به گزارش قدس خراسان، ۱۵ مرداد سال جاری بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی کلیات و جزئیات لایحه ایجاد منطقه آزاد تجاری‌صنعتی سرخس و منطقه آزاد تجاری‌صنعتی دوغارون را تصویب کردند و شورای نگهبان نیز این لوایح را در ۶ مهر سال جاری تأیید کرد.

به همین خاطر حجت‌الله عبدالملکی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی، سوم آبان سال جاری مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون را منصوب کرد تا زیرساخت‌های لازم را برای تصویب اساسنامه و استقرار هیئت مدیره انجام دهد.

به سراغ محسن پوراحمدی، مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون رفتیم تا از روند این آماده‌سازی مناطق آگاه شویم.

وی گفت: حدفاصل میان تصویب و تأیید ایجاد منطقه آزاد تا تشکیل سازمان منطقه آزاد توسط دولت، مسئولیت راه‌اندازی منطقه را داریم و باید زمینه را برای واگذاری‌ها و تهیه بسته‌های سرمایه‌گذاری فراهم کنیم.

مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون افزود: در بهره‌برداری از فاز نخست عملیات اجرایی منطقه آزاد باید ابتدا محصورسازی منطقه را انجام داده و گمرک را در مبادی ورودی و خروجی مستقر کنیم. همچنین فازبندی و زون‌بندی را انجام داده و براساس درخواست‌هایی که در حوزه تجارت، تولید، صنعت، معدن و مسائل اقتصادی وجود دارد، زیرساخت‌ها را تأمین کنیم.

لجستیک؛ نیاز عمده در مناطق سرخس و دوغارون

پوراحمدی متذکر شد: بخش عمده نیازها در مناطق سرخس و دوغارون مربوط به لجستیک است که در حال تهیه زیرساخت‌های آن از جمله تخلیه و بارگیری، ترانزیت و ترانشیپمنت و مسائل مربوط به تشریفات گمرکی هستیم.

وی ادامه داد: همچنین در حال آماده‌سازی بسته‌های سرمایه‌گذاری هستیم تا بتوانیم با فعالان اقتصادی قرارداد سرمایه‌گذاری منعقد کنیم.

مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون افزود: اکنون در حال مذاکره با سرمایه‌گذاران متقاضی، ثبت تقاضاها و امضای تفاهم‌نامه هستیم تا مسائل را زون‌بندی کنیم. همچنین در این زمینه همکاری و مشورت‌های لازم را با سرمایه‌گذاران انجام می‌دهیم.

پوراحمدی عنوان کرد: با همکاری فرمانداری‌ها و استانداری خراسان رضوی در حال تشکیل شورایی در راستای طراحی فاز نخست عملیات اجرایی مناطق آزاد دوغارون سرخس هستیم که در این زمینه در حال مذاکره و مشورت با فعالان اقتصادی و کشورهای افغانستان و ترکمنستان و سرکنسولگری‌های این کشورها هستیم. 

وی متذکر شد: با بنگاه‌های اقتصادی که با کشورهای آسیای میانه، افغانستان، روسیه و چین در حال فعالیت‌های تجاری هستند، مذاکراتی انجام دادیم و براساس خواسته‌های آنان در حال بسترسازی و آماده‌سازی بسته‌های سرمایه‌گذاری هستیم.

مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون گفت: با توجه به اینکه مدل منطقه آزاد دوغارون با مناطق آزاد قبلی تفاوتی نداشت، شورای عالی مناطق آزاد همان اساسنامه قبلی را برای این منطقه تصویب کرده و برای شورای نگهبان ارسال شده تا تأیید و ابلاغ شود.

پوراحمدی با بیان اینکه تا اردیبهشت سال آینده اساسنامه منطقه آزاد دوغارون به تصویب می‌رسد و هیئت مدیره و مدیر عامل نیز مستقر می‌شوند، اظهار کرد: می‌توانم این قول را بدهم که تا پیش از خرداد سال آینده منطقه آزاد دوغارون آماده بهره‌برداری است؛ چرا که طراحی فاز نخست آن انجام شده و بخشی از منطقه نیز محصور شده است.

وی افزود: با توجه به استقبال فعالان اقتصادی منطقه و ظرفیت موجود منطقه دوغارون پیش‌بینی می‌کنیم در مدت دو سال سرمایه‌گذاری در فاز نخست، عملیات اجرایی منطقه تکمیل شود.

مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون بیان کرد: درباره اساسنامه منطقه آزاد سرخس نیز در حال بررسی کارشناسی ملاحظات موقوفات آستان قدس رضوی و رعایت غبطه موقوفه هستیم تا به یک جمع‌بندی رسیده و به تصویب شورای عالی مناطق آزاد برسد و بقیه مراحل را طی کند. احتمالاً این مراحل تا پایان تیر ماه به نتیجه می‌رسد.

پوراحمدی درباره محرومیت‌زدایی از مناطق آزاد اظهار کرد: یکی از مزیت‌های مناطق آزاد این است که قانون‌گذار این اختیار را به دولت داده که درآمدهای مکتسبه در مناطق آزاد را صرف هزینه ساخت، مسئولیت‌های اجتماعی، مسائل مربوط به نواحی همجوار و توسعه آن منطقه کند.   

برنامه‌ریزی برای بهره بومیان از مناطق آزاد

وی با بیان اینکه برنامه‌ای داریم که حتماً افراد بومی و مرزنشین سرخس و تایباد از مزایای مناطق اقتصادی بهره ‌ببرند، خاطرنشان کرد: به کسانی که توان مالی خوبی دارند زمین واگذار می‌کنیم که فعالیت اقتصادی خودشان را انجام دهند و برای کسانی که توان مالی کمتری دارند نیز برنامه‌ریزی کردیم تا به اتفاق یکدیگر بنگاه اقتصادی کوچک مقیاس تأسیس کنند.

مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون یادآور شد: با ائمه جمعه منطقه دوغارون و سرخس نشستی داشتیم و مقرر شد تعاونی‌های مرزنشینی ایجاد شود و به ساکنان در مرزها سهام شرکت‌های سهامی عام و شرکت‌های حاضر در بورس که در مناطق آزاد سرمایه‌گذاری می‌کنند، داده شود.

پوراحمدی با بیان اینکه هدف ما در دولت سیزدهم این است که ساکنان مناطق آزاد و استان از مزایای این مناطق بهره‌مند شوند، عنوان کرد: مردم بیشتر می‌توانند در مناطق سرخس و دوغارون نقش‌آفرینی کنند، چرا که خارج از مناطق مسکونی بوده و بستر لازم فراهم است که مردم در حوزه سرمایه‌گذاری و فرایند اقتصادی منطقه حضور پیدا کنند، به ویژه در بحث منابع مالی و ظرفیت اقتصادی و لجستیکی که هر دو منطقه آزاد دارند، می‌توانند کمک کنند.  

وی اظهار کرد: بنگاه‌های اقتصادی و صنعتی شهرستان تایباد توان مالی خوبی دارند و متقاضی سرمایه‌گذاری در منطقه هستند. با افغانستانی‌ها نیز نشستی برگزار کردند تا سرمایه‌گذاری مشترکی در منطقه آزاد دوغارون داشته باشند. زون وسیع و قابل توجهی برای این بازار مشترک ایران و افغانستان قرار دادیم.

مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون با بیان اینکه در سرخس نیز بنگاه‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد اعلام آمادگی کرده‌اند، گفت: در قانون مناطق آزاد ۱۵ درصد از درآمد منطقه برای مسائل فرهنگی و اجتماعی در نظر گرفته می‌شود که محرومیت‌زدایی نیز یکی از این مسائل اجتماعی است. از خوبی‌های منطقه آزاد همین است که درآمد آن منطقه صرف توسعه همان منطقه می‌شود.

پوراحمدی متذکر شد: منطقه آزاد کاری را که حاکمیت به او واگذار کرده، انجام می‌دهد و سیاست‌گذاری می‌کند. مدیر عامل منطقه آزاد بالاترین مقام اجرایی در آن منطقه است و صدور مجوزها با مدیر عامل است. موضوعات مربوط به سیاست‌گذاری، حوزه اختیارات، وظایف و مسئولیت‌های همه دستگاه‌ها به مدیر عامل منطقه آزاد واگذار می‌شود و عملاً منطقه جایگاه حاکمیتی پیدا می‌کند. 

وی افزود: در بحث موقوفات نیز منطقه آزاد کار تصدی‌گری را انجام می‌‎دهد و اراضی موقوفه است. اگر مردم بخواهند سرمایه‌گذاری کنند، می‌توانند اراضی را خریداری کرده و واگذار کنند.

اراضی موقوفه در سرخس مزیت و فرصت است

مدیر اجرایی منطقه آزاد تجاری صنعتی سرخس و دوغارون خاطرنشان کرد: دولت به دنبال تهاتر بخشی از اراضی موقوفه منطقه سرخس با اراضی دولتی در جایی دیگر است، این موضوع در گام‌های بعدی بهره‌برداری از منطقه آزاد سرخس در نظر گرفته شده است.

پوراحمدی ادامه داد: با انجام این تهاتر انگیزه سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد سرخس بیشتر می‌شود؛ اما در حال حاضر نیز وجود زمین‌های موقوفه مشکلی را ایجاد نمی‌کند و شاید مزیت و فرصت نیز باشد، یکی از دلایلی که آن محدوده از سرخس، منطقه آزاد شد این بود که بتوان از ظرفیت آستان قدس رضوی و منطقه آزاد برای رونق اقتصادی آن منطقه استفاده کرد.

وی متذکر شد: این شائبه ایجاد می‌شود که با وجود منطقه آزاد، موقوفات چه می‌شود. در جلسات کارشناسی در این زمینه مفصل صحبت کردیم که این موضوع در حوزه موقوفات مشکلی ایجاد نمی‌کند، مانعی نیست و تعارضی نیز ندارد. این موضوع از لحاظ حقوقی مورد بررسی قرار گرفته؛ اما چون در اساسنامه منطقه آزاد «رعایت موقوفات» ذکر شده، وظیفه داریم در اساسنامه نکاتی را بیاوریم که در حقیقت تضمین دهیم غبطه موقوفه رعایت می‌شود و از این نظر مشکلی ایجاد نمی‌کند.

خبرنگار: فریده خسروی