میهن: بارش های اخیر در اذهان عموم مردم چنین تداعی می کند که احتمالا بخشی از خشکسالی های حادث شده ترمیم شده است.

این در حالی است که بررسی شرایط اقلیمی کشور بیانگر یک توالی دوره ای ۳۰ ساله ترسالی و ۳۰ ساله خشکسالی یا کم بارشی است که استان البرز یا ایران کوچک با گستره پنج هزار و 800کیلومتر مربعی اش از این قاعده مستثنی نیست .

استان البرز اکنون تحت تاثیر تغییر اقلیم میزان بارندگی سالانه آن روند افولی را طی می کند به طوریکه در سال زراعی گذشته به نسبت سایر مناطق کشور از نزولات جوی بهره کافی نگرفته است.

طبق گزارش های رسمی دستگاه های تامین آب استان البرز، میزان دسترسی به سفره های آب زیرزمینی این استان از حدود ۲۰ تا ۴۰ متر در دهه  در حال حاضر به بین ۷۰ تا ۳۰۰ متر رسیده است.

کاهش این منابع آبی افزون بر تنش آبی، پدیده های مخرب زیست محیطی دیگری مانند فرونشست زمین، گسترش مناطق بیابانی و خشکیدگی تالاب صالحیه و در مجموع نابودی منابع آبی البرز را در پی داشته که این روند به دغدغه بزرگی برای متولیان و دست اندرکاران امور آب استان تبدیل شده است.

برداشت بی رویه آب

بررسی هریک از عوامل تشدید کننده بحران آب در البرز بیانگر انجام فعالیت های بی ضابطه و غیر اصولی در برداشت از منابع آبی و استفاده از این منابع است، اقداماتی که دود ناشی از آنها به چشم همگان خواهد رفت بدون آنکه کسی خود را در این میان مقصر جلوه دهد.

با نزدیک شدن به تابستان گرم ۱۴۰۳ و کاهش بارش برف و نبود اندوخته ناکافی برای سدها و سفره های زیر زمینی برای این استان  و تراز آبی امسال نسبت به بلندمدت منفی است.

در این سال ها دستگاهه ای اجرایی البرز پروژه های متعددی برای تامین و ذخیره سازی آب در دست اجرا قرار داده که از طرح جامع آبرسانی گرفته تا تغذیه مصنوعی دشت ها با سرعت در حال ساخت و اجرا است.

آخرین بررسی ها نشان می دهد که میزان ذخیره آبی۲ سد کرج و طالقان آنقدر کافی نیست که برای تابستان ۱۴۰۳ به آنها امیدوار بود مگر اینکه در ۲ ماه آینده نزول بیشتر رحمت الهی شامل حال این خطه و سایر مناطق کشور شود.

صرفه جویی تنها راه برون رفت از بحران

برای برون رفت از این بحران چه کاری می توان انجام داد؟ در همین رابطه داوود نجفیان مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان البرز ضمن اشاره به لزوم همکاری مصرف کنندگان در خروج از این بحران گفت: از آن جایی که بارش برف در ارتفاعات کافی نبوده و همین امر سبب شد تا میزان ذخیره این منابع آبی مناسب نباشد بر همین اساس از مردم و دستگاه های اجرایی می خواهیم تا تنش آبی را در سال جاری جدی بگیرند و به فراخور این وضعیت همکاری کنند.

 وی ادامه داد: طبق آخرین بررسی ها اکنون ۲۹ درصد ظرفیت سد کرج از آب پر است؛ در حالی پارسال در این برهه زمانی ۳۳ درصد بود.

وی افزود: ضمن اینکه اکنون نیز ۴۲ درصد ظرفیت سد طالقان آب فرا گرفته که البته نسبت به مدت مشابه سال قبل بهتر است اما با توجه به بالا بودن برداشت آب  برای حوزه جغرافیایی محدوده این سد کافی نیست.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای البرز اظهار کرد: در این شرایط آبی باید طرح کشت تکلیفی در استان البرز اجرا شود ضمن آنکه استفاده از آب بازچرخانی شده باید جایگزین آبیاری مزارع و صنایع استان شود.

وی گفت : تاکنون منابع مناسب برای تامین آب کشاورزی از محل تصفیه خانه های البرز تامین شده که در این زمینه نیازمند همکاری دستگاههای متولی هستیم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای البرز بیان کرد: طرح تغذیه مصنوعی دشت های استان البرز با جدیت در حال اجرا است و تاکنون ۲ طرح آن با ظرفیت ۱۰۲ میلیون مترمکعب برای مهار سیلابها در دشت های فردیس و هشتگرد به بهره برداری رسیده است.و البته ۲ طرح دیگر در دشت های ساوجبلاغ و کرج در دست ساخت قرار دارد.

مدیرعامل شرکت آبفا استان البرز با بیان اینکه طی ۲ سال اخیر پروژه های متعددی از جمله تکمیل و ساخت چهار تصفیه خانه آب در استان اجرا شده است، گفت : تمام تلاش ما این است که در مناطق دارای تنش آبی مشکل را برطرف کنیم.

الزام به کاهش مصرف

از آن جایی که در حال حاضر سرانه مصرف آب در البرز بالای ۲۵۰ لیتر در شبانه روز است که طبق گفته دست اندرکاران این حوزه باید این میزان مصرف را به حدود ۱۵۰ لیتر کاهش پیدا کند فرهنگسازی می تواند در بحث مصرف آب تا حد زیادی موثر باشد

هر چند دستگاههای متولی با سرعت در حال تامین آب مناطق مختلف استان هستند اما طبیعتا صرفه جویی مهمترین اقدام برای عبور از تنش آبی است .