فرقی نمی‌کند! می‌خواهید سبک زندگی امروزی، مشکلات اقتصادی، فناوری‌های نوین، فضای مجازی و... را مقصر بدانید یا حرص زدن برای درآمد بیشتر و نیاز مالی و این جور چیزها را؛ به هرحال سبک زندگیِ بدون تعطیلات و استراحت منظم، اگر فراگیرتر از این که هست بشود و اگر شما اصرار داشته باشید ۳۶۵ روز سال را بی‌وقفه کار و به همان خواب شبانه اکتفا کنید، سرنوشت خوبی در انتظارتان نیست.
یکی از کلیدها
بدون شک من هم مثل شما و مثل خیلی‌های دیگر مخالف کار سخت و تلاش زیاد نیستم. بالاخره «تلاش» از همان زمان‌های قدیم رمز و کلید موفقیت انسان در رسیدن به اهدافش بوده است. منتها موفقیت یکی از بدی‌هایش این است که یکی دو تا کلید و رمز ندارد. خاصیت خیلی از ما انسان‌های عجول هم این است که وقتی عزممان را برای رسیدن به موفقیت، جزم می‌کنیم، فکر می‌کنیم همان کلید اولی که برداشته‌ایم می‌تواند در همه مسیر زندگی و تا رسیدن به همه اهداف، همه درهای بسته را به رویمان باز کند.
بدون شک من هم مثل شما و مثل خیلی‌های دیگر مخالف کار سخت و تلاش زیاد نیستم. بالاخره «تلاش» از همان زمان‌های قدیم رمز و کلید موفقیت انسان در رسیدن به اهدافش بوده است. منتها موفقیت یکی از بدی‌هایش این است که یکی دو تا کلید و رمز ندارد. خاصیت خیلی از ما انسان‌های عجول هم این است که وقتی عزممان را برای رسیدن به موفقیت، جزم می‌کنیم، فکر می‌کنیم همان کلید اولی که برداشته‌ایم می‌تواند در همه مسیر زندگی و تا رسیدن به همه اهداف، همه درهای بسته را به رویمان باز کند.
غافل از اینکه مثلاً در تلاش‌های طاقت‌فرسا و در مسیر طولانی زندگی، روح و جسم شما همزمان درگیر می‌شوند و اگر به فکر استراحت و بازیابی توانشان نباشیم با سرعت بیشتر از حد انتظار فرسوده می‌شوند.
بیایید ملموس‌تر و ساده‌تر حرف بزنیم. به سبک کار و زندگی دوران معاصر دقیق‌تر نگاه کنیم. تا همین چند وقت پیش خیلی‌هامان از طرفداران این نظریه بودیم که: برای موفقیت بیشتر تا می‌توانی از جسم و روح و مغزت کار بکش! سروکله عادت‌های نامناسب و سبک زندگی‌های غلط هم از همین دوران پیدا شد و داشت خیلی از ما را به ماشین‌های کار و زندگی تبدیل می‌کرد. تنها مرز بین کار و استراحت هم شاید فقط خانه بود زمانی که در رختخواب بودیم.
بیایید ملموس‌تر و ساده‌تر حرف بزنیم. به سبک کار و زندگی دوران معاصر دقیق‌تر نگاه کنیم. تا همین چند وقت پیش خیلی‌هامان از طرفداران این نظریه بودیم که: برای موفقیت بیشتر تا می‌توانی از جسم و روح و مغزت کار بکش! سروکله عادت‌های نامناسب و سبک زندگی‌های غلط هم از همین دوران پیدا شد و داشت خیلی از ما را به ماشین‌های کار و زندگی تبدیل می‌کرد. تنها مرز بین کار و استراحت هم شاید فقط خانه بود زمانی که در رختخواب بودیم.
کمی بعد با هدف بهتر شدن سبک زندگی و کم کردن گرفتاری و اشتغال، فناوری‌های مختلف وارد میدان شدند و البته با ایجاد سبک زندگی‌های جدیدتر، فقط عادت‌های غلطمان را بیشتر کردند. جوری که امروزه ممکن است بعضی‌ها روزانه ۱۰ یا ۱۲ ساعت کار کنیم و بعد زمانی که برای استراحت و بودن کنار خانواده کنار گذاشته‌ایم را صرف بررسی ایمیل‌ها، سر زدن به شبکه‌های اجتماعی، بررسی فهرست کارهای روز بعد و... غیره کنیم.
حتی اگر فولادی باشید
دانشمندان خیلی وقت پیش از این‌ها گفته‌اند جسم و روح انسان حتی اگر از فولاد هم ساخته شده باشند، بالاخره نیاز به استراحت و بازیابی و بازسازی خودشان دارند تا عملکرد مناسب و طول عمر معقول داشته باشند.
خیلی پیش‌تر از دانشمندان، آموزه‌های دینی مختلف درباره تعطیلی و استراحت دادن به روح و جسم به اشکال مختلف حرف زده‌اند. یعنی از استراحت‌های آیینی و بازسازی‌های روحی و معنوی مختلف در آموزه‌های خاص ادیان مثل اعتکاف در اسلام و روز پاک‌سازی ذهن آلوده نزد بوداییان بگیرید تا تعطیلی روزهای مختلف که هم استراحت و هم انجام مناسک دینی و آرامش‌بخش را توصیه می‌کنند.
اگر همین حالا و با همان سبک غلط زندگی (که فکر می‌کنید مثلاً جست‌وجو در اینترنت خودش نوعی استراحت محسوب می‌شود) در جست‌وجوی عبارت «انسان، تعطیلات و استراحت» گشتی در اینترنت بزنید هزاران مطلب و توصیه علمی و اخلاقی و دینی درباره اینکه انسان چقدر به استراحت نیاز دارد...هرچه سریع‌ترکار کنید مغزتان به استراحت بیشتری نیاز دارد... چرا بدن و مغز به تعطیلات نیاز دارد، پیدا می‌کنید.
خب... توصیه‌های علمی و دینی که هست، احساس نیاز خودمان به تعطیلات و استراحت هم که هست، به اینترنت هم دسترسی داریم و دانسته‌هایمان در این باره کم نیست؛ با وجود این، چرا عملاً تعطیلات و استراحت درستی در زندگی نداریم؟
طعم تعطیلی
دیروز «فرارو» نوشت: «مایکل جی کورن روزنامه‌نگار روزنامه «واشنگتن پست» در مقاله‌ای درباره ضرورت یک روز استراحت کامل دادن به خود می‌نویسد: هر جمعه حوالی غروب آفتاب لپ‌تاپم را می‌بندم. در آن لحظه ۲۴ ساعت کار من تمام شده است. خبری از ایمیل و رسانه‌های اجتماعی نیست. کاری که من سعی می‌کنم انجام دهم آن است که اصلاً هیچ کاری در آن زمان انجام ندهم! یا نهایتاً وقت خود را با افرادی که دوستشان دارم معمولاً در خارج از منزل می‌گذرانم. من شنا می‌کنم یا به گشت و گذار می‌روم. من یک وعده غذایی را با دوستان و اعضای خانواده‌ام صرف می‌کنم. برخی اوقات طاق باز روی چمن پارک دراز می‌کشم تا از نور خورشید و گرمای آن لذت ببرم...».
پس واقعیت این است که سبک زندگی امروزی، تلقی ما از تعطیلی و استراحت را تغییر داده است جوری که باور نداریم تعطیلی واقعی یعنی اینکه یک روزدر هفته یا ساعاتی از شبانه‌روز، باید خودت را از همه گرفتاری‌ها و نشانه‌های کاری و شغلی خلاص کنی و به خانواده، به حال خوب، به دید و بازدید، به بازی و تفریح، عبادت، مطالعه و... به طور کلی به روح و روانت بپردازی. به جز این، درافتادن با عادت غلط گشت و گذار در گوشی و فضای مجازی هم هست که خیلی وقت‌ها اگر بخشی از کارمان هم به حساب نیاید، اما چشم و چار و روح و جسممان را مشغول و فرسوده می‌کند و طعم و لذت یک روز یا چند ساعت تعطیلی و فراغت واقعی را از ما می‌گیرد.
خبرنگار: مجید تربت‌زاده
حتی اگر فولادی باشید
دانشمندان خیلی وقت پیش از این‌ها گفته‌اند جسم و روح انسان حتی اگر از فولاد هم ساخته شده باشند، بالاخره نیاز به استراحت و بازیابی و بازسازی خودشان دارند تا عملکرد مناسب و طول عمر معقول داشته باشند.
خیلی پیش‌تر از دانشمندان، آموزه‌های دینی مختلف درباره تعطیلی و استراحت دادن به روح و جسم به اشکال مختلف حرف زده‌اند. یعنی از استراحت‌های آیینی و بازسازی‌های روحی و معنوی مختلف در آموزه‌های خاص ادیان مثل اعتکاف در اسلام و روز پاک‌سازی ذهن آلوده نزد بوداییان بگیرید تا تعطیلی روزهای مختلف که هم استراحت و هم انجام مناسک دینی و آرامش‌بخش را توصیه می‌کنند.
اگر همین حالا و با همان سبک غلط زندگی (که فکر می‌کنید مثلاً جست‌وجو در اینترنت خودش نوعی استراحت محسوب می‌شود) در جست‌وجوی عبارت «انسان، تعطیلات و استراحت» گشتی در اینترنت بزنید هزاران مطلب و توصیه علمی و اخلاقی و دینی درباره اینکه انسان چقدر به استراحت نیاز دارد...هرچه سریع‌ترکار کنید مغزتان به استراحت بیشتری نیاز دارد... چرا بدن و مغز به تعطیلات نیاز دارد، پیدا می‌کنید.
خب... توصیه‌های علمی و دینی که هست، احساس نیاز خودمان به تعطیلات و استراحت هم که هست، به اینترنت هم دسترسی داریم و دانسته‌هایمان در این باره کم نیست؛ با وجود این، چرا عملاً تعطیلات و استراحت درستی در زندگی نداریم؟
طعم تعطیلی
دیروز «فرارو» نوشت: «مایکل جی کورن روزنامه‌نگار روزنامه «واشنگتن پست» در مقاله‌ای درباره ضرورت یک روز استراحت کامل دادن به خود می‌نویسد: هر جمعه حوالی غروب آفتاب لپ‌تاپم را می‌بندم. در آن لحظه ۲۴ ساعت کار من تمام شده است. خبری از ایمیل و رسانه‌های اجتماعی نیست. کاری که من سعی می‌کنم انجام دهم آن است که اصلاً هیچ کاری در آن زمان انجام ندهم! یا نهایتاً وقت خود را با افرادی که دوستشان دارم معمولاً در خارج از منزل می‌گذرانم. من شنا می‌کنم یا به گشت و گذار می‌روم. من یک وعده غذایی را با دوستان و اعضای خانواده‌ام صرف می‌کنم. برخی اوقات طاق باز روی چمن پارک دراز می‌کشم تا از نور خورشید و گرمای آن لذت ببرم...».
پس واقعیت این است که سبک زندگی امروزی، تلقی ما از تعطیلی و استراحت را تغییر داده است جوری که باور نداریم تعطیلی واقعی یعنی اینکه یک روزدر هفته یا ساعاتی از شبانه‌روز، باید خودت را از همه گرفتاری‌ها و نشانه‌های کاری و شغلی خلاص کنی و به خانواده، به حال خوب، به دید و بازدید، به بازی و تفریح، عبادت، مطالعه و... به طور کلی به روح و روانت بپردازی. به جز این، درافتادن با عادت غلط گشت و گذار در گوشی و فضای مجازی هم هست که خیلی وقت‌ها اگر بخشی از کارمان هم به حساب نیاید، اما چشم و چار و روح و جسممان را مشغول و فرسوده می‌کند و طعم و لذت یک روز یا چند ساعت تعطیلی و فراغت واقعی را از ما می‌گیرد.
خبرنگار: مجید تربت‌زاده
نظر شما