معاون نهاد رهبری در دانشگاه بوعلی سینا همدان با بیان اینکه حجاج ایرانی نمایندگان فرهنگی کشور ایران هستند، گفت: هر رفتاری که از ایرانیان در جمع مسلمانان جهان در حج رخ دهد نماد کشور ایران محسوب می‌شود، بنابراین دوری کردن از اختلافات حساسیت‌برانگیز از جمله نکاتی است که موجب ایجاد دیدگاه مناسب درباره ایرانیان در ذهن سایر مسلمانان خواهد بود.
حج نه تنها عبادتی صرفاً توحیدی است بلکه اعمال بسیاری دارد که هر یک نمود بُعد تربیتی خاصی است. علاوه بر تمام ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی که بر مناسک حج مترتب است یک بعد خاصی نیز دارد که انتقال فرهنگ کشورهای اسلامی را شامل می‌شود. حجاج ایرانی نیز می‌توانند با الگوی رفتاری مناسب در انتقال فرهنگ ایرانی اسلامی مؤثر باشند.
حجت‌الاسلام مهدی صفایی، معاون نهاد رهبری در دانشگاه بوعلی سینا همدان در گفت‌وگو با ایکنا از همدان با بیان اینکه حجاج ایرانی نمایندگان فرهنگی کشور ایران هستند، اظهار کرد: هر رفتاری که از ایرانیان در جمع مسلمانان جهان در حج رخ دهد نماد کشور ایران محسوب می‌شود، بنابراین دوری کردن از اختلافات حساسیت‌برانگیز از جمله نکاتی است که موجب ایجاد دیدگاه مناسب درباره ایرانیان در ذهن سایر مسلمانان خواهد بود. رعایت نظم و انضباط، نوع رفتار، پوشش و آراستگی و نظافت که همگی نشان از فرهنگ ایرانی دارد نیز بیانگر فرهنگی مسلمانان ایرانی در این کنگره عظیم است.
وی با بیان اینکه حج دارای اعمال بسیاری است که هر یک بعد تربیتی خاصی دارد، گفت: وقتی خداوند حج را برای انسان واجب کرد مسائلی در آن قرار داد که هر یک علاوه بر بعد معنوی خاصی که دارد، ابعاد تربیتی فراوانی نیز در آنها نهفته است.
صفایی بیان کرد: اولین اقدامی که حاجی انجام می‌دهد این است که از منزل خود هجرت می‌کند، هجرت او به سمت مکه مکرمه و خانه خدا نمودی از سیر سالک الی الله است به عبارتی انسان از همه تعلقات خود دست می‌کشد و از هر آنچه غیر خداست هجرت می‌کند به سمت معبود خویش.
فلسفه پوشیدن لباس احرام
معاون نهاد رهبری در دانشگاه بوعلی سینا همدان گفت: یکی دیگر از اعمال انسان در حج پوشیدن لباس احرام است، به عبارتی وقتی انسان می‌خواهد وارد محدوده حرم الهی شود باید مُحرم شود و لباس یک دست بپوشد که هیچ آرم و نشانه‌ای ندارد. این لباس حتی در رابطه با مردها لباس دوخته نشده است و حاکی از این است که هیچ کس بر دیگری تقدم و شرافت خاصی ندارد. فقیر و غنی با یکدیگر یکسان هستند و افراد دارای پست و مقام با سایر افراد هیچ تفاوتی ندارند؛ همگی در یک حالت و در یک لباس به دور خانه خداوند می‌چرخند و لباس دنیا را از تن بیرون می‌آورند و همگی با هم لباس احرام به تن می‌کنند.
این مدرس دانشگاه اظهار کرد: از دیگر نکات پوشیدن لباس احرام می‌توان به این نکته اشاره کرد که انسان باید اخلاق رذیله‌ای که در دنیا داشته است را از تن بیرون کند و با پوشیدن لباس الهی خود را مزین به اخلاق الهی کند، چراکه خداوند می‌گوید برترین شما نزد من باتقواترین شماست.
صفایی به طواف کردن انسان به دور خانه خدا اشاره کرد و گفت: حجاج در حج هفت بار به دور خانه خدا می‌چرخند، می‌توان گفت این نمودی از حرکت انسان به خواست خداوند است که در مسیر توحید قرار دارد، در حقیقت اگر حرکتی که به سمت خداوند نباشد خیری در آن نیست.
وی ادامه داد: امام رضا(ع) در رابطه با توحید روایت سلسلةالذهب را نقل می‌کند. ایشان این روایت را از پدران خود نقل می‌کنند و به همین دلیل است که سلسلةالذهب نامیده می‌شود. امام رضا(ع) در این حدیث می‌فرمایند کسی که کلمه «لا اله الله الله» را بگوید وارد حصن (حریم) خداوند می‌شود. هر کس که وارد این حصن شود از عذاب الهی محفوظ خواهد ماند و در پایان می‌فرمایند ولایت از شرط های ورود به این کلمه است.
معاون نهاد رهبری در دانشگاه بوعلی سینا همدان در ادامه به نماز حج در طواف اشاره کرد و گفت: نماز یکی از بالاترین نمودهای ذکر و یاد خداوند است که انسان اگر بخواهد رابطه خود را با خالق تقویت کند باید به سمت نماز برود. در تمامی ادیان الهی نماز وجود داشته و اهل بیت(ع) و پیامبر اکرم(ص) نیز توجه ویژه‌ای به آن داشته‌اند. تا جایی که در روایات داریم اگر نماز انسان قبول شود مابقی اعمال نیز از او پذیرفته می‌شود، اگر نماز انسان رد شود اعمال دیگر او نیز فایده‌ای نخواهد داشت.
صفایی با اشاره به سعی صفا و مروه تصریح کرد: در این عمل که انسان باید فاصله میان صفا و مروه را سریع راه برود نشانگر این مطلب است که انسان همیشه در مسیر تربیت باید تلاش کند و خداوند نیز در این راستا می‌فرماید انسان هر چیزی که به دست می‌آورد نتیجه سعی و تلاش خودش است. به عبارتی انسان باید بر مبنای پاکی و صداقت خود تلاش کند و هدف این تلاش هم رسیدن به فضائل اخلاقی است.
وی یادآور شد: انسان تلاش می‌کند که خود را در مسیر اهداف الهی قرار دهد و آن فضائل را کسب کند. در نهایت اعمال حج، حجاج به سمت قربانی کردن در روز عید قربان می‌روند. عید قربان نمودی از رسیدن به محصول تلاش انسان است و در حقیقت به همین دلیل است که عید نامیده می‌شود. حاجی در این مدت با نفس خود مبارزه کرده و سعی داشته رذائل اخلاقی را از خود دور کند. در عرفات توبه کرده و بخشیده شده و حال موعد عید رسیده است. در این مقصد است که روح عبادت و بندگی در سالک متجلی می‌شود.
آثار و برکات دنیوی حج
معاون نهاد رهبری در دانشگاه بوعلی سینا همدان با تأکید بر اینکه حج تنها یک عمل عبادی نیست بلکه آثار و برکات دنیوی نیز دارد، افزود: در روایات داریم از برکات حج تبادلات فرهنگی و اقتصادی است. وقتی مسلمانان از کشورهای مختلف دنیا وارد یک مراسم خاص و یک دست می‌شوند با فرهنگ و اقتصاد یکدیگر آشنا خواهند شد. امام صادق(ع) در این باره می‌فرماید: «خداوند بندگان را آفرید و فرمان‌هایی در جهت مصلحت دنیا و آخرت آنها داد از جمله این فرمان‌ها اجتماع مردم شرق و غرب عالم در حج است. تا هم از منظر فرهنگی با یکدیگر آشنا شوند و هم برخی سرمایه‌های تجاری خود را از شهری به شهر دیگر منتقل کنند.»
وی ادامه داد: امام صادق(ع) در جای دیگری نیز می‌فرمایند: «کسی که سه بار حج انجام دهد هیچ‌گاه فقیر نمی‌شود و من چیزی که سریع‌تر باشد برای بی‌نیازی جز مداومت بر حج خانه خدا ندیدم.»؛ در زمینه سلامتی نیز امام سجاد(ع) می‌فرمایند: «حج کنید و عمره انجام دهید که باعث سلامتی بدن‌های شما می‌شود.»
اعمال عبادی که برای انسان مشخص شده است به جز آثار توحیدی و عبادی که برای شخص و جامعه دارد آثار دیگری نیز خواهد داشت که نیازمند تحلیل و بررسی است. از جمله این عبادت حج است که آثار اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در بین مسلمانان و البته غیر مسلمانان و ترویج اسلام دارد.
نظر شما