امام عسکری(ع) یازدهمین امام شیعیان و سیزدهمین معصوم بوده و میلاد آن بزرگوار در هشتم ربیع الثانی سال ۲۳۲ هجری قمری در شهر مدینه واقع گردیده است. نام مبارک ایشان حسن و کنیه ایشان ابومحمد و مشهورترین القابشان عسکری، زکی و ابن الرضا است. پدر ارجمند ایشان امام هادی(ع) و مادر بزرگوارشان حدیث نام دارد. امام حسن عسکری(ع) پدر امام زمان(عج) منجی عالم بشریت است. ایشان در ۲۲ سالگی به امامت رسید و به مدت ۶ سال این منصب الهی را در اختیار داشتند و سرانجام در ۲۸ سالگی در شهر سامرا به شهادت رسیدند.

ابن الرضا(ع)

ابن الرضا(ع) لقبی است که برای فرزندان امام رضا(ع) به کار می‌رود. مشهورترین این بزرگواران امام جواد(ع)، امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) هستند البته به سایر فرزندان پسر از نسل امام رضا(ع) نیز این لقب گفته می‌شد، به عنوان مثال امامزاده موسی مبرقع فرزند دیگر امام جواد(ع) نیز به این لقب ملقب بودند. از این القاب؛ شیعیان و یاران معصومین(ع) و حتی دشمنان آنان، برای حضرات استفاده می‌کردند. علت شهرت به این لقب آن است که امام رضا(ع) پس از مناظرات علمی با فرقه‌های مذهبی و کلامی در بین گروه‌ها و فرقه‌های مختلف، دارای شهرت ویژه ای شدند و به همین دلیل به فرزندان ایشان ابن الرضا(ع) مشهور شدند.

امامت در آموزه‌های شیعی

بحث امامت از صدر اسلام به عنوان نماد شیعه، مورد توجه همه معصومان(ع) بوده است و امام رضا(ع) نیز برای حفظ کیان تشیع به این موضوع اهتمام ویژه‌ای داشتند. در سوالی که از ایشان پیرامون اسلام شد و بعداً به محض الاسلام شهرت یافت، حضرت رضا(ع) موضوع امامت را کاملاً توضیح دادند و نکته قابل توجه این است که ایشان اسامی همه ائمه(ع) را قبل از خودشان و پس از خودشان به صورت صریح بیان فرموده و نام مبارک امام عسکری(ع) را با عبارت الحسن بن علی و به عنوان یازدهمین امام معرفی نمودند.

امام عسکری(ع) و تکریم زائر جد بزرگوارش

در احادیث آمده است که روزی دو نفر از شیعیان قصد شرفیابی محضر امام عسکری(ع) را داشتند. حضرت برای تکریم آنها  شخصاً و به صورت پیاده به استقبالشان رفتند و آنها را تا در منزل همراهی کردند. آن حضرت به این دو نفر نگاه  می‌کردند و می‌گریستند به حدی که خدمت ایشان عرض شد: ای پسر رسول خدا علت گریه شما چیست؟ حضرت جواب داد علت گریه من این دو زائر هستند که یکی زائر خراسان و دیگری از زائر کربلاست، وقتی به زائر خراسان نگاه می‌کنم به یاد جدم امام رضا(ع) می‌افتم و وقتی به زائر کربلا نظر می‌کنم به یاد جدم سیدالشهدا(ع) می‌افتم. هر کسی که به زائرین ما کمک و همیاری کند مانند این است که ما را یاری کرده است.

صلوات خاصه امام عسکری(ع) برای امام رضا(ع)

علاوه بر صلوات خاصه مشهوری که برای حضرت رضا(ع) خوانده می‌شود در کتب روایی صلواتی متفاوت، از امام عسکری(ع) برای جدشان نقل شده که بدین شکل در منابع آمده است. «اللَّهُمَّ صَلِ‏عَلَی عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا الَّذِی‏ ارْتَضَیْتَهُ‏ وَ رَضِیتَ‏ بِهِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ اللَّهُمَّ وَ کَمَا جَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَی خَلْقِکَ وَ قَائِماً بِأَمْرِکَ وَ نَاصِراً لِدِینِکَ وَ شَاهِداً عَلَی عِبَادِکَ وَ کَمَا نَصَحَ لَهُمْ فِی السِّرِّ وَ الْعَلانِیَةِ وَ دَعَا إِلَی سَبِیلِکَ‏ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ فَصَلِّ عَلَیْهِ أَفْضَلَ مَا صَلَّیْتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیَائِکَ وَ خِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ إِنَّکَ جَوَادٌ کَرِیمٌ».