پس از گذشت بیش از دو سال از جنگ روسیه و اوکراین و تداوم کمک های نظامی و مالی غربی ها با همکاری همپیمانان غیر آمریکایی و اروپایی مثل ژاپن، کره جنوبی و استرالیا و ... ، همچنان وضعیت جبهه های جنگ به نفع روسیه می باشد. وضعیتی که کشور های غربی از جمله ایالات متحده را بر آن داشت تا کمک های تسلیحاتی و مالی میلیون و میلیارد دلاری را روانه کی‌‎یف پایتخت اوکراین کند.

اخیرا کنگره آمریکا پس از بحث و جدل های چند ماهه ، بسته کمک ۶۱ میلیارد دلاری برای تقویت ارتش اوکراین را تصویب کرد. هچنین کشور های دیگری همچون انگلیس و ژاپن قصد دارند تا کمک ‌های نظامی به اوکراین را نیز افزایش دهند. اما رسانه‌ های غربی گفته اند که بعید است این کمک ‌های میلیارد دلاری، بتواند روند جنگ اوکراین را به نفع کی‌یف تغییر بدهد.

ضمن اینکه گزارش های مختلفی مبنی بر شکست های میدانی متعدد و قطاری ارتش اوکراین در جبهه های خارکیف وجود دارد. علت این موضوع هم وضعیت وخیم ارتش این کشور می‎‌باشد که باعث شده کشورهای غربی برای کمک های تسلیحاتی یا کمک های مالی مستقیم از سوی اوکراین تحت فشار قرار گرفته اند. به اعتقاد آگاهان سیاسی ، اوکراین هم اکنون به نوعی با تنفس مصنوعی غرب زنده است ؛ اگر روسیه بر پیشروی در خارکیف متمرکز شود و بتواند "راه آهن پولتاوا" را قطع کند عملا کار اوکراین را در جبه های جنگ تمام کرده است. هرچند که هدف اصلی روس ها دسترسی به پایتخت و تصرف کی‌یف می ‌باشد ؛ این موضوع به چند دلیل اهمیت دارد:

۱- شهر خارکیف شاه کلید جنوب و شرق اوکراین است، و راه آهن جنوب شرق اوکراین از شهر خارکیف عبور می کند ؛ همچنین، شاهرگ ارتش اوکراین نیز شهر خارکیف می‎ باشد، که با محاصره این شهر از محور شمالی عملا کار ارتش اوکراین در جنوب تمام می شود.

۲-شهر خارکیف قلب صنعتی اوکراین است و بخشی از صنایعی که می توانند برای ساخت و تولید تسلیحات مورد نیاز ارتش استفاده شوند در این شهر به تولید می رسند.

۳-محاصره شهر خارکیف نیازمند شروع نبرد شهر "چرنیهوف" و تهدید کردن شهر کیف به عنوان پایتخت است ؛ روسیه با بردن یک لشکر به حومه شهر کیف می تواند کاری کند که ۱۰ لشکر ارتش اوکراین از جنوب به شمال بروند. ضمن اینکه با محاصره خارکیف می تواند باعث تسلیم مسئولان و مردم این شهر شوند که به روس ها برای روند تصرف شهر های دیگر اوکراین کمک کند.  

ناگفته نماند که، یک منبع رسانه ای تلگرامی اوکراینی به نام "دیپ استیت" گزارش کرد نیروهای نظامی روسیه پیشروی های زیادی را در نقاط مختلف داشته اند ؛ اوچرتینو، نووباخموتوفکا، نووکالینوو، بردیچی، سیمیونفکا و جورجیفکا از جمله مناطقی هستند که ارتش روسیه پیشروی های زیادی داشته است.

آیا ضد حمله مجدد اوکراین امکان پذیر است؟

عده ای معتقدند کمک های مالی و تسلیحاتی غربی ها به ویژه ایالات متحده آمریکا تغییراتی ، ولو حداقلی در میدان نبرد ایجاد خواهد کرد ؛ تغییراتی که با ارسال تسلیحات اعضای اروپایی ناتو همچون "اف ۱۶" های مولتی رول لهستانی یا ارسال احتمالی جنگنده های "یوروفایتر تایفون" انگلیسی به ارتش اوکراین می تواند تا حدودی وضعیت جبهه های جنگ را به نفع اوکراین عوض کند.

هرچند که سایر تسلیحات زمینی-زرهی، انفرادی و یا پهپادی سایر کشور های اروپایی و نقاط دیگر جهان توانست به ارتش اوکراین، برای آسیب زدن به تاسیسات انرژی مثل پالایشگاه ها، انبارها و پایانه های نفتی و یا زیرساخت های اقتصادی دیگری مانند اسکله های بنادر روسیه و یا حتی حمله با اهداف نظامی همچون انهدام سامانه های پدافندی کمک کند ، اما هیچ تغییر مهم و اثر گذاری که بتواند اوکراین را از این وضعیت بسیار بد جنگی بیرون بیاورد و یا ارتش روسیه را به عقب تر ( از مناطق تحت تصرفش ) براند ایجاد نکرد.

حتی تغییر فرماندهان نظامی ارشد ارتش اوکراین مثل عزل زالوژنی و انتصاب سیرسکی به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین نیز تاثیر بسیار کمی بر وضعیت میدانی جنگ گذاشت و تاکنون نتوانسته انتظارات مورد نظر شخص رئیس جمهور اوکراین را برآورده کند. پیش تر از این هم زلنسکی بارها از ضد حمله ارتش اوکراین علیه ارتش روسیه صحبت کرده بود ؛ ضد حمله هایی که با کمک های مالی ایالات متحده قرار بود انجام شود ولی یا انجام نشد و یا قبل از شروع عملیات شکست های زیادی را متحمل شدند. با این وضعیت تحلیگران سیاسی معتقدند یا تلاش های اوکراین برای عملیات ها علیه روسیه همانند حملات قبلی خواهد بود و نه چیزی بیشتر از تحولاتی که در حال حاضر رخ می دهد.

هشدار جوبایدن به زلنسکی برای حملات به روسیه

اخیرا نیز روزنامه واشنگتن پست در گزارشی از هشدار جوبایدن رئیس جمهور ایالات متحده به زلنسکی رئیس جمهور اوکراین خبر داده که بایدن گفته است، با حمله با تاسیسات نفتی روسیه احتمال افزایش بهای جهانی نفت بیشتر می‎ شود و به نوعی دستور توقف عملیات ها علیه صنعت نفت و گاز روسیه را صادر کرده است. سابقا ایالات متحده با کمک های چند صد میلیون دلاری سعی کرده بود وضعیت جبهه های جنگ را تا حدودی تغییر دهد.

به طور مثال تصویب بسته کمکی ۳۰۰ میلیون دلاری سه ماه گذشته مجلس سنای آمریکا به اوکراین برای تغییر روند جنگ در مناطقی نظیر بنادر اودسا، خرسون و همچنین مناطق شمالی اوکراین بود اما تاثیر این کمک آنقدر ناچیز بود که کارشناسان سیاسی برای تشریح این موضوع، صرفا به تجزیه تحلیل حملات پهپادی اوکراین به تاسیسات نظامی و غیر نظامی روسیه بسنده کردند.

چرا که معتقدند اوکراین توانایی لازم برای ضربات راهبردی به روسیه را ندارد و اروپا هم توانایی لازم برای ارسال کمک های مالی و تسلیحاتی به اوکراین را ندارد ؛ هر حمله ای هم از سوی اوکراین بدون پشتوانه فنی و عملیاتی نیروهای نظامی غربی عملا شکست خورده است. به همین دلیل اوکراین قبل تر تصمیم گرفته بود که از کمک های اطلاعاتی-فنی نیروهای نظامی فرانسوی استفاده کند.

لازم به ذکر است، به گفته خبرگزاری های مختلف آمریکایی، اروپایی و منطقه ای،کشور روسیه هم برای بازسازی ارتش خود و همچنین تغییر در جبهه های نبرد تا کنون کمک هایی را از کشور های ایران چین وکره شمالی دریافت کرده است ؛ کمک هایی که طبق اعلام گزارش های عمدتا شامل پهپاد های انتحاری و شناسایی-رزمی، موشک های بالستیک و کروز، توپخانه و همچنین شناور های بدون سرنشین و ... بوده است. هرچند که روسیه هم مثل اوکراین آسیب های مادی-معنوی زیادی را در این جنگ متحمل شده، اما به زعم ناظران و کارشناسان مسائل بین الملل، تا الان طرف پیروز نبرد چه در میدان و چه در اقتصاد و سیاست، کشور روسیه می‎ باشد.

خبرنگار: حمید اسدی