جمعیت مرد و زن در کشور ما با اختلاف اندک، تقریباً نزدیک به هم قرار دارد. شاید این موضوع تنها نقطه اشتراک باشد که مردان ایرانی از آن برخوردارند، زیرا در سایر موارد، شاهد تفاوت‌های زیادی هستیم که وزنه آن به سمت خانم‌ها سنگینی می‌کند.

نمونه آن را می‌توان در سلامت مردان و زنان جست‌وجو کرد، به طوری که اکثریت زنان جامعه با کوچک‌ترین بیماری، عزم مطب می‌کنند و این در حالی است که مردان جامعه ما، چنین تفکری را ندارند.

سلامت، موضوعی نیست که بتوان بر سر آن شوخی کرد، اما بی اعتنایی مردان به سلامت جسمانی و روانی خود، جای سوال دارد. به راستی چرا مردان ایرانی، در توجه به سلامت خود، خیلی جدی و پای کار نیستند.

به عقیده متخصصان علوم پزشکی، بی توجهی مردان نسبت به سلامت خود، از دو حالت خارج نیست. حالت نخست، این است که احتمالاً به دلیل مشغله‌های کار و زندگی، فرصت نمی‌کنند به سلامت خود توجه کنند؛ و حالت دوم، مسائل مالی است که آن هم منبعث از توجه به خانواده و کاستن از هزینه‌های زندگی است.

یافته‌های به دست آمده از یک مطالعه در ایران نشان می‌دهد که درگیری مردان با مسائل خانوادگی و دغدغه‌های اقتصادی و ناآگاهی، از جمله عواملی هستند که باعث می‌شوند مردان کمتر به سلامت خود بها بدهند و از خدمات سلامت کمتر استفاده کنند.

برخورداری مردان از توانایی جسمی بیشتر، باعث می‌شود میزان ناتوانی آن ها کمتر از زنان برآورد شود. اما متأسفانه میزان مرگ و میر در هر گروه سنی از مردان، در مقایسه با زنان، به مراتب بالاتر است.

بر اساس اطلاعات منتشر شده در گزارش سیمای مرگ در کشور، در سال ۹۶ تا ۹۸ میزان مرگ مردان در تمامی رده‌های سنی در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت بیشتر از زنان است که در بعضی از گروه‌های سنی این تفاوت قابل توجه است. به طوری که از ۱۸ تا ۲۹ سال، ۱۴۲ مرد و ۴۸ زن، از ۳۰ تا ۵۹ سال ۲۸۲ مرد و ۱۴۴ زن، بالای ۶۰ سال ۳۵۰۶ مرد و ۲۸۵۲ زن بوده است.

اطلاعات اداره بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت نشان می‌دهد که در همه‌گیری بیماری کووید ۱۹، میزان بستری در دو جنس زن و مرد، با اختلاف بسیار اندک: برابر، ولی ۵۵ درصد فوت شدگان کرونا، مرد و ۴۵ درصد زن بوده‌اند.

موضوع خانواده و تأمین نیازهای آن ها توسط مرد و پدر خانواده، مهم‌ترین نکته قابل تأمل در بی توجهی به مقوله سلامت مردان است. زیرا، پدر خانواده با خود فکر می‌کند اگر قرار باشد برای یک سرماخوردگی ساده حداقل ۵۰۰ هزار تومان هزینه ویزیت پزشک و پول دارو بدهد؛ باید از پول خورد و خوراک خانواده بزند که برای او قابل قبول نیست.

منظور از سلامت مردان صرفاً تمرکز بر روی بیماری‌های خاص مردان نیست، چرا که طبق آمار بیماری‌های مردانه تنها بخش کوچکی از نرخ مرگ و میرهای مردان را به خود اختصاص می‌دهد، به همین دلایل در سال‌های اخیر مسئله سلامت مردان به عنوان یک بحران خاموش در تمام دنیا مطرح و به دلیل اهمیت آن در حوزه‌های مختلف تحقیقات علوم پزشکی، سیاست‌گذاری سلامت و تدوین و اجرای مداخلات مرتبط در قالب برنامه‌های بهداشتی و پیشگیری به یکی از مهم‌ترین اولویت‌های عرصه سلامت در سراسر جهان تبدیل شده است.

امروزه، در کنار بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان‌ها نیز رو به افزایش است و در این بین، مردان بیش از زنان؛ قربانی این بیماری‌ها می‌شوند.

نتایج مطالعات وزارت بهداشت نشان می‌دهد، بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان‌ها و سوانح و حوادث؛ بیشترین دلایل مرگ مردان ایرانی است.

چاقی و اضافه وزن، افزایش فشارخون، افزایش قند خون، تغذیه نامناسب، فعالیت فیزیکی ناکافی و اختلالات چربی خون از عوامل خطر بیماری‌های غیر واگیر در مردان گزارش شده‌اند. با افزایش سن، میزان شیوع فشارخون بالا در بین مردان روند افزایشی دارد.

مرگ ناشی از حوادث در مردان بسیار بیشتر از زنان است؛ همچنین، موارد مرگ و میر حوادث ترافیکی در مردان بیشتر بوده و در میان رانندگان جوان، مردان جوان زیر ۲۵ سال تقریباً ۳ برابر بیش از زنان همین گروه سنی، در معرض خطر فوت به دنبال رخداد تصادف رانندگی هستند.

حدود ٤٧ درصد مردان فعالیت فیزیکی ناکافی دارند و شیوع فعالیت فیزیکی ناکافی در بین مردان ساکن در مناطق شهری ٢٠ درصد بیشتر از مناطق روستایی است.

حدود ٥٤ درصد از مردان بالای ١٨ سال کشور دچار چاقی و اضافه وزن و حدود ٢٥ درصد از آنان دارای فشارخون بالا هستند. همچنین حدود ١٩ درصد از مردان بالای ٢٥ سال دارای چربی خون بالا بوده و حدود ١٠ درصد از دیابت رنج می‌برند.

بنا بر اعلام مرکز تحقیقات سلامت مردان و بهداشت باروری، مردان به دلایل متعددی همچون هراس از پزشکی و مشغله کاری کمتر به مراکز بهداشتی مراجعه کرده و علائم بیماری را نادیده می‌گیرند که این مسئله باعث افزایش عوارض بیماری و خطر مرگ و میر در مردان می‌شود.

محمد هادی رادفر دبیر جامعه اورولوژی ایران، سرطان پروستات را دومین سرطان شایع در میان مردان ایرانی دانست و گفت: مردان می‌بایست در کنار پیروی از سبک زندگی سالم مانند رژیم غذایی، پرهیز از مصرف دخانیات، ورزش منظم و مراجعات منظم دوره‌ای به پزشکان از سلامت خود اطمینان حاصل کنند.

وی افزود: مردان به لحاظ ژنتیکی بیشتر مستعد ابتلا به سنگ‌های کلیوی هستند و در صورت مراجعه دیرهنگام به پزشک یا رها کردن درمان، به بیماری‌های مزمن کلیه گرفتار می‌شوند.

مطالعات نشان داده است که فقط ۳ درصد مردان ایرانی هیچ عامل خطری در شیوه زندگی خود برای ابتلا به بیماری‌های مزمن غیرواگیر از قبیل سکته قلبی، مغزی و سرطان‌ها ندارند.