حرکت عاشورا در تاریخ اسلام از معدود وقایع پس از بعثت رسول اعظم(ص) است که توانسته تمامی تاریخ سیاسی اجتماعی مسلمانان تا به امروز را تغذیه و زندگی اعتقادی، مادی و معنوی جوامع اسلامی به‌خصوص پیروان اهل‌بیت(ع) را دگرگون کند.
در میان همه ملت‌ها و ادیان، وقایع و منابعی وجود دارد که موجب نوزایی و تجدید حیات برای آن‌ها می‌شود و به عنوان یک نقطه عطف تمامی ساحت‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در میان شیعیان و ایرانیان محرم و عاشورا تنها منبع و واقعه‌ای است که توانایی دگرگون‌سازی حال و هوای فردی و اجتماعی را به‌صورت پایدار نه مقطعی دارد و می‌تواند عموم اقشار و طبقات را به خود معطوف کند و بر عمیق‌ترین لایه‌های وجود انسان و اجتماع تأثیر بگذارد.
این ظرفیت به دلیل اصول و ارکان حقیقی و جوشان و متصل به وحی، قرآن و امامت در حرکت محرم و عاشوراست. مطابق بیانات سالار شهیدان حرکت کاروان کربلا به‌طور روشن و شفاف برای هدایت و انجام یک اصلاح بزرگ اجتماعی و ممانعت از تداوم انحرافات بزرگ صورت گرفته است. رسالتی که در صورت تحقق نیافتن آن، دستاوردهای نبی اکرم(ص) به دست فراموشی و نابودی می‌گرایید و خط راستین وحی و هدایت و امامت از میان زندگی مسلمانان حذف می‌شد.
مکتب تشیع به دلیل تمسک به قرآن و اهل‌بیت(ع) و محوریت امام مظلوم کربلا در تاریخ و هویت آن، از توفیق بهره‌مندی از تعالیم راهگشای نبوی و حسینی برخوردار است. تعالیمی که اصلاح و مبارزه با فساد در ذات آن نهفته شده است و کارآیی و کارآمدی خود را در ادوار گوناگون تاریخ اسلام و دوران معاصر به اثبات رسانده است.
اکنون در مرحله‌ای که مسئله حکمرانی کارآمد و شایسته یکی از دغدغه‌ها، نیازها و مطالبات عموم جامعه ما و چه بسا جامعه بشری است؛ ضرورت دارد با اهتمام فراوان به بزرگ‌ترین و غنی‌ترین منبع اصلاح اجتماعی در تاریخ اسلام و ایران بازگردیم و از تعالیم حسینی برای اصلاح و مبارزه با فساد استفاده کنیم.
محرم فرصت یگانه‌ای است تا عزم و اراده اصلاح و مبارزه با فساد و عمران کشور در تمامی ابعاد تقویت و ترمیم و تعمیق شود. چه بسا اگر دیگر ملت‌ها از چنین ظرفیت‌هایی در تاریخ و فرهنگ خود برخوردار بودند، جهش‌های بزرگی را تجربه می‌کردند و ملت ایران و دوستداران اهل‌بیت(ع) نباید خود را از منبع غنی محرم و عاشورا محروم سازند.
در این مسیر نباید فراموش کرد قیام حسینی برای احیای امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یک نظام جامع و مؤثر در آیین اسلام برای اصلاح اجتماع و مبارزه با فساد و انحراف به کار گرفته شد و بدون احیای امر به‌معروف و نهی از منکر در تمامی سطوح دستیابی به اصلاح پایدار و جلوگیری از کجی و انحراف و فساد و در نهایت رسیدن به عدالت ممکن نیست. در آموزه‌های اسلامی و حسینی راه اصلاح و عدالت از امر به معروف و نهی از منکر می‌گذرد، اما باید دانست این نظام ارزشمند اصلاح اجتماعی دارای ابعاد و مراتب متنوعی است و تنها به برخی مظاهر گناهان افراد در سطح جامعه محدود نمی‌شود، بلکه بیشترین تأکید آن بر امر به معروف و نهی از منکر صاحبان قدرت و ثروت به‌خصوص مقامات سیاسی است که سرنوشت عموم مردم به تصمیم‌های آنان وابسته است. گرچه این مهم به معنای تعطیلی امر به معروف بین خود آحاد مردم نیست و مانند نماز یا نجات انسان یک فریضه و مسئولیت همگانی است. امر به معروف و نهی از منکر سامانه کارآمد اسلام برای اصلاح و عدالت فراگیر و پایدار است که همگان از آن سود می‌برند و باید بیشتر آن را شناخت و آموخت.