این سریال یک درام روانکاوانه خوش ساخت و متفاوت‌ترین اثر سامان مقدم است که هر چهارشنبه در شبکه نمایش خانگی پخش می‌شود. میتوان گفت نویسنده این سریال، یعنی پیمان معادی، بیش از آنکه به دنبال کشف رمز و رازهای قتل‌های افعی تهران برای مخاطب باشد، می‌خواهد به تاثیر نحوه ارتباط انسان‌ها بر زندگی یکدیگر اشاره کند.

داستان پرکشش با گره‌های دقیق در فیلمنامه، همچنین حضور بازیگران مطرح با بازی‌های درخشان و کارگردانی خوب سبب شد «افعی تهران» از همان قسمت اول سروصدا کند و شروعی امیدوارکننده داشته باشد. پیمان معادی، سحر دولتشاهی، آزاده صمدی، بهادر مالکی، تورج اصلانی و... در این سریال به ایفای نقش پرداخته‌اند.

فیلمنامه‌ای پرکشش

«افعی تهران» روایت کارگردانی است که قصد دارد اولین فیلم خود را درباره قتل‌های زنجیره‌ای قاتلی مشهور به «افعی تهران» بسازد و در این مسیر با چالش‌ها و همزادپنداری‌هایی مواجه می‌شود. ویژگی مشترک تمام مقتولین قصه، داشتن سابقه کودک‌آزاری است. نویسنده با دست گذاشتن روی معضلات اجتماعی، بدون سیاه‌نمایی، سعی کرده در بطن فیلمنامه ماجراهای دیگری هم رقم بزند و آگاهی‌بخشی کند. در واقع خرده روایت‌های «افعی تهران» هم به نوعی وابستگی خود را به متن اصلی و قلب داستان نشان می‌دهد.

فیلمنامه این سریال در عین اینکه درام است، کمدی سیاه خوبی هم هست. سکانس‌های خرید دارو، مجلس ختم و تست بازیگری آنقدر خوب پرداخت و ساخته شده که می‌توان جز بهترین سکانس‌های کمدی سیاه هم به حسابشان آورد.

پیمان معادی سعی کرده است در میان گره‌های اصلی داستان، کمی هم به سمت فرهنگ‌سازی در ارتباط‌های روزمره افراد برود. مثلا در پلانی می‌بینیم آرمان بیانی همراه با فرزندش مشغول مسواک‌زدن است و همین کار کوچک حس خوب و مثبت به کودک تزریق می‌کند یا جای دیگری می‌بینیم که برخلاف تمام بی‌حوصلگی‌ها و دل‌مشغولی‌هایش قبل از خواب کودک را به پادکست گوش دادن تشویق می‌کند. البته نباید از حق بگذریم، فیلمنامه از نظر دیالوگ گاهی به سمت کلیشه می‌رود؛ مثلا سکانس‌های میز نقد در نوع بیان کمی مشکل دارد و به نوعی اگزجره هم می‌شود.

تکرار همراه با نوآوری

به طور کلی در این سریال روی دیگری از سامان مقدم، کارگردانی که پس از 10 سال و بعد از قلب یخی دوباره به شبکه نمایش خانگی برگشته، را در عرصه فیلمسازی می‌بینیم. معادی و مقدم سعی کرده‌اند خط داستانی افعی را بر خلاف چیزی که رایج است در عرض عنوان کنند، به عبارت دیگر در این سریال کلیات اصل را در برمی‌گیرد و قصه را می‌‎سازد، توجه به جزییات کمتر است که این امر آسیبی به خط داستانی و گره‌ها نمی‌زند. شاید هیچکس بهتر از پیمان معادی نمی‌توانست بدون اینکه مخاطب را براند، این موضوع را در فیلمنامه لحاظ کند. ریتم سریال تا قسمت ششم رعایت شده و تمپو مناسبی دارد. برخی هم سکانس‌های اتاق مشاوره آرمان بیانی با خانم دکتر را از لحاظ فرم و محتوا برگرفته از سریال سوپرانوز می‌دانند و خرده‌هایی به این پلان‌ها گرفته اند.

حضور کارآمد بازیگران مهمان

یکی از اصلی‌ترین دلایل موفقیت «افعی تهران» انتخاب بازیگر  این تیم بوده است. اگر از چهره بودن هریک از آنها بگذریم باید اقرار کنیم که ایفای این نقش‌ها برای هرکدام جز بهترین بازی‌های آنها تا به امروز بوده است. علی الخصوص بازی درخشان پیمان معادی و مریلا زارعی که بخش مهم بازیگری سریال بر عهده آنهاست.

پیمان معادی که نقش پدر، منتقد و کارگردان فیلم‌اولی را بر عهده دارد به شکل ملموس و تماشایی ما را با ابعاد زندگی متفاوت یک انسان روبه رو می‌کند. به طوری که گاهی مدافع آرمان بیانی هستیم و گاهی منتقد! از این کاراکتر می‌توان استنباط کرد که هر انسانی در تمام نقش‌های زندگی اش خوب و فوق‌العاده نیست. ممکن است یک فرد پدر خوبی باشد اما همسر مناسبی نباشد یا در حوزه کاری موفق و مطرح باشد اما پدر خوبی نباشد.

از بازی  مریلا زارعی هم باید گفت که در نقش قاتل یا همان افعی تهران، تا این قسمت دلهره و استرس فراوانی به دل مخاطب انداخته و بازی چشم‌های او در انتقال این مفاهیم بی‌تاثیر نبوده است.

بی انصافی است اگر از بازی «ماهور نعمتی» در نقش بابک تمجید نکنیم. بابک خوش ذوق و با استعداد افعی تهران چون سیمرغی بر بال افعی تهران نشسته است. او با سن کم در انتقال حس و همراه کردن مخاطب به خوبی عمل کرده است.

پاشنه آشیل فیلمنامه هم در عدم معرفی دقیق برخی از شخصیت‌ها بعد از گذشت شش قسمت است. مثلا در دفتر فیلمسازی چند کاراکتر خانم از دوستان آرمان هستند که همچنان وجودشان برای مخاطب ناملموس و گنگ است.

اتفاق خاصی که در قسمت پنجم و ششم این سریال افتاد، حضور سلبریتی‌هایی همچون «امین حیایی» و «هومن سیدی» بود که به عنوان بازیگر مهمان حضور داشتند. اما این حضور برخلاف اتفاق رایج صرفا برای جذب مخاطب نبود، که «افعی تهران» به این موضوع نیازی نداشت، بلکه حضور بازیگران مطرح مهمان بخشی از گره سریال را هم حل کرد و بسیار مثبت و سازنده بود.

ساختار روایی و بصری متفاوت؛ عامل موفقیت

بازیگران این سریال چنان به شخصیت‌ها جان بخشیدند که مخاطب با شخصیت‌های «افعی تهران» همزادپنداری می‌کند. مخاطب به کمک بازی‌های تاثیرگذار و موسیقی خارق العاده و به جا به نوعی با مشکلات و خلق و خوی هرکدام از کاراکترها دسته و پنجه نرم کرده است. مشکلات روحی و عاطفی کودکی آرمان بیانی و تاثیرش در بزرگسالی را درک می‌کند. نیازهای بابک را می‌شناسد، دل می‌سوزاند و به حضور رفیق‌های همراه و تیم خوبی چون تیم آرمان دلگرم می‌شود. در «افعی تهران» تعادل برقرار است و با ساختار روایی و بصری متفاوت، اگر به همین شیوه پیش برود، قابلیت پیشی گرفتن از تمام رقبا و ماندگار شدن در تاریخ سریال سازی شبکه نمایش خانگی را دارد.