این حضور می‌تواند نقش مهمی در ارتقای سطح علمی حوزه‌های علمیه کشور و طلاب آن داشته باشد. در ادامه با چند تن از اساتید این دوره‌ها گفت‌وگو کرده و درباره مزایا و تفاوتی‌های این فرصت علمی تابستانه سخن گفته‌ایم.
امتداد دانش کلامی و فلسفی در حوزه نظام‌های اجتماعی
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمود نوذری به برگزاری دومین دوره مدرسه تابستانه دارالعلم و مزیت‌های این دوره برای طلاب و اساتید که در حرم مطهر رضوی در حال برگزاری است، اشاره کرد و گفت: یکی از اهداف این دوره به‌ویژه برای اساتید کلام و علوم عقلی این است کمک کند دانش کلامی و فلسفی در نظام‌های اجتماعی به‌ویژه نظام‌های تربیتی مثل نهاد آموزش‌وپرورش، دانشگاه، حوزه تربیت‌معلم و... جاری و ساری باشد.
وی عبور از وضعیت موجود و رسیدن به وضعیت مطلوب را از دیگر اهداف این مدرسه برشمرد و افزود: در وضعیت موجود، بحث‌های مرتبط با حوزه کلام تنها از طریق سخنرانی، منبر و برگزاری مراسم توسط طلاب مطرح می‌شود و ما در باورها و زندگی روزمره مردم حضور نداریم و اگر برخی از طلاب نیز حضور دارند، عمدتاً حضور عمیق علمی و بنیادی نیست.
به گفته این دانشیار رشته علوم تربیتی حوزه و دانشگاه، یکی از محورهای اساسی که می‌تواند در این مدرسه تابستانه پیگیری شود و از مزیت‌های این دوره‌ها نیز به‌شمار می‌رود، این است معرفت و دانش کلامی و فلسفی را به حوزه‌های دانش و نظام تربیتی وارد کنیم؛ در همین راستا باید استعدادهای این حوزه را شناسایی کنیم و سرمایه‌گذاری لازم صورت گیرد.
حجت‌الاسلام نوذری خاطرنشان کرد: ما از حوزه تأثیرگذاری عقب مانده‌ایم؛ برای عبور از این معضل باید باورها را اصلاح کنیم و به‌صورت جدی در این حوزه پیگیری و برنامه‌ریزی صورت گیرد.
وی در ادامه به استقبال بالا و مشارکت جدی طلاب در دومین دوره از مدرسه دارالعلم اشاره کرد و گفت: خوشبختانه طلاب در این دوره‌ها انگیزه یادگیری و آمادگی دارند در بحث‌های دانش کلامی و فلسفی وارد شوند.
مزیت‌های متنوع دومین دوره مدرسه دارالعلم در مقایسه با دوره نخست
حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی به برگزاری دومین دوره مدرسه دارالعلم و مزیت‌های این مدرسه در مقایسه با دوره نخست آن اشاره و عنوان عام برای دروس و تکثر اساتید را از مزیت‌های این دوره ذکر کرد.
وی گفت: در مدرسه فقه و اصول مدرسه دارالعلم، عنوان عامی برای تمامی مدارس دوره طراحی شده است که همه اساتید ذیل این عنوان فعالیت دارند و خروجی این دوره، اجزای پازل موضوعی عام را کنار هم می‌چیند، در واقع هر استادی موضوعی کلی را بررسی می‌کند که با جمع این مباحث، معرفت جامعی درخصوص آن موضوع حاصل می‌شود.
درایتی با اشاره به افزایش تعداد اساتید این دوره در مقایسه با دوره سال گذشته افزود: طلبه‌ها در این مدرسه با اساتید مختلف و نظرات و دیدگاه‌های آنان آشنا می‌شوند و بهتر می‌توانند مباحث را تحلیل و بررسی کنند.
به گفته وی، آشنایی اساتید و طلاب و برقراری ارتباطی دوستانه با هم از برکات و مزایای این اعتکاف علمی است، در واقع برای استفاده حداکثری از این دوره‌ها، باید موضوعات جدیدی مطرح و در طول سال تحقیقاتی صورت گیرد تا در بازه زمانی سال آینده، این موضوع به نتایج مثبتی برسد.
درایتی همچنین با اشاره به اینکه ارتباط میان حوزه‌های علمیه شیعی در کشورهای مختلف یک ضرورت است، گفت: مشهد و آستان قدس رضوی به دلیل وجود مضجع نورانی ثامن‌الحجج(ع) این ظرفیت را دارد که به پایگاهی برای حوزه‌های علمیه مختلف مبدل شود.
وی در پایان گفت: حوزه‌های علمیه نجف و عراق بسیار قوی هستند و حوزه‌های علمیه لبنان و سوریه نیز توانمندی‌هایی دارند که با برقراری ارتباطات بیشتر، برکات زیادی به همراه خواهد داشت.
نقش مؤثر مشهدالرضا(ع) و حوزه علمیه در تولید و ترویج علم در دنیای معاصر
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدباقر سعیدی روشن به ویژگی‌ها و برکات دومین دوره مدرسه تابستانه دارالعلم اشاره کرد و گفت: یکی از ویژگی‌های این دوره، برگزاری آن در جوار بارگاه ملکوتی و نورانی ثامن‌الحجج(ع) است که از برکات ویژه‌ای برخوردار است و باید بهره لازم را از این همجواری ببریم.
به گفته این استاد حوزه و دانشگاه، دروس باید با فرصت و اقتضای لازم و به‌تدریج ارائه شود، زیرا گنجاندن حجم انبوهی از برنامه‌ها در فضای محدود زمانی هم برای مخاطبان و هم برای کسانی که مباحث را ارائه می‌دهند نتیجه مطلوب را به همراه نخواهد داشت.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سعیدی روشن با اشاره به اینکه حوزه علمیه مشهد پیشینه کهنی در گسترش علم و قدمتی دیرین و میراثی گرانسنگ در پی‌ریزی علم در دنیای اسلام دارد، افزود: امروز زیرساخت تمدن نوین اسلامی مبتنی بر عقل، علم و حکمت است و انتظار اساسی از حوزه علمیه مشهد این است در این جهت پیشگام و مؤثر باشد و مشهدالرضا(ع) به‌واسطه بارگاه منور رضوی، این شأنیت را دارد و حوزه علمیه نیز دارای این ظرفیت است که زمینه‌ساز تمدن نوین اسلامی باشد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سعیدی روشن در ادامه با اشاره به حضور مشارکت‌کنندگانی از کشورهای مختلف در این مدرسه گفت: علم در اسلام مرز نمی‌شناسد، در دوران امام باقر(ع)، امام صادق(ع) و امام رضا(ع) همه قشرها اعم از افراد مسلمان و غیرمسلمان بهره علمی و معنوی می‌بردند، از همین رو جای تعجب نیست طلاب خارج از کشور نیز از این فضا استفاده کنند و این ناشی از فرهنگ دینی ماست که اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) این سفره را برای همه مسلمانان گسترانیده‌اند.
مدرسه دارالعلم شتاب‌دهنده مرجعیت علمی حوزه علمیه خراسان است
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عشایری، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم به تبیین مزایای دومین مدرسه تابستانه دارالعلم پرداخت و گفت: یکی از مزیت‌های دوره دوم نسبت به دوره سال گذشته، گفت‌وگوهای مؤثری بود که مدیران مدارس چندگانه دارالعلم با اساتید پیش از دعوت انجام دادند.
وی ادامه داد: این گفت‌وگوها و تعاملات مؤثر نشان داد در حوزه علمیه خراسان یک برنامه مدون تدوین شده و نگاه به سرفصل‌ها نیز نشان می‌دهد در عمق برنامه دومین مدرسه تابستانه دارالعلم مسئله‌محوری وجود دارد.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم دومین مدرسه تابستانه دارالعلم را به لحاظ محتوایی عالی ارزیابی و ابراز کرد: در این مدرسه غیر از اینکه هر استادی یک مسئله دارد، مدرسه هم یک مسئله دارد و اساتید مطالب تکمیل‌کننده مسائل را هم مطرح می‌کنند؛ یعنی تا این اندازه مطالب نزدیک و در ارتباط با یکدیگرند و طلاب نیز مطالب پراکنده آموزش ندیده‌اند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین عشایری با بیان اینکه برگزاری این مدرسه تابستانه از سوی حوزه علمیه خراسان، عنوان مرجعیت علمی در مدیریت دانش را برای این حوزه به ارمغان می‌آورد، گفت: مرجعیت علمی حوزه علمیه خراسان با کار علمی در طول سال و تأثیرگذار بودن فعالیت‌های علمی، آموزشی، پژوهشی، اساتید و نشریات، کتب و مجلات و مجموعه‌های علمی صورت می‌گیرد اما آنچه در تابستان رخ می‌دهد می‌تواند به فعالیت‌های طول سال حوزه خراسان شتاب و جهش بدهد.
وی حضور ۶۰ استاد از سطح کشور و اساتید بین‌الملل در سال‌های آینده برای این مدرسه را از عوامل زمینه‌ساز در تحقق مرجعیت علمی حوزه علمیه خراسان در مدیریت دانش دانست و ابراز کرد: به‌منظور تحقق مرجعیت علمی در تولید دانش نیز حوزه علمیه خراسان سرمایه‌گذاری ویژه علمی در طول سال دارد اما این دوره تابستانه شتاب‌دهنده مرجعیت است.
نظر شما