مرز باشماق به عنوان تنها مرز ترانزیتی استان در زمینه ترانزیت خارجی مقصد به نسبت گذشته کاهش داشته است به گونه ای که در ۶ ماهه نخست سال جاری میزان ترانزیت خارجی مقصد از این مرز ۲۷۴ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۲۱۶ میلیون دلار بود که این میزان در مقایسه با ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ از نظر وزنی ۱۴ درصد و از لحاظ ارزشی هم ۶ درصد کاهش یافته است.

ناظر گمرکات استان کردستان روز چهارشنبه در جلسه شورای ساماندهی مبادلات مرزی استان که در استانداری تشکیل شد؛ یکی از دلایل این مسئله را اینگونه تشریح کرد: در سال های گذشته که ترانزیت خارجی مقصد از باشماق انجام می شد دیگر مرزهای کشور هم چون پیرانشهر و مهران و پرویز خان مجوز انجام این رویه اقتصادی را نداشتند به همین دلیل حجم ترانزیت انجام شده از باشماق بالا بود.

فرامرز امیدی ادامه داد: در حال حاضر دیگر مرزهای کشور با اقلیم کردستان عراق هم اقدام به ترانزیت خارجی مقصد می کنند و تردد بخش زیادی از خودروهای ترانزیتی از این مرزها انجام می شود.

افزایش هزینه های دریافتی از سوی گمرک همسایه، اسکن همه حامل های ترانزیتی، داکت ضدعفونی، اضافه شدن کرایه حمل و سایر وجوه دریافتی از دیگر دلایلی است که باعث افزایش قیمت نهایی و در نتیجه ترجیح صاحبان کالا برای جایگزینی مرزهای دیگر به جای باشماق شده است.

ناظر گمرکات استان کردستان با بیان اینکه ۴۶ درصد ترانزیت کشور به اقلیم کردستان عراق انجام می شود، گفت: ۷۰ درصد ترانزیت کشور هم در مرزهای پرویزخان، شهید رجایی و باشماق انجام می شود.

امیدی گفت: با وضعیت کنونی اگر در ارتباط با تجارت بین المللی با طرف عراقی رایزنی در ارتباط با ترانزیت مقصد و همچنین صادرات نشود، جایگاه خود را از دست می دهیم.

وی بیان کرد: مالیات بر ارزش افزوده برای ترانزیت خارجی مبدا اعمال می شود که در ۶ ماهه سال جاری بیش از ۲ هزار میلیارد ریال در این رابطه به استان برگشت داده شده است.

کاهش ۱۲ درصدی صادرات استان کردستان

۱۹۴ هزار تن کالا به ارزش ۳۴ میلیون دلار در نیمه نخست سال جاری از گمرک سیرانبند بانه صادر شده که این میزان از لحاظ وزنی ۳۶ درصد و از نظر ارزشی هم ۱۳ درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته افزایش داشته است.

میزان صادرات انجام شده از گمرک سنندج هم در این مدت ۲۴ هزار تن کالا به ارزش ۲۷ میلیون دلار بود که این میزان نسبت به ۶ ماهه نخست سال گذشته از حیث وزنی ۱۱۸ درصد و از نظر ارزشی هم ۱۳۶ درصد رشد یافت.

۳۵۴ هزار تن کالا به ارزش ۱۶۸ میلیون دلار از گمرک باشماق مریوان در این مدت به خارج از کشور صادر شده که در مقایسه با نیمه نخست سال قبل، از نظر وزنی ۱۶ درصد و از لحاظ ارزشی ۲۳ درصد کاهش داشته است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان با اشاره به اینکه ۶۱ درصد صادرات استان مربوط به گمرک باشماق است، اظهار کرد: ۵۷۲ هزار تن کالا به ارزش ۲۲۹ میلیون دلار در ۶ ماهه نخست سال جاری از گمرکات استان به خارج از کشور صادر شده است.

بختیار خلیقی ادامه داد: میزان صادرات انجام شده از گمرکات استان در سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال ماقبل آن از نظر وزنی یک درصد و از لحاظ ارزشی هم ۱۲ درصد کاهش داشته است.

وی بیان کرد: متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی استان ۴۰۰ دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه آن در سال گذشته ۱۱ درصد کاهش داشته است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان به سهم صادرات استان از کل صادرات کشور منتهی به ۶ ماهه امسال اشاره کرد و گفت: سهم وزنی صادرات استان در مقایسه با کشور ۸۱ صدم درصد و سهم ارزشی هشت دهم درصد است که نسبت به ۶ ماهه سال گذشته این میزان به لحاظ وزنی سه درصد و به لحاظ ارزشی هم ۲۰ درصد کاهش یافته است.

خلیقی یادآور شد: میزان صادرات سایر گمرکات (محموله در استان های دیگر اظهار و از مرزهای کردستان خارج شده است) از گمرک های باشماق و سیرانبد بانه در نیمه نخست سال جاری ۱۹۲ هزار تن کالا به ارزش ۱۴۷ مییون دلار بوده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۲۹ درصد و از لحاظ ارزشی هم ۱۱ درصد کاهش داشته است.

یکی از مشکلات سد راه صادرات واحدهای تولیدی در کردستان به رفع تعهدات ارزی بر می گردد که براساس آمار اعلام شده در حدود ۶ سال اخیر میزان تعهدات سررسید شده صادرکنندگان استان یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو بوده که از این میزان تاکنون ۲۶۶ میلیون یورو بازگردانده شده است.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کردستان اظهار کرد: با عدم رفع مشکل تعهد ارزی برای کردستان زنگ خطر صادرات در این استان به صدا درآمده است و استمرار این روند موجب از دست دادن بازارهای هدف صادراتی خواهد شد.

علی نوری بیان کرد: تعدادی از واحدهای تولیدی استان که در سنوات گذشته از واحدهای موفق صادرات محور بودند امروز میزان صادرات آنها به دلیل همین تعهدات ارزی به صفر رسیده است.

وی بر تشکیل جلسه ویژه استان با بانک مرکزی تاکید کرد و افزود: این مشکل را باید از طریق بانک مرکزی و تشریح مشکلات استان و نحوه انجام صادرات از سوی تجار در این منطقه که هنوز هم با ریال انجام می شود، برطرف کنیم.