قال رسُولُ اللّه صلی الله علیه و آله :«لوْ أنّ الاْشْجار أقْلامٌ و الْبحْر مدادٌ و الْجنّ حُسّابٌ و الاْنْس کُتّابٌ ما أحْصُوا فضائل علیّ بْن أبی طالبٍ علیه السلام» رسول خدا فرمودند: اگر همه درختان قلم و آب دریاها مرکّب، و جنّیان حسابگر و انسان ها نویسنده باشند، هرگز نمی توانند فضایل علیّ بن ابی طالب علیه السلام را حساب کنند و به شمارش درآورند.»«۱»

خداوند متعال در قرآن درباره فضایل بی انتهای امیرمؤمنان و فرزندان بزرگوارش : می فرماید :«قُلْ لوْ کان الْبحْرُ مدادآ لکلمات ربّی لنفد الْبحْرُ قبْل أنْ تنْفد کلماتُ ربّی و لوْ جئْنا بمثْله مددآ؛ [ای رسول ما!] بگو: اگر دریا برای (نوشتن) کلمات پروردگارم مرکّب شود، دریاها پایان می گیرد، پیش از آن که کلمات پروردگارم پایان یابد؛ هر چند همانند آن (دریاها) را کمک آن قرار دهیم.»«۲»

و در آیه دیگر می فرماید : «و لوْ أنّ ما فی الاْرْض منْ شجرهٍ أقْلامٌ و الْبحْرُ یمُدُّهُ منْ بعْده سبْعهُ أبْحُرٍ ما نفدتْ کلماتُ اللّه؛ و اگر همه درختان روی زمین قلم شود و دریا برای آن مرکّب گردد، و هفت دریاچه به آن افزوده شود، این ها همه تمام می شود ولی کلمات خدا پایان نمی گیرد.»«۳»

با دقّت در آیات قرآن این معنا به دست می آید که منظور از «کلمات» فقط الفاظ نیست، بلکه معنای گسترده تری مراد است. آیه ۱۷۱ سوره نساء که در آن از حضرت عیسی بن مریم علیها السلام با عنوان «کلمه» یاد شده: «إنّما الْمسیحُ عیسی بْنُ مرْیم رسُولُ اللّه و کلمتُهُ؛ مسیح عیسی بن مریم فقط فرستاده خدا و کلمه (و مخلوق) اوست» بیانگر همین نکته است.

امام صادق علیه السلام در تفسیر «کلمات پروردگار» -که پایان و تمامی ندارد- می فرماید: «نحْنُ کلماتُ اللّه الّتی لا تنْفدُ و لا تُدْرکُ فضائلُنا؛ ماییم کلمات پروردگار که فضایل ما را نمی توان احصا کرد.»«۴»

(۱) بحارالأنوار، ج ۴۰، ص ۷۰، ح ۱۰۵؛ مناقب (خوارزمی)، ص ۳۲۸، ح ۳۴۱؛ کفایه الطّالب، ص۲۵۱؛ لسان المیزان، ج ۵، ص ۶۳؛ مأه منقبه، المنقبه التاسعه و التسعون، ص ۱۷۵.

(۲) سوره کهف، آیه ۱۰۹.

(۳) سوره لقمان، آیه ۲۷.

(۴) تحف العقول، ص ۴۷۹.

منبع: شیاسی، امیر، «یک حرف از هزاران، ص۴۸-۴۷ ، انتشارات عطر عترت، قم ۱۳۹۰