دکتر حسن بلخاری قهی، در همایش «هم اندیشی ملی بازخوانی مفهومی مکتب هنر رضوی» که به همت مؤسسه آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی برگزار شد، خاطر نشان کرد:
در فرهنگ ما ایرانیان مکتب دو معنای متفاوت و البته نزدیک به هم دارد. در حوزه مفاهیم دینی، مکتب به مجموعه مبانی و اهداف یا امور مسلمی گفته میشود که در یک حوزه از سوی دین ارائه و به عنوان بستر و زیر نظام دینی مورد توجه قرار میگیرد. در این مکتب، اهداف نهایتی هستند که دین در هر زمینه برای انسان ترسیم کرده است.
وی ادامه داد: در حوزه دوم که حوزه عام فرهنگی است، مکتب ماهیتی گسترده دارد و به نظام فرهنگی اطلاق میشود که اصول، مبانی، روش ها و اهداف خویش را دارد. از این منظر مفهوم و کاربرد کلمه مکتب یک مفهوم وارداتی و ترجمه کلمه school است که در این تعریف دو مفهوم بنیادین تعلیم و آموزش و مکان تعلیم و آموزش وجود دارد.
مکتب هنر رضوی منحصر به تشیع نیست
دکتر بلخاری تصریح کرد: ما هنوز در آغاز راه هستیم و مکتب هنر رضوی یک عنوان جدید است که نیازمند تبیین ادبیات است و ما برای تبیین این ادبیات نیاز داریم در فضای آکادمیک و علمی ادبیات، این بحث را تبیین و سپس وارد بحث شکل گیری مکتب هنری رضوی شویم.
وی با اشاره به اینکه در مکتب، نوعی تعهد و تقید وجود دارد، افزود: وحدت، اصول و روشها، از عناصر ذاتی مکتب هستند. اگر وحدت و انسجام میان نظریه پردازان و اعضا و اصول نباشد مکتب شکل نمی گیرد.
وی تاکید کرد: مجموعه هزار ساله مشهد رضوی جایگاه وحدت آثار ازسوی اندیشه های مختلف بوده و نبایدمکتب هنر رضوی تنها در عرصه تشیع تعریف شود.
وی افزود: بسیاری از افراد اهل سنت نیز آثار بسیار زیبایی را در حرم مطهر رضوی به وجود آوردند از این رو ضروری است که اصول مکتب هنری رضوی از دل آثار استخراج شود.
مدیرگروه مطالعات عالی دانشگاه هنر تهران تصریح کرد: بحث مهمی که در فلسفه هنر معاصر در جریان است مبتنی بر این است که میان نظریهها و آثاری هنری کدام مقدم است.
وی ادامه داد: در برهههایی از تاریخ این آثار بودهاند که مقدمه ظهور یک مکتب هنری شدهاند؛ به عنوان مثال آثار عظیم یونانی در گذر زمان مکتب هنری و معماری یونانی را آفریدند و در برهههایی از تاریخ (بیشتر جهان معاصر) این نظریهها بودند که خالق آثار و یا بنیان نظری ظهور آثار هنری و ادبی بودهاند. باید این امر را مشخص کنیم که ما در مکتب هنر رضوی با کدام سو مواجهیم.
تبلور هنر اسلامی در حرم مطهر
بلخاری با تاکید بر اینکه آثار وحدت یافته در حوزه فرهنگ رضوی قطعا بنیانهای یک مکتب را در جان و بطن خود دارند، خاطر نشان کرد: آثارهنری و معماری که از قرون اولیه هجری در حرم مطهر رضوی ظهور و تمکن یافتهاند در بطن خود، جامع فرهنگ عظیم هنر و معماری اسلامی هستند که باید این مجموعه کاملا دقیق مورد شناسایی، تدوین و طبقه بندی قرار گیرد که شرط آن تنظیم دایره المعارف عظیم هنر و معماری رضوی است.
وی یادآور شد: هم چنین برای تبیین مکتب هنر رضوی، نیازمند اندیشمندان، متفکران حکیم و هنرمندان و ادیبان آشنا به هنر و زیبایی هستیم که زیباییهای معنا و کلام عالم آل محمد(ص) را در قالب هنر و ادب ارائه دهند.
نظر شما