قدس؛ ارتش رژیم صهیونیستی تاکنون دو بار اقدام به تعرض به خاک لبنان کرده است که هر دوبار توسط رزمندان حزب الله لبنان عقب رانده شده است اما دو دهه بعد، این رژیم به تهاجم زمینی دیگری به همسایه شمالی خود چشم دوخته است با این تفاوت که  این بار ارتش رژیم صهیونیستی با حریفی به مراتب قدرتمندتر و پیچیده تر از گذشته مواجه است.

 روز ۲۶ سپتامبر، ارتش اسرائیل در حالی از پایان رزمایش شبیه سازی عملیات زمینی در لبنان خبر داد که محل رزمایش چندین کیلومتر از مرز مشترک بین لبنان و اراضی اشغالی فاصله دارد. طی روزهای گذشته، چند تن از مقامات نظامی اسرائیل، از جمله هرزی هالوی رئیس ستاد مشترک ارتش و اوری گوردین فرمانده بخش شمالی ارتش این رژیم، مدعی آمادگی کامل برای اجرای عملیات زمینی در لبنان شدند.

 اما تل آویو چگونه و بر اساس چه منطق و تحلیلی تصور می‌کند که نیروهای زمینی خود را به کشوری اعزام کند که نیروهای مسلح مقاومت لبنان به بهترین شیوه مسلح و سازماندهی شده اند و نه یک بار، بلکه دو بار موفق به بیرون راندن نیروهای اشغالگر طی سال‌های گذشته شده اند؟

 استراتژی اسرائیل در قبال مقاومت لبنان

 از آغاز تشدید تنش اخیر رژیم اشغالگر با لبنان، به نظر می‌رسد که اسرائیل جنگ خود را در پنج مسیر همزمان پیش می‌برد.

در گام اول، این رژیم به دنبال ضربه زدن به سیستم فرماندهی و کنترل حزب الله، عمدتاً از طریق ترورهای هدفمند علیه رهبران اصلی نظامی مقاومت بوده است که آخرین هدف در این رابطه، ابوصالح سرور فرمانده واحد پهپادی حزب الله بود.

دوم حمله مستقیم به قابلیت‌های نظامی حزب‌الله بر اساس بانک اهداف موجود تل‌آویو است؛ دوشنبه گذشته، اسرائیلی‌ها اعلام کردند که با موفقیت ۱۶۰۰ هدف نظامی مقاومت از جمله انبارهای تسلیحات، انبارهای موشک و سکوهای پرتاب را هدف قرار داده‌اند.  البته این ادعا در حالی مطرح می‌شود که مشابه این به اصطلاح حملات موفقیت آمیز را در جنگ ژوئیه ۲۰۰۶ داشتند که معلوم شد به شدت نادرست بوده است.

 سوم، هدف اسرائیل اعمال فشار داخلی لبنان بر حزب الله از طریق آسیب رساندن به رای دهندگان، حامیان و حتی مخالفان آن در لبنان است. بر اساس داده‌های رسمی دولت لبنان، تل‌آویو در دو هفته گذشته هدف‌گیری خونین مردم و مناطق غیرنظامی را تشدید کرده است که منجر به کشته شدن بیش از ۷۲۸ غیرنظامی، زخمی و آواره شدن نزدیک به ۳۹۰هزار نفر شده است.

 چهارم، تلاش برای تأثیرگذاری بر فضای عمومی لبنان برای مقابله با مقاومت از طریق کمپین‌های رسانه‌ای سیستماتیک - با همکاری رسانه‌ها و شخصیت‌های لبنانی که روایت‌های ارعاب‌کننده اسرائیل را تکرار می‌کنند تا به این شیوه اقدامات حزب‌الله را مهار کنند.

 پنجمین و آخرین شیوه، تهدید فزاینده و آمادگی برای تهاجم زمینیِ احتمالا محدودِ اسرائیل به لبنان، با هدف تایید برتری میدانی از طریق کنترل برخی مناطق لبنان، حتی برای بازه زمانی کوتاه مدت است.

واکنش‌ حزب الله برای مقابله با استراتژی اسرائیل

طبیعتا، مقاومت قصد دارد از طریق مجموعه‌ای از اقدامات به هم پیوسته، راهبردهای اسرائیل را خنثی کند.یکی از این شیوه ها این است که پس از هر ترور، حزب‌الله تأکید می‌کند که این ترورها روی سیستم فرماندهی و کنترل آن بی‌تأثیر بوده است و در ادامه آمادگی خود را در برابر ضربه‌های دشمن با یک حمله همه جانبه و دقیق به رخ می‌کشد.

این امر در ۲۴ سپتامبر، یعنی زمانی که حزب‌الله یک روز پس از حمله هوایی اسرائیل دست به یک حمله همه جانبه با شلیک بیش از ۳۰۰ فروند موشک به اراضی اشغالی زد، آشکار شد تا اساساً تأیید کند که دست حزب الله روی ماشه است و خللی در قابلیت‌های موشکی آن ایجاد نشده است.

حملات اسرائیل و تقویت پایگاه اجتماعی مقاومت

 همانند رویارویی‌های گذشته اسرائیل با حزب‌الله، پایگاه حمایتی حزب‌الله تا حد زیادی ثابت است و همچون گذشته از طرح‌های محور مقاومت حمایت می‌کند. جدا کردن حزب الله از محیط پیرامونی آن یک استراتژی شکست خورده است، چراکه صفوف نیروهای مقاومت از همین جامعه سرچشمه گرفته است و به این دلیل هدف تلاویو برای تغییر افکار عمومی لبنان علیه مقاومت، نه تنها تا به امروز پیشرفتی نداشته است بلکه تجاوزات مداوم این رژیم به خاک لبنان، انسجام ملی را به ویژه پس از حمله تروریستی از طریق انفجار پیجرها و سایر لوازم الکترونیکی، افزایش هم یافته است.

 افزایش احتمال تهاجم زمینی به لبنان

در روزهای اخیر، بحث در مورد احتمال تهاجم زمینی اسرائیل به لبنان به طرز چشمگیری افزایش یافته است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی ضمن درخواست‌های بین المللی برای آتش بس فوری مدعی شد که عملیات نظامی علیه لبنان با قدرت کامل ادامه خواهد یافت تا اطمینان حاصل شود که حزب‌الله به طور قابل توجهی ضعیف شده است.

در همین رابطه رئیس ستاد کل ارتش اشغالگر همچنین به نیروهایش دستور داد تا برای حمله زمینی احتمالی به منظور ایجاد منطقه حائل در جنوب لبنان آماده شوند.

 از نظر عملیاتی، ارتش اشغالگر با اجرای رزمایش‌های آموزشی و احضار دو تیپ ذخیره به جبهه شمالی، خود را برای این امکان آماده می‌کند. به گفته منابع غربی و اسرائیلی، چندین سناریو برای تهاجم زمینی احتمالی اسرائیل به لبنان وجود دارد که هر سناریو اهداف و خطرات استراتژیک متفاوتی را به دنبال خواهد داشت.

اولین استراتژی، اقدام زمینی محدود در داخل خاک لبنان با هدف حمله به اهداف خاص حزب الله در نزدیکی مرز مانند سایت‌های پرتاب موشک، یا پاکسازی این منطقه برای جلوگیری از حملات مقاومت به اسرائیل است؛ این اقدامی کوتاه مدت برای تحت فشار قرار دادن طرف مقابل در مذاکرات آتش بس خواهد بود. در این مرحله، اگر تل آویو گزینه اقدام زمینی را انتخاب کند، این محتمل ترین سناریو خواهد بود.

 دوم، تهاجم زمینی محدود برای عقب راندن نیروهای مقاومت از مرز، به ویژه برای کاستن از برد موشک‌های هدایت شونده ضد تانک که حزب الله در اختیار دارد خواهد بود. فرماندهان نظامی اسرائیل اشاره کرده‌اند که این گزینه برای ایجاد یک "منطقه امنیتی" به وسعت ۸ تا ۱۰ کیلومتر در داخل خاک لبنان مفید است. البته این سناریو احتمال درگیری طولانی مدت و تلفات انسانی و نظامی اسرائیل را افزایش می دهد.

 سوم، تهاجم زمینی کامل به لبنان به عنوان افراطی ترین سناریوی احتمالی خواهد بود که با هدف از بین بردن توانایی‌های حزب الله است؛  در حال حاضر، این سناریو به دلیل مختصات بسیار پرخطر آن و با توجه به اینکه هدف کوتاه مدت تل آویو نابودی حزب الله نیست، بلکه تغییر چالش‌های امنیتی در مرز با لبنان است، بسیار بعید و دور از ذهن است.

تمرکز هدف حمله زمینی احتمالی اسرائیل کجاست؟

انتظار می رود حمله زمینی احتمالی اسرائیل بر مناطق جغرافیایی خاصی در لبنان متمرکز شود. احتمالا تمرکز حملات عمدتا بر جنوب لبنان، جایی که تل آویو خواهان منطقه حائل بدون حضور نیروهای حزب الله است، یا منطقه بقاع که در کنار مرز سوریه قرار دارد خواهد بود.

سناریوی مدنظر تلاویو از این حمله محدود زمینی چیزی شبیه به وضعیت حاکم بر جنوب لبنان در دهه ۱۹۹۰ را مدنظر قرار داده است که در آن یک منطقه امنیتی برای محدود کردن دسترسی حزب‌الله به مرزها را در اختیار گرفت که بعدها توسط رزمندگان مقاومت بازپس گرفته شد.

در سناریوی دیگر اقدام زمینی محدود اسرائیل در بقاع با هدف تحت تاثیر قرار دادن و مسدود کردن مسیرهای تدارکاتی و تسلیحاتی حزب‌الله از سوریه، از طریق قطع راه‌های زمینی بین لبنان و سوریه یا با قطع خطوط تدارکاتی بین بقاع و جنوب لبنان خواهد بود. مقدمات این اقدام ادامه حملات هوایی اسرائیل در بقاع خواهد بود که چهار گذرگاه اصلی مرزی با سوریه  یعنی العریض، مطربه، صالح و قبش را هدف قرار خواهند داد.

ارتش رژیم صهیونیستی در حالی بر انجام استراتژی حمله زمینی به لبنان تاکید می‌کند که اکثر تحلیلگران غربی به موفقیت این رژیم در اجرای عملیات زمینی در لبنان با توجه به توانمندی‌های پیشرفته و پیچیده حزب الله برای مقابله با چنین اقدامی به هیچ وجه خوشبین نیستند.  

اصرار اشغالگران بر فرورفتن در باتلاقی جدید

در همین رابطه واشنگتن پست در گزارشی تاکید می‌کند این اقدام به منزله "فرورفتن در باتلاق دیگری برای اسرائیل خواهد بود".

از نظر تل آویو، بهترین سناریو برای این رژیم این است که حملات هوایی آنها موفق شود جبهه حمایت لبنان از غزه را متوقف کند و به شهرک نشینان آواره صهیونیست اجازه دهد به خانه‌های خود در شمال اراضی اشغالی بازگردند اما با توجه به امتناع نتانیاهو از برقراری آتش‌بس در شمال و نبود هیچ راه حل قریب‌الوقوع برای پایان دادن به درگیری با لبنان و غزه احتمال حمله زمینی اسرائیل به لبنان علیرغم خطرات فوق العاده برای ارتش اشغالگر افزایش می‌یابد.

با این حال آنچه تاکنون تلاویو را از دست زدن به چنین حماقتی منع کرده است نگاه به تاریخ نبردهای گذشته این رژیم با مقاومت لبنان است؛ نبردهایی که وجهه ارتش تا بن دندان مسلح اسرائیل را از بین برده است. تل آویو به خوبی می‌داند که داشتن برتری هوایی به تنهایی برای پیروزی بر نیروهای مقاوت کافی نخواهد بود و از طرفی توان رزم زمینی حزب الله افزایش قابل توجهی یافته است و دست بالاتر را در نبرد احتمالی خواهد داشت؛ البته فرماندهای نظامی ارتش اسرائیل به خوبی می‌دانند که توان موشکی و قابلیت های نظامی و تجهیزاتی حزب الله طی سالهای اخیر به شدت افزایش یافته است و در درگیری احتمالی این توان موشکی پشتوانه حمایتی مناسبی برای نیروهای زمینی مقاومت خواهد بود.

ادعای صهیونیست‌ها برای انجام حمله زمینی در حالی افزایش یافته است که طبق اعتراف فرماندهان ارتش این رژیم، درگیری نظامیان در جنگ غزه که بیش از یک سال از آن می‌گذرد و دست آوردی درپی نداشته، توان عملیاتی نظامیان این رژیم را به شدت تحلیل برده و ارتش را فرسوده و ناتوان کرده است؛ با این حال و علیرغم اذعان فرماندهان ارتش اشغالگر بر تبدیل شدن غزه به باتلاقی که هر لحظه نیروهای آنها را می بلعد، نتانیاهو و کابینه افراطی این رژیم بر فرورفتن در باتلاقی دیگر اصرار می‌کنند.

ترجمه و تلخیص: سید احمد موسوی