مدیرعالی حرم مطهر رضوی درنشست خبری با خبرنگاران و اهالی رسانه، ویژه‌برنامه‌های بارگاه مطهر امام رضا(ع) در ماه محرم‌ و صفر سال جاری را تشریح کرد.

به گزارش خبرنگار روزنامه قدس، رضا خوراکیان با بیان شعار محوری ماه محرم امسال با عنوان «آزادگان عالم در خیمه حسین‌اند» اظهار کرد: این شعار در ماه محرم سال جاری در همه دستگاه‌ها، نهادها و سازمان‌های فرهنگی و تبلیغی از جمله آستان قدس رضوی مورد توجه قرار گرفته است. محرم امسال همزمان با ایام تابستان بوده و با توجه به شرایط و مناسبت‌های داخلی و خارجی، ازجمله سالروز واقعه مسجد جامع گوهرشاد و هفته عفاف و حجاب، شرایط پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دوره چهاردهم، تحولات منطقه، شرایط جبهه مقاومت، حملات رژیم جعلی صهیونیستی و جنایت‌هایش در غزه، لبنان و... سعی شده بر این اساس محورهایی در حوزه تولید محتوا و برنامه‌های متناسب با این شرایط و با رویکرد مشخص، تولید و ارائه شود.

وی افزود: موضوعات و مفاهیمی همچون جهاد و مبارزه با طاغوت، مقاومت در برابر انحرافات، همراهی جامعه اسلامی در حمایت از حق، جایگاه ولی جامعه در نظام اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر، پیوستگی و همبستگی آحاد جامعه مؤمنان و... برای تولید محتوا و تعیین سرفصل‌ها و برنامه‌های تهیه شده مورد توجه قرار گرفته است.

از سیاه‌پوشی حرم مطهر تا خدمت‌رسانی مواکب پیرامون حرم منور

این مقام مسئول در بیان این برنامه‌ها اشاره کرد: برنامه‌ها در 41 سرفصل کلی و با موضوعات مختلف در زمینه‌های فرهنگی، تبلیغی، امنیتی، خدماتی، رفاهی و... با تمهیدات و برنامه‌ریزی‌های گوناگون در ایام ماه محرم و به‌ویژه دهه نخست این ماه، پیش‌بینی شده است.

وی ادامه داد: «اذن عزا» به عنوان نخستین برنامه با سابقه و یک سنت قدیمی و ریشه‌دار مربوط به تعویض پرچم گنبد منور و پوش ضریح مطهر حرم حضرت رضا(ع) و سیاه‌پوشی صحنین و اماکن متبرکه رضوی در عصر آخرین روز از ماه ذی‌الحجه و در آستانه شب اول ماه محرم با حضور تولیت معزز آستان قدس رضوی و مدیران و مسئولان حرم مطهر، خدمه بارگاه امام هشتم(ع) و عموم زائران و مجاوران در صحن انقلاب اسلامی برگزار شد.

او اضافه کرد: همچنین همزمان با نخستین روز از ماه محرم، آیین سنتی و مذهبی «صلا» که مربوط به اعلام آغاز عزاداری ماه محرم در حرم امام رضا(ع) است، همراه با حال و هوای معنوی خاصی با حضور خادمان بارگاه منور رضوی در حرم مطهر امام هشتم(ع) برگزار شد.

وی با بیان اینکه نقاره‌نوازی در ایام محرم و صفر و شهادت حضرات معصومین(ع) در بارگاه مطهر رضوی تعطیل است، به اهدای پرچم متبرک حرم مطهر امام رضا(ع) به 80هیئت عزاداری داخل کشور و تعدادی از هیئت‌های بین‌المللی از جمله از کشورهای هندوستان و پاکستان اشاره و اظهار کرد: متناسب با ایام ماه محرم، سیاه‌پوشی اماکن حرم مطهر و نورآرایی در این بارگاه مقدس انجام شده و گل‌آرایی صحن‌ها و اماکن نیز با رعایت تناسب با این ایام تغییراتی خواهد داشت.

خوراکیان درباره حضور مواکب در اطراف حرم مطهر رضوی برای پذیرایی از زائران و مجاوران نیز گفت: از ابتدای دهه نخست محرم شاهد حضور این مواکب مردمی در حرم مطهر و بافت پیرامونی مبادی ورودی و خیابان‌های منتهی به حرم منور برای پذیرایی از عموم مردم هستیم و پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان دهه اول محرم، توسط 10 یا 11 مورد از این مواکب، پذیرایی از حدود 6میلیون نفر از زائران و مجاوران رضوی انجام شود.

از «صبر جمیل» تا «عزاخانه فرشته‌ها» و «بهشت دانایی»

 خوراکیان به دیگر برنامه‌های تدارک دیده شده هم اشاره کرد و افزود: «صبر جمیل» مراسم ویژه بانوان و ذاکران خواهر بوده که در محل رواق حضرت نجمه خاتون(س) برگزار می‌شود. همچنین مراسم شیرخوارگان حسینی در نخستین جمعه ماه محرم مطابق با ۲۲ تیر سال‌جاری در رواق امام خمینی(ره) از ساعت ۸ صبح برپا خواهد شد. برنامه‌های قرآنی دهه نخست ماه محرم، کارگاه‌های قرآنی و جلسات قرآنی ویژه قشر کودک و نوجوان و محفل قرآنی عشاق‌الحسین(ع) هم به صورت روزانه و متوالی هر روز در محل دارالقران الکریم حرم مطهر برگزار خواهد شد.

وی به یکی دیگر از این برنامه‌ها با عنوان «عزاخانه فرشته‌ها» اشاره کرد و گفت: این برنامه به صورت حسینیه ویژه استفاده کودکان بوده و در این مراسم، عزاداری و سینه‌زنی مخصوص کودکان در محل کبوترانه و در صحن امام حسن مجتبی(ع) برگزار می‌شود. همچنین رنگ‌آمیزی و نقاشی بزرگی با مشارکت حدود 2هزار کودک زائر در صحن امام حسن مجتبی(ع) در این زمینه تدارک دیده شده است. ضمن اینکه اجرای پرده‌خوانی واقعه عاشورا ویژه دختران نوجوان هم در حرم مطهر امام هشتم(ع) برنامه‌ریزی شده است.

این مقام مسئول یادآور شد: برنامه «احلی من العسل» در دهه نخست ماه محرم و ویژه اجتماع نوجوانان در رواق امام خمینی(ره)، اجرای مقتل‌خوانی و قرائت زیارت ناحیه مقدسه هر روز در رواق دارالهدایه و...از دیگر برنامه‌ها ویژه قشر کودک و نوجوان در ایام محرم است.

وی از طرح «بهشت دانایی» به عنوان یکی دیگر از برنامه‌های فرهنگی ماه محرم در حرم مطهر یاد کرد و افزود: این طرح به معرفی کتاب‌هایی با موضوع واقعه عاشورا می‌پردازد و با حضور نویسندگان این کتاب‌ها، این آثار به زائران معرفی می‌شود. همچنین همخوانی سوگواری، شعرخوانی و مشاعره، دکلمه‌خوانی، اهدای پوش و پرچم عزاداری ویژه ایام محرم درِ منازل توسط برنامه فرهنگی «نورالهدی» و اجرای نمایش آیینی متناسب با ایام ماه محرم در چهار نوبت و در روزهای دوم و ششم، همچنین در شب دهم و دوازدهم محرم‌الحرام، اهدای بسته و کتب شعر و محتوای فرهنگی و تبلیغی ویژه مداحان و ذاکران اهل بیت(ع) در حرم مطهر رضوی و... از دیگر برنامه‌های تدارک دیده شده در این ماه است.

خطبه‌خوانی و مقتل‌خوانی ویژه عاشورا

خوراکیان در بخش دیگری از سخنانش در مورد برنامه‌های ماه محرم حرم منور امام هشتم(ع) تصریح کرد: یکی از قدیمی‌ترین آیین‌های حرم مطهر، خطبه‌خوانی شب شهادت امام حسین(ع) است که با حضور خدمه بارگاه مطهر رضوی در شب عاشورا برگزار می‌شود، همچنین در شب عاشورا با الهام از سیره اصحاب سیدالشهدا(ع) و برای بهره‌مندی زائران، ویژه‌برنامه‌ای تا صبح با محوریت آشنایی با شخصیت و معارف شناختی یاران امام حسین(ع) و بیان چگونگی توفیق آن‌ها در همراهی امام معصوم و حجت خدا در مسیر مبارزه با رژیم طاغوت و حکومت ظلم، اجرا خواهد شد.

وی اضافه کرد: مقتل‌خوانی روز عاشورا توسط نماینده محترم ولی فقیه در استان و امام جمعه معزز مشهد مقدس همراه با مرثیه‌سرایی یکی از ذاکران اهل‌بیت(ع) و مراسم شام غریبان شهادت امام حسین(ع) و شمع‌گردانی در این شب (شام عاشورا) با حضور خدمه بارگاه مطهر رضوی و عموم مردم برگزار می‌شود.

حرم مطهر رضوی، محور وحدت مسلمانان و قومیت‌های گوناگون

مدیرعالی حرم مطهر رضوی با اشاره به جامعیت و مرجعیت اجتماعی ویژه بارگاه منور رضوی درزمینه وحدت اقوام و قومیت‌های گوناگون در جهان اسلام و اقشار مختلف گفت:

همه ساله حدود 3میلیون زائر خارجی از اقوام و ملل گوناگون علاوه بر سراسر کشور از دنیای اسلام و جهان و با آداب و رسوم، زبان و گویش‌های مختلف برای عرض ارادت به ساحت مطهر امام هشتم(ع) به این آستان مبارک مشرف می‌شوند که بیشتر آنان عرب‌زبان و اردوزبان هستند. به همین دلیل در ایام ویژه و خاص مانند دهه اول محرم، تقریباً مشابه برنامه‌های فرهنگی که برای زائران ایرانی وجود دارد، مراسم ویژه عرب‌زبان و اردوزبان‌ها توسط حرم مطهر در این بارگاه مطهر تدارک دیده شده است.

محدودیت‌های پارک خودرو و تسهیلات برای استراحت زائران

خوراکیان همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه قدس مبنی بر محدودیت‌های پارکینگ‌های زیرگذر حرم مطهر رضوی و ارائه تسهیلات برای استراحت زائران در حرم مطهر در ایام دهه نخست ماه محرم گفت: با توجه به تدابیر امنیتی و محدودیت‌های ترافیکی اعلام شده از سوی مسئولان و مدیران شهری و استانی در ایام خاص و ویژه مانند شب و روز تاسوعا و عاشورا، پارکینگ‌های زیرگذر حرم مطهر رضوی در این ایام (تاسوعا و عاشورا) تعطیل بوده و به خودرو زائران خدمت‌رسانی نخواهند کرد، ضمن اینکه در این ایام و با توجه به حضور انبوه زائران و مجاوران برای حضور در بارگاه مطهر رضوی، محدودیت‌های ترافیکی مبنی بر ممنوعیت تردد و رفت و آمد وسایل نقلیه، توسط مدیریت‌های شهری و استانی مسئول در خیابانهای منتهی به حرم مطهر، اعمال خواهد شد.

وی بیان کرد: با توجه به ایام خاص دهه نخست ماه محرم و حضور جمعیت انبوهی از زائران از شهرها و استان‌های مختلف کشور در بارگاه مطهر امام هشتم(ع)، در زمینه ارائه تسهیلات برای استراحت و خواب زائران در دهه نخست محرم، مکان‌هایی (به تفکیک برادران و خواهران) در صحن‌ها و اماکن متبرکه رضوی (مانند صحن امام حسن مجتبی(ع) و...) و با رعایت دستورالعمل‌ها و ضوابط تعیین شده، پیش‌بینی شده است.

ارائه تسهیلات برای عزاداری هیئت‌های مذهبی در حرم مطهر

مدیرعالی حرم مطهر رضوی در بخش دیگری از سخنانش به ارائه تسهیلات و تمهیدات لازم برای ورود و اجرای برنامه‌های عزاداری توسط هیئت‌های مذهبی در بارگاه منور امام هشتم(ع) اشاره کرد و افزود: نسبت به سال‌های گذشته تلاش کرده‌ایم شرایط بهتر و آسان‌تری برای ورود هیئت‌های مذهبی به بارگاه مطهر رضوی فراهم کنیم.

وی  یادآور شد: در محرم امسال هیئت‌ها می‌توانند ضمن بهره‌مندی از برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی حرم مطهر که برای عموم زائران تدارک دیده شده‌، برنامه‌های عزاداری مستقل و خاص هیئت خود را داشته باشند. همچنین به منظور تسهیل ورود دسته‌ها و هیئت‌های مذهبی، ورود هیئت‌ها از همه مبادی ورودی حرم مطهر انجام می‌شود، اما برای ورود به عنوان عرض سلام و ادب به پیشگاه مقدس حضرت رضا(ع) پیش‌بینی شده از سمت بست شیخ طوسی وارد صحن انقلاب شده و پس از قرار گرفتن در محل مشخص شده پشت پنجره فولاد و عرض ارادت به امام هشتم(ع) و انجام عزاداری، از سمت بست شیخ حرعاملی خارج شوند.

این مقام مسئول متذکر شد: اقوام و قومیت‌های مختلف از استان‌های سراسر کشور به بارگاه مطهر رضوی مشرف شده و تمایل دارند مطابق آداب و رسوم هیئت مذهبی خود در این آستان مقدس عزاداری کنند. به همین دلیل ویژه‌برنامه «حسینیه حرم» همچون سال‌های گذشته در صحن قدس حرم مطهر امام هشتم(ع) تدارک دیده شده‌است. در ایام دهه نخست محرم به غیر از روزهای  تاسوعا و عاشورا، پیش‌بینی شده‌ هر شب، هیئت‌هایی از چهار استان در این صحن، برنامه عزاداری خاص خود را  داشته باشند.

آمادگی حدود 9هزار خدمه و خادمیار رضوی برای خدمت‌رسانی

مدیرعالی حرم مطهر رضوی در این نشست همچنین به آمادگی خدمه و خادمیاران این آستان مقدس برای خدمت‌رسانی به زائران و مجاوران اشاره و خاطرنشان کرد: با برنامه‌ریزی انجام شده و با توجه به انبوه حضور زائران و مجاوران در ماه محرم در حرم مطهر امام رضا(ع)، حدود 4 تا 9هزار نفر از خدمه و خادمیاران رضوی در دهه نخست محرم، در زمینه‌ها و موارد خدمتی و مسئولیت‌های تعیین شده آماده خدمت‌رسانی به زائران و مجاوران هستند.

وی ادامه داد: زیارت، موضوع اصلی فعالیت‌های حرم مطهر امام هشتم(ع) بوده و هیچ برنامه و اقدامی نباید موضوع زیارت زائران را تحت تأثیر قرار دهد، به همین دلیل سعی شده با رعایت نظم و آرامش و رفاه حال زائران، برنامه رسمی ایام ماه محرم بارگاه مطهر امام هشتم(ع) در رواق امام خمینی(ره) برگزار شود و در خصوص پخش صوت مراسم در داخل رواق‌ها و صحن‌ها نیز تلاش کرده‌ایم حال و هوای معنوی زائران در حین زیارت را مدنظر داشته و مزاحمتی برای آنان ایجاد نکند.

وی همچنین به پیش‌بینی تهیه حدود ۲۴هزار کتاب گوناگون و متناسب با ایام محرم برای در اختیار گذاشتن به منظور بهره‌مندی زائران اشاره کرد و یادآور شد: اهدای محصولات فرهنگی مانند شال عزا، پیراهن مشکی و تولیدات مذهبی ویژه کودکان، برگزاری مسابقه ویژه کودکان عاشورایی در دهه اول محرم، اجرای نمایش‌های آیینی ویژه نوجوانان و کودکان و... از دیگر برنامه‌های فرهنگی و تبلیغی این ایام است.