردم منجر می شود. در حال حاضر با رکود اقتصادی روبرو هستیم. حتی افرادی که قبلاً کارهای خیر انجام می دادند، الان نمی توانند به نیازمندان کمک کنند.

وی ادامه داد: شرایط اقتصادی کشور به گونه ای است که بانک ها به تولیدکنندگان تسهیلات نمی دهند و آن ها نمی توانند شغل ایجاد کنند. حتی اعمال فشار بر قشر پردرآمد جامعه هم می تواند مشکل ساز شود. زیرا آن ها این فشار را به سطوح پایین تر منتقل می کنند.

این نماینده ی مجلس خاطرنشان کرد: باید هزینه های معیشتی افراد را در نظر بگیریم و بعد محاسبه کنیم که آیا با درآمدهای فعلی خانوارها می توانند از عهده ی افزایش مالیات ها برآیند یا خیر.

وی ادامه داد: اقتصاد یک کل به هم پیوسته است و هر سیاست گذاری ای بر کل پیکره ی اقتصاد تأثیر می گذارد. بنابراین، نباید تصور کنیم که افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده بر دیگر بخش های اقتصاد تأثیر ندارد.

عباسی در پایان تأکید کرد: افزایش مالیات بر ارزش افزوده بر اقشار متوسط و ضعیف جامعه فشار وارد می کند. به رکود دامن می زند و تولید را با مشکل مواجه می کند. اما مهم تر از همه ی این موارد، این اقدامات نادرست به سرمایه ی اجتماعی دولت لطمه می زند. صدمه ای که اعمال فشار بر مردم به اعتماد عمومی نسبت به دولت وارد می کند، از هر ضرر دیگری مهم تر است و ابعاد جدی تری دارد.