سفر رییس جمهوری اسلامی ایران به عراق وقتی با سفر دیگر روسا و رهبران خارجی که از عراق دیدن کرده اند مقایسه می شود نیز در نوع خود یک رکورد شکنی کم سابقه است به نحوی که دکتر مسعود پزشکیان توانست طی مدت سه روز طول و عرض عراق را طی کند.
دکتر پزشکیان از بغداد پایتخت در قلب عراق گرفته تا بصره در جنوبی ترین و اربیل و سلیمانیه در شمالی ترین استان های عراق و بالاخره کربلا و نجف در مناطق فرات میانی همه را بازدید کرد و در طول این بازدیدها تنها به دیدارهای رسمی با مقامات و دولتمردان عراق اکتفا نکرد بلکه در کنار آن با تجار و فعالان اقتصادی ایرانی فعال در عراق و خانواده های ایرانی مقیم عراق و اقشار مختلف مردمی اعم از عشایر و فرهیختگان عراقی به علاوه رهبران سیاسی عراقی دیدار و گفت وگو کرد.
در بعد معنوی این سفر، نیز زیارت عتبات مقدسه قرار داشتند که دکتر پزشکیان نخست به زیارت امام کاظمین (ع) در شمال بغداد مشرف شد و سپس به زیارت حضرت امیرمومنان علی (ع) در نجف اشرف و امام حسین (ع) و ابوالفضل عباس (ع) در کربلای معلا شرفیاب شد.
یکی از رفتارهای دکتر پزشکیان که مورد توجه مردم عراق قرار گرفت اینکه ایشان در روز دوم سفر خود (روز پنجشنبه) به دلیل تقارن یافتن با شهادت امام حسن عسکری (ع) با پیراهن مشکی در سفر به اربیل مشاهده شد و سپس با همین پیراهن عزا به زیارت حرم های علوی و حسینی و عباسی علیهم السلام مشرف شدند.
بخش معنوی دیگر سفر که با استقبال افکار عمومی در عراق مواجه شد و آن را دلیلی دیگر بر عمق مناسبات بین دو ملت دانستند، پیام نوشتاری تقدیر و تشکر رهبر معظم انقلاب بود که به نشانه تقدیر از میهمانوازی مواکب داران و دولت و ملت عراق در جریان زیارت اربعین حسینی، دکتر پزشکیان آن را در قالب تابلو نقشی که به زبان عربی نوشته شده بود به طور جداگانه تقدیم نخست وزیر، رییس جمهور و رییس دستگاه قضایی عراق کرد.
در این پیام مقام معظم رهبری از حسن کرم و میهمانوازی و حسن ضیافت دولت و ملت عراق در جریان زیارت اربعین حسینی و پذیرایی از زائران ایرانی در این مراسم تقدیر به عمل آورد.
موضوعاتی سیاسی که در این سفر مطرح شدند نیز حائز اهمیت بودند که مهمترین آنها تحولات فلسطین و جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه است که سفر پزشکیان بار دیگر نشان داد که بغداد و تهران در مخالفت با جنایات و سیاست های رژیم صهیونیستی علیه ملت مظلوم فلسطین هم رای و همصدا هستند که این اظهارات هم در سخنان نخست وزیر و هم رییس جمهور عراق منعکس شد و این مقامات عراقی همصدا با رییس جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت توقف نسل کشی در حق مردم غزه تاکید کردند.
رایزنی های دوجانبه بین بغداد و تهران نیز با امضای ۱۴ سند همکاری در حوزه های مختلف آذین بندی شد که در رسانه های عراق از امضای این سندهای همکاری به عنوان «شراکت راهبردی بین عراق و ایران» یاد شد.
روز اول سفر
هواپیمای حامل دکتر پزشکیان و هیات عالی رتبه همراه او همان طور که مقرر شده بود در پیش از ظهر روز چهارشنبه مصادف با ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۴ در فرودگاه بین المللی بغداد به زمین نشست و دولت عراق به نشانه تقدیر از این میهمان ویژه، مراسم استقبال رسمی از ایشان را در همان فرودگاه برگزار کرد.
این درحالیست که معمولا دولت عراق آِیین های ویژه استقبال را از میهمانان خارجی در کاخ نخست وزیری برگزار می کرد اما به احترام این میهمان ویژه و روابط متمایز و الگویی که بین دو کشور اسلامی ایران و عراق است، «محمد شیاع السودانی» نخست وزیر عراق به همراه جمعی از وزرای دولت خود شخصا در فرودگاه حاضر شد و مراسم رسمی استقبال را برگزار کرد.
دکتر پزشکیان به تبعیت از سنت حسنه ای که روسا و مقامات ایرانی در سنوات اخیر برجای گذاشته اند، سرآغاز سفر خود به عراق را بازدید از شهادتگاه شهیدان حاج «قاسم سلیمانی» و حاج «ابومهدی المهندس» قرار داد و با ذکر صلوات و فاتحه و تقدیم تاج گل به مقام شامخ این دو فرمانده ایرانی و عراقی که در مبارزه با تروریسم، خون هایشان با هم درآمیخت، ادای احترام کرد.
رییس جمهوری اسلامی ایران به محض ورود به کاخ نخست وزیری، مذاکرت گسترده را با هیات دولت عراق به سرپرستی محمد شیاع السودانی آغاز کرد؛ ماحصل این رایزنی ها امضای ۱۴ سند همکاری در حوزه های اقتصادی، فرهنگی، آموزشی، اجتماعی، هنری، رسانه‌ای، فنی-مهندسی، بازرگانی، حمل و نقل، سیاسی، ورزشی، کشاورزی و زیارتی بود.
نخست وزیر عراق: سندهای همکاری نقشه راه توسعه بین ایران و راق
نخست وزیر عراق در نشست خبری با رییس جمهوری اسلامی ایران گفت که این سندهای همکاری می توانند نقشه راهی برای توسعه روابط بین دو کشور باشند.
از این رو، «الصباح» روزنامه پرتیراژ عراق در خصوص امضای این سندهای همکاری بین دو کشور نوشت که ایران و عراق به سوی شراکت راهبردی در حرکت هستند.
پزشکیان نیز با اشاره به اینکه امضای ۱۴ سند همکاری نقطه آغاز راه گسترش همکاری بین دو کشور است تاکید کرد که دو کشور نقطه اتصال اروپا و آسیا هستند و دو طرف درباره تشکیل کمیته‌ای از کارشناسان در این زمینه گفت‌وگو کردند.
وی همچنین تاکید کرد که نیازمند اجرای تفاهم‌نامه‌های همکاری امنیتی میان دو کشور هستیم تا با تروریست‌ها و دشمنان مقابله کنیم، همان‌ها که در گذشته ثبات و امنیت منطقه را هدف قرار دادند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه همکاری‌ها برای مقابله با تروریسم داعش و مقابله با قاچاق بین دو کشور ایران و عراق افزایش می‌یابد، گفت: نقاط ضعف توافق‌نامه‌های قبل شناسایی و بر ضرورت رفع عیوب آن تاکید شد.
رییس جمهوری اسلامی ایران و نخست وزیر عراق در موضع واحدی در قبال نسل کشی علیه مردم مظلوم غزه خواهان توقف جنایات رژیم صهیونیستی و نسل کشی در غزه شده و از جامعه جهانی خواستند تا به مسوولیت خود در این راستا عمل کنند.
رییس جمهور عراق: از هر طرح منطقه ای یا بین المللی برای پایان تنش ها حمایت می کنیم
رییس جمهوری اسلامی ایران سپس با «عبداللطیف رشید» همتای عراقی خود دیدار و گفت وگو کرد و دو طرف بر توسعه روابط فی مابین تاکید کردند.
عبداللطیف رشید گفت که مناسباتی که بین دو کشور وجود دارد مبتنی بر دوستی و روابطی مستحکم و تاریخی است.
وی خاطرنشان ساخت که ایران همسایه مهمی برای عراق و دارای جایگاه منطقه ای بزرگ در حفظ ثبات در منطقه است و از این رو عراق از همکاری مشترک با ایران در راستای مبارزه با تروریسم و افراط گرایی و تقویت امنیت ها مرزها و تلاش برای پایان بخشیدن به تنش ها حمایت می کند.
او بر ضرورت فعال سازی توافقنامه ها و سندهای همکاری امضا شده بین دو کشور و ارتقا مناسبات دوستی در راستای منافع مشترک دو جانبه تاکید کرد.
رییس جمهوری عراق نیز تجاوزهای ظالمانه رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه و دیگر اراضی فلسطین را محکرم کرد و بر حمایت عراق از هر نوع طرح منطقه ای یا بین المللی که بتواند به این تنش ها پایان داده و امنیت و ثبات را در منطقه برقرار کند، تاکید کرد.
دکتر پزشکیان در ادامه با «فائق زیدان» رییس دستگاه قضایی عراق دیدار و درباره مسائل مورد اهتمام دو طرف بحث و گفت وگو کرد.
پزشکیان: دست در دست هم نهیم و مشکلات را حل کنیم
رییس جمهوری اسلامی ایران سپس در جمع بازرگانان و فعالان اقتصادی ایرانی، به مشکلات آنها و راه حل های مطرح شده برای توسعه مناسبات تجاری با عراق گوش داد و در سخنانی بر ضرورت همکاری مشترک برای حل مشکلات تاکید کرد و گفت: دست در دست هم نهیم تا مشکلات را بتوانیم حل کنیم.
وی پیشنهاد تشکیل کارگروه هایی برای ترسیم یک طرح طولانی مدت برای توسعه مناسبات تجاری و سرمایه گذاری را در عراق داد.
رییس جمهوری اسلامی ایران در ادامه با خانواده های ایرانی که عموما زنان ایرانی هستند که با همسران عراقی ازدواج کرده اند، دیدار کرد و در جمع آنها بار دیگر جنایات و نسل کشی در حق مردم مظلوم غزه را محکوم و خواهان پایان این جنایت ها شد.
پزشکیان همچنین به خانواده های ایرانی قول مساعد داد تا هرچه زودتر مشکلات آن را برطرف کند.
رییس جمهوری در ادامه دیدارهای خود با رهبران «چهار چوب هماهنگی» که عموما از رهبران سیاسی شیعه هستند با «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی دیدار و پیرامون مسائل مورد اهتمام و توسعه مناسبات بحث و گفت وگو کرد.
دکتر پزشکیان همچنین در ادامه با رهبران سیاسی «ائتلاف دولت» که شامل همه رهبران سیاسی حاضر در دولت عراق اعم از شیعه، اهل سنت، کرد و اقلیت های قومی و دینی هستند دیدار و گفت وگو کرد.
پایان بخش روز اول سفر رییس جمهوری اسلامی ایران به عراق نیز زیارت حرمین کاظمین علیهم السلام بود.
روز دوم سفر
روز دوم سفر رییس جمهوری اسلامی ایران با سفر به اربیل مرکز اقلیم کردستان عراق کلید خورد و «نیچروان بارزانی» رییس اقلیم کردستان عراق شخصا به پیشوازی دکتر پزشکیان در فرودگاه اربیل رفت.
نیچروان بارزانی: حضور رییس جمهوری اسلامی ایران در اربیل، تاریخی است
بارزانی در اظهاراتی بعد از دیدار با پزشکیان به زبان فارسی گفت که حضور آقای پزشکیان به عنوان اولین رئیس جمهور اسلامی ایران در اربیل به تمام معنا برای ما تاریخی است و ما با ایران مشترکات بسیاری داریم.
رئیس اقلیم کردستان عراق با تاکید بر اینکه به هیچ وجه نباید از خاک اقلیم در ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران استفاده شود اظهار کرد: در جلسات نسبت به پیشبرد روابط و مسائل امنیتی تاکید کردیم و آمادگی برای بالا بردن روابط وجود دارد.
رییس جمهوری اسلامی ایران در اربیل با «مسعود بارزانی» رهبر حزب دمکرات کردستان عراق دیدار کرد و به نوشته سایت رهبر حزب دمکرات کردستان عراق، دکتر پزشکیان در این سفر از بارزانی برای سفر به تهران دعوت رسمی به عمل آورد.
مسعود بارزانی به مناسبت حضور پزشکیان در اربیل، یک نسخه از کتاب «دیوان ممه و زین» که و یکی از مشهورترین منظومه های عاشقانه در فلکلور کرد است را تقدیم رییس جمهوری اسلامی ایران کرد.
دکتر پزشکیان همچنین با «مسرور بارزانی» نخست وزیر اقلیم کردستان عراق دیدار و در نشست گسترده ای که نیچروان بارزانی رییس اقلیم و مسرور بارزانی نخست وزیر، «قباد طالبانی» معاون نخست وزیر اقلیم و «فواد حسین» وزیر امور خارجه و معاون نخست وزیر عراق حضور داشتند، پیرامون مسائل مورد اهتمام بحث و گفت وگو کرد.
رییس جمهوری اسلامی ایران در دیدار با مسوولین اقلیم کردستان هم ضمن قدردانی از میهمان نوازی آنها گفت: ایران و اقلیم می‌توانند در زمینه سیاسی، اقتصادی، امنیتی، علمی و فرهنگی همکاری داشته باشند و بستر را برای رشد و تعالی همکاری آماده کنند.
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور افزود: نگاه مسئولان اقلیم این است که ما با هم خون دادیم، این فرق می کند با اینکه جور دیگری به این مسأله نگاه کنیم. این واقعیت است که ایران و این منطقه در برابر جریاناتی که به درگیری منتهی می‌شد در کنار هم و با هم بودند.
وی تأکید کرد: الان هم همان نگاه وجود دارد، باید در زمانی که صلح و امنیت وجود دارد تلاش کنیم بهره برداری‌هایی که امکان دارد شکل بگیرد؛ در زمینه سیاسی، اقتصادی، امنیتی، علمی و فرهنگی می‌توانیم همکاری داشته باشیم و بستر را برای رشد و تعالی همکاری آماده کنیم.
پزشکیان: نسل‌کشی و جنایات رژیم صهیونیستی جدی‌ترین مشکل امروز بشر
رییس جمهوری اسلامی ایران سپس اربیل را به مقصد سلیمانیه ترک کرد و بعد از دیدار با «بافل طالبانی» رییس اتحادیه میهنی کردستان عراق و اعضای برجسته این حزب بر سر مزار مرحوم «جلال طالبانی» حاضر شد و با نثار گل و قرائت فاتحه به روح این شخصیت مبارز کرد ادای احترام کرد.
رئیس‌جمهور در دیدار با «بافل طالبانی» فرزند جلال طالبانی و رییس فعلی اتحادیه میهنی کردستان عراق اظهار کرد: امروز در کنار مراودات اقتصادی گسترده با اقلیم کردستان، به لحاظ سیاسی نیز درک مشترک و مطلوبی میان دو طرف وجود دارد.
مسعود پزشکیان ضمن قدر نهادن به تلاش‌ها و مبارزات آزادی‌خواهانه مرحوم جلال طالبانی تصریح کرد: نگاه مرحوم طالبانی به آزادی را می‌توان به عنوان یک نماد و الگو ارج نهاد.
وی با اشاره به تحمیل یک جنگ بزرگ به ملت ایران از سوی استکبار جهانی در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی و نیز ترور جمعی از ارزشمندترین انقلابیون که باعث اخلال در مسیر تحقق اهداف انقلاب اسلامی شد، افزود: نظام استکبار و در رأس آن آمریکا تمایلی به پیشرفت کشورهای مستقل و اسلامی ندارند.
رئیس‌جمهور در بخش بعدی سخنانش نسل‌کشی و جنایات رژیم صهیونیستی را جدی‌ترین مشکل امروز بشر دانست و تاکید کرد که متاسفانه شاهدیم که ذره‌ای شرافت و انسانیت در عملکرد رژیم صهیونیستی دیده نمی‌شود و باید این مشکل را با وحدت و انسجام امت اسلامی رفع کنیم.
وی با بیان اینکه مرز میان ما باید مرز صلح و آشتی باشد، خاطرنشان کرد: هر مرزی که تبادلات تجاری در آن رونق داشته باشد، محل تردد و فعالیت تروریست‌ها نمی‌شود.
بافل طالبانی: هرگز جوابگوی محبت ها و حمایت های ایران نمی توانیم باشیم
بافل طالبانی نیز در این دیدار با ابراز خوشحالی از اینکه اقلیم کردستان عراق برای نخستین بار میزبان رئیس جمهوری اسلامی ایران است، ایران را حامی همیشگی مردم کردستان عراق دانست و از حمایت‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی و همه مسئولان ایرانی از مردم مظلوم کرد قدردانی کرد و گفت: باور ما این است که اگر هزار سال هم تلاش کنیم نمی‌توانیم پاسخگوی محبت‌ها و حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران باشیم.
رئیس اتحادیه میهنی کردستان عراق با بیان اینکه ما خودمان را جزئی از ملت ایران می‌دانیم، اظهار داشت: آنچه را در توافقنامه امنیتی ذکر شده است، به طور کامل و دقیق اجرا خواهیم کرد و حتی آمادگی عمل به هر آنچه را که فراتر از این توافقنامه باعث تقویت و تثبیت امنیت در مرزها و منطقه می‌شود، داریم.
طالبانی با ابراز علاقمندی برای تقویت روابط همه جانبه با جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: سفر جنابعالی در این مقطع تاثیری باورنکردنی در بهبود و ارتقای روابط فیمابین خواهد داشت.
دکتر پزشکیان بعد از آن، اقلیم کردستان را به مقصد نجف و کربلا ترک کرد و در نجف اشرف و کربلای معلی در میان ازدحام جمعیت در حالی که از حضور رییس جمهوری اسلامی ایران ابراز احساسات می کردند و بسیاری خواهان عکس گرفتن با او بودند، به زیارت ائمه اطهار علیهم السلام در این دو شهر مقدس شرفیاب شد تا به این ترتیب دومین روز پرکار رییس جمهوری نیز رقم بخورد.
سومین روز سفر
بصره جنوبی ترین استان عراق به عنوان آخرین توقفگاه رییس جمهوری اسلامی ایران بود که به قول سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در بصره، در طول یکصد سال گذشته این اولین رییس جمهوری ایرانی است که از این استان بازدید به عمل می آورد.
برای همین حضور رییس جمهوری اسلامی ایران در روز جمعه که روز تعطیلی است، منجر به اذحام شدیدی در سطح خیابان های بصره شده بود و بسیاری از مردم از اقشار مختلف در باشگاه نفت بصره حضور یافته تا با دکتر پزشکیان دیدار کنند.
رییس جمهور در لباس عربی: اگر برادری کنیم، اسرائیل جرات قتل عام را نداشت
رییس جمهور اسلامی ایران در جمع اهالی بصره تاکید کرد: اگر ما مسلمانان با هر باور و اعتقادی با هم برادری کنیم، آیا اسرائیل می‌تواند مسلمانان را قتل عام کند؟
دکتر مسعود پزشکیان با بیان اینکه حضرت علی(ع) نفرمود مومنین با مومنین برابرند، بلکه فرمودند «مسلمان با مسلمان برابر است»، گفت: اگر ما مسلمانان با هر باور و اعتقادی با هم برادری کنیم، آیا اسرائیل می‌تواند مسلمانان را قتل عام کند؟
وی خاطر نشان ساخت که تفرقه لبه آتش است، هنگامی که با یکدیگر در اختلاف هستیم، درون آتش هستیم.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: هر روز در نماز می خوانیم و هر روز می‌گوییم « اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ»، یعنی ما را هدایت کن، هدایت یعنی وحدت و انسجام، یعنی چنگ زدن به ریسمان خدا. در قرآن صراط مستقیم آمده، صراط مستقیم یعنی وحدت، یعنی ما یکی هستیم همه ما با هم هستیم.
وی با بیان اینکه اروپایی‌ها صدها سال با یکدیگر در جنگ بودند اما الان در حفظ مرزهای خود با یکدیگر وحدت کردند، افزود: چرا نباید مسلمانان نتوانند از پاکستان و افغانستان سوار قطار شوند و به نجف و کربلا و مکه و مدینه بروند؟
رئیس‌جمهور گفت: تجار، دانشگاهیان و علما و صنعتگران و مسلمانان ما باید بتوانند با یکدیگر ارتباط نزدیک داشته باشند.
پزشکیان خطاب به نخبگان و دانشگاهیان عراق،اظهار کرد: به شما اعلام می‌کنم که ما برادران شما هستیم، از این رو براساس باور و اعتقاد و باورمان اینجا هستیم، نه تنها براساس دیپلماسی.
وی تاکید کرد: می‌توانیم با قدرت دست در دست یکدیگر دهیم و در همه زمینه‌های ممکن یکدیگر را ارتقا دهیم و خار چشم دشمنان باشیم.
پزشکیان با تقدیر از مهمان‌نوازی مردم و دولت عراق در اربعین حسینی (ع) افزود: دوباره باید به دست به دست هم دهیم. اگر با هم باشیم، اقتصادمان رشد می کند فرهنگمان تقویت می‌شود و می توانیم علم و فن و دانش را به یکدیگر منتقل کنیم.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: برادران و خواهران عزیز! نفع دشمنان در این است که با هم اختلاف و دشمنی کنیم ، هر پیام و صدایی که باعث ایجاد اختلاف و تفرقه میان مسلمانان شود، پیام شیطانی است.
پزشکیان: خط آهن شلمچه - بصره را به سرانجام می رسانم
دکتر پزشکیان در ادامه با بیان اینکه مصمم هستم که پیگیری کنم که مسیر قطار شلمچه بصره هر چه سریعتر به سرانجام برسد، گفت: این قدم اول است، هر راهی که کمک کند ایران و عراق به یکدیگر نزدیکتر شوند آن را پیگیری می‌کنم.
وی افزود: در مسیر دیدم که نوشته بودید ما با ایران همسایه دائمی هستیم، یاد وصیت حضرت علی(ع) افتادم که فرمودند، ما با شما چنان همسایه هستیم که حتی تصور این را داریم که می‌توانیم به یکدیگر ارث دهیم. یک حرف دارم که وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّـهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا.
رئیس‌جمهور گفت: صراط مستقیم یعنی وحدت و انسجام مسلمانان. ان‌شاءالله این وحدت را بیشتر کنیم، راه ها را به روی هم باز کنیم. اقتصاد، علم، صنعت، کشاورزی، هنر و ادبیات را در جامعه خود شکوفا کنیم و به دنیا نشان دهیم ما زینت امامان هستیم.
عشایر و نخبگان بصره در حضور «اسعد العیدانی» استاندار بصره در این مراسم به عنوان هدیه و اینکه رییس جمهوری اسلامی ایران از خود آنهاست، عبای عربی بر تن دکتر پزشکیان رئیس‌جمهور کشورمان کردند.
رییس جمهوری اسلامی ایران بعد از ساعاتی ماندن در بصره و اتمام تمامی برنامه های سفر، خاک عراق را به مقصد تهران ترک کرد.
نظر شما