نوع اظهارات تازه رئیس جمهور روسیه درباره جنگ با اوکراین، نشان از افزایش و نه کاهش تنش در دو نیم سالگی بحران دارد. ولادیمیر پوتین جمعه در سخنانی هشدار داد که صدور مجوز از سوی غرب برای کی یف در استفاده از تسلیحات دوربرد و هدف قرار دادن خاک روسیه به معنای ورود مستقیم ناتو به جنگ با مسکو است که می تواند ماهیت درگیری‌ را به شکلی قابل توجه تغییر داده و کرملین را به اتخاذ تصمیم‌های متناسب وادارد.

این هشدار تنها کمی پیش از آن صادر شد که گفته شد سران آمریکا و انگلیس که در واشنگتن دیدار داشتند، قرار بود بر سر تسلیح ارتش اوکراین به سلاح های دوربرد تصمیم گیری کنند. گرچه جو بایدن جمعه پیش از دیدار با کی یر استارمر نخست‌وزیر انگلیس با گفتن این که «به پوتین زیاد فکر نمی‌کنم»، تلاش کرد هشدارهای او را بی‌اهمیت جلوه دهد، اما پس از این دیدار و برخلاف انتظارات، آنها به تصمیمی درباره دادن اجازه به اوکراین برای استفاده از موشک‌های دوربرد اشاره نکردند؛ موضوعی که برخی آن را به معنی دریافت پیام پوتین تعبیر کردند.

«ناتو» بازی‌ای که می تواند کار دست اروپا بدهد

محمود شوری، معاون اندیشکده ایران و اوراسیا (ایراس) و کارشناس ارشد مسائل روسیه، در گفت وگو با قدس، با اشاره به دیدار سران انگیس و آمریکا برای مجوز استفاده اوکراین از تسلیحات دوربرد علیه مسکو و هشدار تند پوتین در این باره، گفت: هر اقدام نظامی اوکراین با سلاح های دوربرد غربی میتواند سطح واکنشی روسیه را متناسب با تهدیدات مختلف تعیین نماید بصورتیکه شلیک یک موشک می تواند مسکو را وادار به استفاده از سلاح های جدید در میادین دیگری به جز اوکراین، وادار نماید. پس امروز کی یف می تواند با کوچکترین خطا، عملأ زمینه درگیری مسکو با ناتو و به عبارت دیگر 26 کشور اروپایی را فراهم آورد و خاک اروپا را به عرصه نبرد تبدیل نماید.

وی با اشاره به هشدار اخیر رئیس جمهور روسیه، گفت: ولادیمیر پوتین صراحتا اعلام کرد چنین اقدامی از سوی غرب به معنای ورود مستقیم ناتو به جنگ با روسیه است که ماهیت درگیری‌ها را به شکلی قابل توجه تغییر می‌دهد. این سخنان نشان دهنده این است که روسیه همواره نسبت به این مسئله حساس بوده و به عبارت دیگر این موضوع می تواند بعنوان یک معیاری در ارتقای سطح جنگ و درگیری میان مسکو و کی یف مورد ارزیابی قرار بگیرد.

 کارشناس ارشد مسائل روسیه، معتقد است برخی از موضوعات را نمی توان با دقت مورد ارزیابی قرار داد اما حمله اوکراین با موشک های دوربرد و اهدایی آمریکا و اروپا می تواند منجر به واکنش مسکو با سلاح های هسته ای تاکتیکی کوتاه برد علیه دشمن یا کشورهای متخاصم و شریک جرم اوکراین دانست هرچند هنوز نمی توان با دقت درباره آن صحبت کرد.

پیش بینی کسینجر در حال تعبیر شدن است

حنیف غفاری هم با گریزی به سخنان رئیس جمهور روسیه و دیگاه وی نسبت به آینده جنگ با اوکراین، گفت: پوتین در سخنرانی اخیر خود از یک کلید واژه جدیدی به نام تغییر ماهیت نبرد استفاده کرد و مصداق آن همان اقدام واشنگتن و لندن در ارائه تسلیحات دوربرد به کی یف است که می تواند ماهیت نبرد را تغییر دهد و به نوعی نبرد مسکو و کی یف را به جنگ روسیه و ناتو تغییر می دهد.

کارشناس مسائل آمریکا تصریح کرد: طی سال های گذشته همواره بین اعضای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بر سر ارسال موشک های دوربرد به اوکراین مناقشه بزرگی وجود داشت و حتی برخی از اعضای این پیمان نظامی مانند؛ یونان، اسپانیا و مجارستان به شدت معتقد هستند امروز صحنه منازعه و درگیری اوکراین با روسیه، از اختیار و کنترل ناتو خارج شده است. وی تاکید داشت: ناتو در طی سال های گذشته با اصرار پیوستن اوکراین به پیمان آتلانتیک شمالی عملأ بحران منطقه شرق اروپا را کلید زده است و یک جنگ سه ساله فرسایشی را به اروپا تحمیل کرده است، این درحالی است که امروز داستان جنگ اوکراین به گونه ای است که دیگر شرایط آینده جنگ قابل پیش بینی نمی باشد و همین مسئله باعث ترس و وحشت دولت های اروپایی شده است.

کارشناس مسائل بین الملل با گریزی به سخنان سیاستمدار فقید و کهنه کار آمریکایی درباره جنگ روسیه و اوکراین، گفت: هنری کسینجر اِستراتِژیست مشهور سال گذشته پیش از مرگ خود گفته بود واشنگتن باید هرچه سریعتر به بحران اوکراین خاتمه دهد و گرنه باعث از دست رفتن تسلط ایالات متحده در شرق اروپا و از سویی دیگر باعث بالارفتن هزینه های غیر قابل پیش بینی برای کاخ سفید خواهد شد، امری که که امروز سیاستمداران آمریکایی به آن رسیده اند. در حال حاضر پیش بینی کسینجر در حال تحقق است چراکه آشفتگی درونی در بین اعضای ناتو در تصمیم سازی پرریسک ارائه تسلیحات دوربرد به اوکراین باعث شده واشنگتن و لندن پس از سخنان پوتین در ارائه مجوز به کی  یف تردید داشته باشند.

جنگی که نه روسیه بلکه ناتو علم کرد

غفاری در پاسخ به این پرسش که چرا آمریکا و انگلیس پس از موضع گیری کرملین از تصمیم خود برای دادن مجوز به کی یف عقب نشینی کردند، تصریح کرد: اگر چه جنگ اوکراین در ظاهر با حمله روسیه آغاز شد اما از لحاظ راهبردی ناتو آن را کلید زد. آمریکا و انگلیس با اصرار گسترش پیمان آتلانتیک شمالی به سمت شرق و محاصره راهبردی روسیه، متعاقبأ مسکو را وادار به واکنش ساختند اما امروز لندن و واشنگتن توانایی و قدرت کنترل این بحران را ندارند. این در حالی است که امروز بصورت بالقوه امکان سرایت جنگ به اروپا امکان پذیر است و سه کشور مولداوی، هلند و لهستان روند تقابلی با مسکو در پیش گرفته اند و همواره در معرض این هستند که خاک کشورهای آنها بعنوان زمره ای از عرصه جنگ و جزئی از میادین رسمی نبرد در آینده تلقی شوند.

وی اظهار داشت در پاسخ به این پرسش که گسترش دامنه نبرد به ضرر کدام یک از بازیگران ناتو تلقی خواهد شد، گفت: امروز اروپایی با بازی چشم بسته خود در زمین آمریکا در بحران اوکراین عملأ کاری کرده اند که هزینه آسیب های بالقوه جنگ بیشتر به سمت آنها سوق پیدا کند. تا زمانی که اروپا بعنوان یک بازیگر مستقل در حوزه امنیتی عمل نکند نمی تواند تصمیمات عاقلانه ای برای بقای موثر خودش در نظام بین المللی اتخاذ کند.