به گزارش قدس خراسان، با توجه به پیمایش ملی در سال ۹۸، ۲۰/۳ درصد از زوج‌های ایرانی نابارور هستند و این آمار بالاتر از میانگین جهانی است، با وجود این برای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نیاز است همه کسانی که در این زمینه مشغول به درمان ناباروری هستند، تلاش کنند تا این میزان کاهش یابد و خانواده‌هایی که مشتاق فرزندآوری هستند نیز بتوانند از این نعمت بهره‌مند شوند.
تجربه و خاطرات تلخ و شیرین کسانی که در زمینه درمان ناباروری فعال هستند از جمله ماجراهای شنیدنی است، به همین خاطر به سراغ زهرا زارع، پزشک متخصص زنان و زایمان بخش درمان ناباروری بیمارستان رضوی رفتیم تا در کنار ماجراهای تلخ و شیرین این بخش، درباره مراحل درمان ناباروری و راه‌های درمان نیز با او گفت‌وگویی داشته باشیم.
وی که از سال ۸۸ و پس از دانش‌آموختگی در بیمارستان رضوی مشغول به خدمت است، می‌گوید: در نوجوانی می‌خواستم معلم شیمی بشوم اما قسمت این بود که وارد عرصه پزشکی شوم و به دلیل اینکه درمان شدن در بخش ناباروری برای پزشک و بیمار لذتبخش است و احساس خوبی دارد، به این تخصص علاقه‌مند شدم.
از این متخصص زنان و زایمان می‌پرسم چه موقع باید سراغ درمان نازایی برویم که پاسخ می‌دهد: نازایی را هنگامی اطلاق می‌کنیم که یک سال نزدیکی بدون جلوگیری اتفاق بیفتد و حاملگی رخ ندهد، ترجیح می‌دهیم زوج‌ها پس از یک سال مراجعه کنند؛ چرا که ممکن است پس از آن زمان درمان سخت‌تر شود.
فریز تخمک راهی نوین برای بچه‌دار شدن
زارع می‌افزاید: اگر خانم زیر ۳۴سال باشد درمان خیلی بهتر جواب می‌دهد، البته متأسفانه زوج‌هایی داریم که دیرتر ازدواج می‌کنند و سن باروری آن‌ها تقریباً گذشته است، به این افراد توصیه می‌کنیم حداقل در زمان مجردی و در سنین پایین‌تر برای فریز تخمک مراجعه کنند، اکنون از طریق لاپاراسکوپی می‌توانیم تخمک‌کشی را برای دختران مجرد انجام دهیم و تخمکی که در سن پایین فریز شده برای فرزندآوری در آینده مناسب است.
وی با اشاره به اینکه پس از ۴۰ سال احتمال حاملگی خیلی پایین می‌آید، ادامه می‌دهد: کسانی که می‌خواهند دیرتر ازدواج کنند یا قصد دارند به خارج از کشور بروند و فعلاً تصمیمی برای بارداری ندارند نیز می‌توانند تخمکشان را فریز کنند یا اگر ازدواج کرده‌اند می‌توانند جنین را فریز کنند تا در آینده بتوانند از این تخمک و جنین فریز شده استفاده کنند.
این پزشک متخصص زنان و زایمان بیان می‌کند: مراجعه‌کنندگان از زیر ۳۴سال باید برای فریز تخمک و جنین مراجعه کنند؛ چرا که پس از این سن تعداد تخمک کمتر می‌شود و شانس باروری نیز به این نسبت کمتر می‌شود.
زارع خاطرنشان می‌کند: احتمال اینکه آی‌وی‌اف درباره جنین فریز شده مثبت شود خیلی بالاست اما احتمال اینکه تخمک فریز شده پس از خارج شدن از فریز آی‌وی‌اف را مثبت کند، کمتر است اما با توجه به روش‌های جدیدی که اکنون وجود دارد تا ۵۰ درصد احتمال اینکه تخمک‌ها از فریز دربیایند، وجود دارد.
فریز جنین تا بی‌نهایت
وی با بیان اینکه مدت زمانی که می‌توان جنین را فریز کرد بی‌نهایت است و محدودیتی ندارد، می‌گوید: ما روش‌های مختلفی را با توجه به سن بیمار برای درمانشان استفاده می‌کنیم، به عنوان مثال بیماری که خودش به اندازه کافی تخمک یا اسپرم دارد از تخمک و اسپرم خودش استفاده می‌کنیم، برخی از بیماران که سن بالایی دارند و ذخیره تخمک یا اسپرم آن‌ها به هر دلیلی مشکل دارد، می‌توانند از تخمک یا جنین اهدایی استفاده کنند.
این پزشک بیمارستان رضوی می‌گوید: برخی از اوقات ممکن است مشکل از جنین باشد که در آن صورت از میکرو زیفت استفاده می‌کنیم و با لاپاراسکوپی که در بیمارستان رضوی می‌توانیم انجام دهیم، انتقال جنین در همان روز تخمک‌کشی انجام می‌شود.
زارع متذکر می‌شود: برای بیمارانی که نیاز به تخمک یا جنین اهدایی دارند، گروه‌هایی هستند که افرادی را که تمایل به اهدای جنین یا تخمک دارند به ما معرفی می‌کنند و ما آن‌ها را به گیرنده معرفی می‌کنیم، تا از نظر شخصیتی و ظاهری و سایر مسائل توسط گیرنده تأیید شوند و در ادامه قراردادی می‌بندند تا از لحاظ قانونی مشکلی پیش نیاید.
پذیرش بانوان بالای ۴۰ سال در بخش ناباروری
وی با بیان اینکه بیشتر مراجعان بین ۳۵ تا ۴۵ سال هستند، می‌گوید: برخی از مراکز، خانم‌های بالاتر از ۴۰سال را پذیرش نمی‌کنند اما ما بالای ۴۰سال را نیز پذیرش می‌کنیم، مراجعی داشتیم که در سن ۴۸سالگی به دلیل کاهش ذخیره تخمک توانست با تخمک اهدایی باردار شود.
این متخصص زنان و زایمان عنوان می‌کند: با روش‌های جدیدی که برای درمان ناباروری وجود دارد توانسته‌ایم بیماران زیادی را درمان کنیم، حتی کسانی که ۲۵سال نازایی داشتند در بیمارستان رضوی درمان شده‌اند، با وجود این مراجعه‌کنندگان نباید در زمینه درمان ناباروری ناامید باشند؛ چرا که در حال حاضر راه‌های زیادی برای فرزندآوری وجود دارد.
زارع می‌افزاید: بیمارانی داشتیم که پس از هفت بار آی‌وی‌اف ناموفق آمده و به طور کلی ناامید بودند، اما با روش‌های جدید توانستند حامله شوند، یکی از کارکنان بیمارستان نیز در همین وضعیت ناامیدی بود که بارداری برایش اتفاق افتاد و اکنون در حال انجام آی‌وی‌اف برای بچه دوم است.
وی ادامه می‌دهد: بیماران زیادی داشتم که با ناامیدی زیاد مراجعه و با گریه تعریف می‌کردند که زندگی ما دارد از بین می‌رود یا شوهرم می‌خواهد من را طلاق بدهد که با عمل‌های لاپاراسکوپی یا آی‌وی‌افی که انجام دادیم، صاحب فرزند شدند و این برای خودشان و خانواده بسیار لذتبخش بوده است و از کادر درمان و پزشکان خیلی قدردانی و تشکر کردند.
این پزشک بیمارستان رضوی می‌افزاید: در برخی از افراد رحم آسیب جدی دیده که سبب شده آندومتر ضعیفی داشته باشند یا ممکن است دچار چسبندگی در داخل حفره رحم شده باشند، اکنون این مشکلات تا حدود زیادی با روش هیستوسکوپی یا استفاده از فراورده‌های جفتی درمان یا پی‌آرپی پلاکت خون، آندومتر به ضخامت مناسبی برای حاملگی می‌رسد.
زارع درباره روش درمان افرادی که دچار یائسگی زودرس می‌شوند نیز می‌گوید: راه‌هایی مانند جوان‌سازی تخمک وجود دارد که برای این افراد حاملگی اتفاق بیفتد.
بیمارستان رضوی، امید بیماران خارجی در درمان ناباروری
وی با بیان اینکه ما در بیمارستان رضوی پذیرای بیمارانی از داخل و خارج از کشور هستیم، بیان می‌کند: بیمارستان رضوی تجهیزات کاملی در زمینه درمان ناباروری دارد و در این زمینه امکان پیشرفت وجود دارد. همچنین این بیمارستان به دلیل قدمت، امکانات و متخصصان خوبی که در زمینه درمان ناباروری دارد توانسته جایگاه خوبی در کشورهای خارجی داشته باشد و ما بیماران زیادی از کشورهای حوزه خلیج فارس، کشورهای همسایه و کشورهای اروپایی داریم که به دلیل اینکه صاحب فرزند شدند، سایران را برای مراجعه به این بیمارستان تشویق کرده‌اند.
این پزشک متخصص زنان و زایمان می‌افزاید: ایرانی‌ها و افغانستانی‌هایی که ساکن کشورهای اروپایی هستند به دلیل هزینه‌های پایین درمان در ایران نسبت به کشور محل سکونتشان و داشتن متخصصان خوب در زمینه درمان ناباروری، به بیمارستان رضوی برای درمان مراجعه می‌کنند.
زارع خاطرنشان می‌کند: یکی از بیمارانی که از کشور سوئد برای درمان به بیمارستان ما مراجعه کرده بود و خوشبختانه صاحب فرزند شد، هنگام بازگشت به سوئد برای ورود فرزندش به مشکل برخورد، به همین دلیل تست دی‌ان‌ای برایشان انجام دادیم تا ثابت کنیم فرزند آن‌هاست و مشکلشان حل شد.
وی با بیان اینکه از مراجعه‌کنندگان می‌پرسیم چند جنین را به رحم انتقال دهیم و با رضایت خودشان تعداد جنین‌های انتقالی را مشخص می‌کنیم، ادامه می‌دهد: در درمان ناباروری این امکان وجود دارد که مادر دوقلو یا سه‌قلو حامله شود و هنگامی که سه‌قلو می‌شود یکی از جنین‌ها را برمی‌داریم اما بعضی از مراجعان راضی نمی‌شوند و می‌خواهند هر سه را نگه دارند، که الحمدلله مواردی که هر سه بچه برایشان مانده و سالم به دنیا آمده‌اند را نیز داشته‌ایم.
قصه سه‌قلوهایی که در عراق سالم به دنیا آمدند
این پزشک بیمارستان رضوی یادآور می‌شود: به عنوان مثال یکی از بیمارانی که از کشور عراق برای درمان آمده بود و اصرار داشت تا آخر سه قلو را داشته باشد، چون می‌ترسید اگر یکی را برداریم بقیه جنین‌ها نیز سقط شوند، به تازگی هر سه فرزندش سالم به دنیا آمدند و حتی نیاز به دستگاه هم نداشتند.
زارع با بیان اینکه بیمارانی از استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان و خراسان شمالی و جنوبی نیز به ما مراجعه می‌کنند، می‌گوید: خراسان رضوی در زمینه درمان ناباروری از لحاظ امکانات و ظرفیت‌های موجود حرف اول را در شرق کشور می‌زند.
وی عنوان می‌کند: تعداد متخصصان زنانی که در این بخش با ما همکاری می‌کنند، هفت نفر است و اگر پزشکانی هم که تازه دانش‌آموخته شده‌اند به جمع ما اضافه شوند، از آن‌ها استقبال می‌کنیم و امیدوارم روزی به بهترین مرکز در داخل کشور تبدیل شویم.
این پزشک متخصص زنان و زایمان با اشاره به اینکه از نخستین آی‌وی‌اف‌های موفقی که انجام داده‌ایم بچه‌های ۱۲-۱۰ ساله داریم و از همان خانواده‌ها مواردی وجود دارد که برای بچه‌های دوم و سوم اقدام کرده‌اند، بیان می‌کند: مراجعه‌کننده‌ای داشتم که چهل و دو ساله بود و نازایی طولانی‌مدت داشت و همسرش به این دلیل ازدواج مجدد کرده بود، به خاطر اینکه همسرش به او توجهی نداشت و خیلی اذیت می‌شد، پس از اینکه دوباره آی‌وی‌اف انجام دادیم و صاحب فرزند شد، خیلی از ما تشکر کرد؛ چرا که همسرش به او و پسرش خیلی توجه می‌کرد و برایشان زمان می‌گذاشت.
زارع می‌افزاید: بیمارانی هم داریم که نازایی طولانی‌مدتی دارند و عمل آی‌وی‌اف آن‌ها ناموفق می‌شود یا اینکه نمی‌توانند دیگر حامله شوند و یا اینکه آی‌وی‌اف مثبت می‌شود اما جنین سقط می‌شود، در این مواقع ما هم دوست داریم همراه با بیمار گریه کنیم.
وی می‌گوید: هزینه‌های عمل برای خانواده‌های ایرانی زیاد است، آمپول‌ها و عمل آی‌وی‌اف در درمان ناباروری گران تمام می‌شود، به همین دلیل اقشار ضعیف در این زمینه مشکل دارند، با توجه به اینکه بیمه همگانی بخشی از هزینه‌ها را حمایت می‌کند، مشکلات در زمینه مالی کم شده است اما با وجود این هم نیاز به حمایت‌هایی در این زمینه وجود دارد؛ چرا که باید به فرمان رهبر معظم انقلاب در زمینه جوان‌سازی جمعیت جامه عمل بپوشانیم.
خبرنگار: فریده خسروی
نظر شما