موضوع این کتاب شرح اندیشه و فعالیت‌های سیاسی امام محمدباقر(ع) با توجه به سخنان ایشان است. 
کتاب حاضر هفتمین جلد از مجموعه «پیام معصومین(ع) به انسان‌ها و انسانیت‌ها» است که با اقتباس از کتاب «امام در عینیت جامعه» اثر «محمدرضا حکیمی» تدوین شده است.
احمد ترابی، نویسنده این اثر، با بهره‌گیری از 30 حدیث و سخن‌گران‌بار امام محمدباقر(ع)، سعی کرده است در این اثر، افکار و شرح فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی این امام بزرگوار را در راستای اعتلای دین مبین اسلام، بیان کند.
 

بررسی جایگاه دینی و علمی امام محمد باقر(ع)

جایگاه دینی و علمی امام محمد باقر(ع) از موضوعاتی است که در بخشی از این کتاب بررسی شده و آمده است: «شخصیت دینی و علمی امام باقر(ع) تا بدان جا روشن و متبلور است که ترجمه‌نویسان و اندیشمندان اسلامی، حتی آنان که به خاطر اعتقاد به مذاهب دیگر، خط امامت را قبول نداشته‌اند، به جایگاه والای آن حضرت اعتراف کرده‌اند. چنان که برخی از سخنان ایشان را تحت عنوان امام باقر(ع) در آینه اندیشه‌ها یاد خواهیم کرد.»
در بخش دیگری از این کتاب آمده است: «تحکیم مبانی عقیدتی و باورهای دینی جامعه اسلامی، نقد و تخطئه اندیشه‌های انحرافی و باورهای نادرست راه یافته در قلمرو عقاید مسلمانان، بسط و گسترش فرهنگ فقهی و احکام شریعت، مبارزه با به کارگیری روش‌های غلط در کار اجتهاد و استنباط احکام فقهی، تربیت شاگردانی کارآمد در میدان فقه و کلام و مباحث اخلاقی و اجتماعی و رهبری جامعه شیعی به سوی اندیشه‌های ناب اسلامی بخشی از دستاوردهای گرانمایه دوران زندگی امام باقر (ع) است که برای اسلام ، به همراه داشته است.»
امامت باقرالعلوم(ع)، دلایل امامت، بشارت پیامبر به ائمه دوازده‌گانه، تصریح پیامبر(ص) به امامت باقرالعلوم(ع)، پیام جابر از رسول خدا(ص) برای امام باقر(ع)، حدیث جابر در منابع اهل سنت، تصریح امام سجاد(ع) به امامت امام پنجم شیعیان و ویژگی ها و شایستگی‌‎های ضروری امام(ع) از دیگر موضوعاتی است که در این کتاب به آن اشاره شده است.
این کتاب در پایان خوانندگان را با روایات و نکاتی چند در ارزش تعلیم و تربیت علم و دانش از منظر حضرت امام باقر(ع) آشنا ساخته است.
کتاب ارزشمند «امام باقر(ع)جلوه امامت در افق دانش» به قلم احمد ترابی نگاشته شده و در شمارگان 2 هزار نسخه و قطع وزیری در اختیار علاقه مندان قراردارد.
لازم به یادآوری است، در هشتمین دوره کتاب سال ولایت، از کتاب «امام باقر(ع) جلوه امامت در افق دانش» نیز تقدیر به عمل آمد.