به گزارش قدس آنلاین، در روزهای اخیر و با بررسی بودجه 1403، شاهد افزایش چشم‌گیر مالیات در سال آتی بودیم ولی با توجه به عدم بررسی جزئیات بودجه، دولت اعلام کرده بود که به دنبال اخذ مالیات از فراریان مالیاتی است و بر همین مبنا نیز درآمدهای مالیاتی لایحه بودجه 1403 را نوشته است؛ اما حالا پس از پایان بررسی بندهای حوزه مالیاتی و تبصره 6 بودجه 1403، وضعیت به نحوی شده است که به جای گرفتن مالیات از دانه درشت‌ها، افزایش فشار مالیاتی به مردم در پیش گرفته شده است.

روز گذشته در جریان بررسی پیشنهادات دولت در تبصره 6 مبنی بر افزایش مالیات بر ارزش افزوده، مجلس رای به تصویب این افزایش داد و در سال آتی مالیات بر ارزش افزوده به جای 9 درصد به 10 درصد افزایش یافته است.  با این مصوبات اخیر در بودجه 1403 عملا مشخص شد که به جای اینکه مقابله با فرار مالیاتی یا مالیات گرفتن از دانه درشت‌ها باشد، برنامه دولت و سازمان برنامه و بودجه افزایش فشار به تولید و اقشار ضعیف جامعه از محل افزایش مالیات بر ارزش افزوده است

فشار بر مردم بجای اخذ مالیات از فراریان مالیاتی

محمدعلی شایان‌اصل کارشناس اقتصادی در مورد افزایش مالیات بر ارزش افزوده به 10 درصد به خبرنگار قدس گفت: این تصمیم نشان‌دهنده تفکر نادرست سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور مالیاتی است، زیرا نشان‌دهنده وضعیت بسیار بد اصلاحات مالیاتی است که به جای تمرکز بر اخذ مالیات از فراریان مالیاتی، فشار بیشتر مالیاتی به مردم را در پیش گرفتند!

وی افزود: یکی از اثراتی که این افزایش مالیات بر ارزش افزوده بر جامعه وارد می‌کند، فشار تورمی است که بر مردم عادی و به خصوص اقشار ضعیف وارد می‌کند. با افزایش قیمت کالاها و خدمات به دلیل نرخ مالیات بالاتر، قدرت خرید مردم کاهش می‌یابد و منجر به کاهش سطح زندگی آنها می‌شود. این فشار تورمی تأثیر مخربی بر تمام اقشار جامعه، به‌ویژه گروه‌های با درآمد پایین‌تر که در حال حاضر برای تأمین مخارج زندگی خود با مشکل مواجه هستند، خواهد داشت. علاوه بر این، افزایش مالیات بر ارزش افزوده به رکود در اقتصاد ایران کمک می‌کند. با کاهش تقاضای کل جامعه، مصرف مردم کاهش می‌یابد که این امر به نوبه خود تأثیر منفی بر تولید کشور خواهد داشت. این کاهش تولید رکود اقتصادی را تشدید خواهد کرد و منجر به از دست دادن مشاغل و کاهش رشد کلی اقتصادی خواهد شد.

افزایش شکاف بین گروه‌های مختلف درآمدی 

وی تاکید کرد: یکی دیگر از پیامدهای این افزایش مالیات، افزایش شکاف بین گروه‌های مختلف درآمدی است. مالیات بر ارزش افزوده به طور نامتناسبی بر گروه‌های کم درآمد تأثیر می‌گذارد، زیرا آنها بخش بیشتری از درآمد خود را صرف کالاها و خدمات می‌کنند. با افزایش بار مالیاتی بر این گروه‌ها، دولت بر کسانی که در حال حاضر با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند، سنگینی می‌کند و نابرابری درآمدی را تشدید می‌کند.

وی با اشاره به اینکه افزایش مالیات بر ارزش افزوده فشار مضاعفی بر بخش شفاف اقتصاد وارد کرده و به گسترش اقتصاد زیرزمینی کمک خواهد کرد توضیح داد: با سنگین‌تر شدن مالیات‌ها، افراد و مشاغل بیشتر درگیر فرار مالیاتی هستند و برای اجتناب از پرداخت سهم خود در بخش غیررسمی فعالیت می‌کنند. این نه تنها توانایی دولت را برای جمع آوری درآمدهای مالیاتی تضعیف می‌کند، بلکه فرهنگ عدم رعایت را نیز تداوم می‌بخشد و به ناکارآمدی کلی اقتصاد کمک می‌کند.

وی تصریح کرد: بدیهی است که افزایش مالیات بر ارزش افزوده به 10 درصد رویکرد نادرست دولت و مجلس ایران است. دولت به جای فشار بر اقشار ضعیف جامعه، باید بر اجرای اصلاحات مالیاتی جامع که انصاف و کارآمدی را ترویج می‌کند، تمرکز کند. تصمیم برای افزایش مالیات بر ارزش افزوده به 10 درصد نشان دهنده عدم درک پیامدهای منفی بالقوه بر اقتصاد ایران و مردم عادی در شرایط تورمی و رکودی موجود است.

رکود و تضعیف تولید خروجی افزایش  مالیات

برزو حق شناس، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با پیشنهاد اخیر دولت مبتنی بر افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده که روز گذشته در مجلس نیز تصویب شد، اعلام کرد متاسفانه این رویکرد و تصمیم غلط مالیاتی موجب خواهد شد که تورم شدیدا افزایش یابد و اثرات زیان باری بر زندگی مردم نیز خواهد داشت. مالیات بر ارزش افزوده توسط مردم عادی که مصارف یومیه دارند؛ پرداخت خواهد شد و در این شرایط که مالیات بر ارزش افزوده به درستی نیز اخذ نمی‌شود و کشور را در وضعیت رکودی قرار دارد؛ افزایش مالیات بر ارزش افزوده به ضرر رشد اقتصادی کشور در حوزه‌های مختلف خواهد بود

این کارشناس بازار سرمایه در رابطه با تشدید رکود تولید کشور اظهار کرد: سرکوب تقاضای مصرفی از دیگر نتایج افزایش مالیات بر ارزش افزوده است که به تضعیف مصرف در کشور منجر خواهد شد و به ضرر بخش شفاف و مولد اقتصاد نیز عمل خواهد کرد که در نتیجه موجب تشدید رکود نیز در سال آتی خواهد شد. در این شرایط توامان رکودی و عدم کنترل قیمت‌ها و وجود تورم بالا، این نوع افزایش درآمدهای مالیاتی با افزایش مالیات بر ارزش افزوده قطعا مخالف مصلحت کشور است.

بی اثر شدن همسان سازی حقوق بازنشستگان

این کارشناس اقتصادی در رابطه با بی اثر شدن همسان سازی حقوق بازنشستگان با گرانی‌های حاصل از افزایش مالیات بر ارزش افزوده گفت: افزایش تورم خروجی این تصمیم و گرانی‌های حاصل نیز موجب خواهد شد که حتی تصمیم دولت برای همسان سازی حقوق بازنشستگان از این محل نیز بی اثر گردد و اتفاقا همان بازنشسته باید سال آتی همین درآمد اضافه شده را صرف جبران تورم و افزایش قیمت خروجی رسیدن مالیات بر ارزش افزوده به 10 درصد کند و هیچ مزیتی نیز برای آن‌ها نخواهد داشت.

وی در رابطه با اثرگذاری تورم بر کلیه کالاهای مصرفی داخل از جمله افزایش قیمت کالاهای اساسی با افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده گفت: اقتصاد یک کل به هم پیوسته است و هر تغییری در آن موجب تغییر گسترده و متعاقبا اثرگذاری بزرگ در بخش‌های مختلف آن خواهد شد و حتی کالاهای اساسی که عنوان می‌شود معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند، با افزایش تورم کلی جامعه، دچار افزایش قیمت می‌شوند و تورم حاصل از افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده بر کالاهای اساسی نیز اثر افزایشی و تورمی خواهد داشت.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه به جای افزایش فشار مالیاتی به مردم و تولید کشور باید دولت هزینه‌های خود را کاهش دهد و به سراغ انضباط مالی برود؛ گفت: دولت به جای فشار مالیاتی بیشتر به مردم باید به سراغ ایجاد یک انضباط مالی در بودجه از محل کاهش هزینه‌های خود می‌رفت و بعد از آن نیز به مقابله با فراریان مالیاتی می‌پرداخت تا اینکه با این روش غلط به ضرر تولید و اقشار کم درآمد جامعه رفتار کند