شهریور سال قبل طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت به دستور شهید آیت‌الله رئیسی کلید خورد و اسفند سال قبل مقام معظم رهبری پس از کاشت سه درخت فرمودند که اگر هر ایرانی سه نهال بکارد، برنامه دولت برای کاشت یک میلیارد نهال، از سال ۱۴۰۲ و در طول ۴ سال محقق خواهد شد. با فراهم کردن مقدمات کار طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت از ۱۱ آذر سال جاری در کشور آغاز شد.
هاشم موسوی‌نژاد درباره آخرین وضعیت اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت اظهارکرد: حدود ۲۳۷.۵ میلیون نهال هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی در سال ۱۴۰۲ تولید شده است. در مجموع ۲۰۲ فقره نهالستان در بخش دولتی داریم که شامل نهالستان‌های جنگلی، مرتعی و بیابانی می‌شود و در سطوح مختلف اقدام به تولید نهال می‌کنند. در این نهالستان‌ها ۱۱۶ میلیون اصله نهال تولید شده است. به جز نهال‌هایی که برای دو فصل در نهالستان‌ها تحت مراقبت قرار می‌گیرد، سایر نهال‌ها کاشته خواهند شد. حدود ۲۰ درصد از ۱۱۶ میلیون اصله نهال یعنی ۲۵ تا ۳۰ میلیون اصله نهال در سال دوم اجرای طرح کاشته خواهند شد. تمام ۱۲۱ میلیون اصله نهال تولید شده در بخش خصوصی استاندارد لازم را برای انتقال برای کشت در عرصه را دارند.
موسوی‌نژاد با بیان اینکه کاشت نهال‌ها از اواخر مهرماه همزمان با آغاز بارش باران شروع شد، گفت: فصل کاشت نهال عموما تا پایان اردیبهشت است. به عنوان نمونه فصل کاشت درختان در استان‌های شمالی به‌طور متوسط تا انتهای اردیبهشت است. در استان‌های برفگیر و دچار یخبندان امکان افزایش این زمان تا یک ماه برای بهره‌گیری از نزولات جوی وجود دارد. تاکنون ۶۴ میلیون اصله نهال‌کاری شده است و تا ۷۰ میلیون اصله قابلیت کشت تا پایان ما جاری را دارد.
رئیس مرکز جنگل‌های خارج از شمال سازمان منابع طبیعی با اشاره به مشارکت بخش‌های مردمی در طرح کاشت یک میلیارد درخت اظهارکرد: ۱۱۶۲ تفاهمنامه با بخش‌های مختلف به‌ویژه بسیج مستضعفین و بسیج سازندگی منعقد کرده ایم. در قالب این تفاهمنامه‌ها به آنان در جهت کاشت درخت در عرصه‌های در اختیارشان کمک می‌کنیم. خیلی از عرصه‌هایی که تحت مدیریت آن‌هاست، در قلمرو منابع طبیعی است. آنان نیز با در اختیار گذاشتن ادوات، دستگاه حفار و نیروها برای کاشت به ما کمک می‌کنند. با این کار هزینه ها صرفه‌جویی می‌شود. از هر ظرفیت مشارکتی در بخش دولتی و مردمی استفاده می‌کنیم که طرح کاشت یک میلیارد درخت در بهترین کیفیت اجرا شود البته بعد از ۴ سال هم ادامه می‌یابد.
زراعت چوب موثرترین برنامه طرح کاشت یک میلیارد درخت
وی با بیان اینکه چهار برنامه احیا و توسعه جنگل، احیا و توسعه بیابان و مراتع، توسعه فضای سبز و زراعت چوب در طرح کاشت یک میلیارد درخت تعریف شده است، توضیح داد: زراعت چوب موثرترین برنامه برای اقلیم است چراکه گونه‌های زراعت چوب را می‌کاریم، قطع می‌کنیم و این کار را تکرار می‌کنیم. با این اقدام کربن از جو به چوب درختان انتقال می‌یابد و پس قطع شدن به مبلمان و دیگر مصنوعات تبدیل می‌شود. در واقع کربن اقلیم ترسیب پیدا می‌کند و دوباره منتشر نمی‌شود پس زراعت چوب بهترین و موثرترین برنامه طرح یک میلیارد اصله درخت است.
موسوی‌نژاد ادامه داد: گیلان و خوزستان دو استان مهم زراعت چوب کشور هستند. یکی از نقاط برجسته مباحث مربوط به جهش تولید با مشارکت مردم می‌تواند زراعت چوب باشد. این کار کم‌خرج‌ترین است و بیشترین بازدهی را دارد.
وی درباره وضعیت تخصیص بودجه طرح کاشت یک میلیارد درخت گفت: ۲۳۷.۵ میلیارد تومان بودجه برای اجرای این طرح طی سال نخست در نظر گرفتند ولی فقط ۴ میلیارد تومان را تخصیص داده‌اند البته ۳۰ میلیارد اوراق مشارکت اسلامی همه داده‌اند علاوه بر آن با سازمان برنامه و بودجه در حال رایزنی برای دریافت اعتبار هستیم.
موسوی‌نژاد با اشاره به تلاش منابع طبیعی برای استفاده از ظرفیت‌های مختلف برای اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت اظهارکرد: استانداران با حمایت وزیر کشور از منابع استانی برای اجرای این طرح اختصاص داده‌اند و بخشی از ارزیابی عملکرد استانداران مربوط به اقدامات آنان در زمینه اجرای این طرح است و استانداران در یک فضای رقابتی منابع استانی بیشتری به آن اختصاص می‌دهند.
رئیس مرکز جنگل‌های خارج از شمال سازمان منابع طبیعی اضافه کرد: نهال‌های بخش خصوصی باید خریداری شود و استان‌ها از محل منابع استانی و ملی تلاش کرده‌اند اعتبار لازم را برای انجام این کار تامین کنند. اگر ما نهال‌های بخش خصوصی را به عرصه برای کاشت منتقل نکنیم، با اعتراض مردم مواجه می‌شویم چراکه این طرح از سطح ملی به سطح محلی رسوخ کرده است یعنی مردم استقبال و حمایت زیادی از آن کرده‌اند. برخی از آنان خانه‌های خود را تبدیل به نهالستان کرده‌اند. به همین علت اولویت ما خریداری نهال‌هایی است که از سوی بخش خصوصی و مردم تولید شده است. بخش دیگر نهال‌های تولید شده در بخش خصوصی مربوط به خیران و شرکت‌ها مانند پتروشیمی و سیمان است.
به گفته موسوی‌نژاد امسال با وجودآنکه سال نخست اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت است و زیرساخت‌ها به‌طور کامل آماده نبوده ولی عملکرد خوب بوده است.
کاشت گونه‌های جنگلی بومی مثمر و غیرمثمر
وی درباره گونه‌های تولید و کاشته شده در قالب این طرح اظهارکرد: در هر بخش جنگل گونه‌های بومی مثمر و غیر مثمر کاشته شده است. در اراضی جنگلی که امکان توسعه دارد برای افزایش توان معیشتی مردم، گونه‌های مثمر بومی کاشته می‌شود. زیتون جزو گونه‌های بینابینی است و در قالب کشت مثمر و در تلفیق با گونه‌های جنگلی استفاده می‌شود.
رئیس مرکز جنگل‌های خارج از شمال سازمان منابع طبیعی اضافه کرد: طرح کاشت یک میلیارد درخت مکان‌محور است یعنی گونه مناسب برای کاشت در نقاط خالی شناسایی می‌شود. طبق شناسنامه فنی از نهالستان می‌خواهیم که گونه مورد نظر را تولید کند و مطابق با مکان، گونه را می‌کاریم.
وی تاکید کرد: جنگلی که تنها یک گونه در آن کاشته می‌شود، مقاومت آن در برابر شرایط نامساعد اقلیمی کمتر می‌شود بنابراین گونه‌های مختلط می‌کاریم، به‌ویژه گونه‌هایی که کم‌آب بر و مقاوم باشند و در رقابت ریشه‌ای زود مغلوب نشوند. از جمله این گونه‌ها می‌توان به زبان گنجشک و اقاقیا اشاره کرد.
موسوی‌نژاد در پایان تصریح کرد: در برنامه توسعه پوشش بیابانی و مرتع، گونه‌های بیابانی و مرتعی اقلیم همان منطقه کاشته می‌شود. در برنامه توسعه فضای سبز کاشت گونه‌های درختی زینتی متناسب با فضای سبز شهری و بوستان‌های روستایی پیش‌بینی شده است.
نظر شما