همزمان با انتخابات ایالات متحده آمریکا و روی کار آمدن دونالد ترامپ، برخی رسانه ها بلافاصله از تغییر رویکرد سیاست خارجی این کشور در قبال کشورهایی نظیر چین، روسیه و ایران نکاتی را مطرح کردند. رویترز در مقاله خود در ۶ نوامبر با عنوان سیاست خارجی ناپایدار ترامپ برای مقابله با "دنیای آتش گرفته" نوشت : پیشبینی میشود که سیاست خارجی ترامپ منجر به آن شود که ارسال کمکهای نظامی به اسرائیل بدون هیچگونه پیششرطی ادامه پیدا کند. همچنین ترامپ وعده داده که در برابر چین رویکرد سختی اتخاذ کند و تعرفههای جدیدی بر کالاهای چینی وضع کند.
اگرچه جمهوریخواهها جزئیات زیادی از سیاست خارجی ترامپ ارائه نکردهاند، اما حامیان او معتقدند که قدرت شخصیت ترامپ و رویکرد «صلح از طریق قدرت» به او کمک خواهد کرد تا رهبران جهان را به پذیرش خواستههای خود متقاعد کرده و آنچه را که جمهوریخواهان به عنوان «دنیای آتشگرفته» توصیف میکنند، آرام کند.
از زخم بر اروپا تا احیای پیمان صلح اسرائیل با عربستان
مت اسپتالنیک ضمن بررسی سیاست خارجی ترامپ ادامه داد: ریاستجمهوری ترامپ در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ غالباً با سیاستهای حمایتگرایانه «اول آمریکا» و شعارهای انزواگرایی در عرصه جهانی تعریف میشد، که از جمله آنها تهدید به خروج از ناتو بود.
تحلیلگران شورای روابط خارجی اروپا معتقدند دونالد ترامپ در زمینه سیاست خارجی همچنان ناپایدار و بیثبات است. اروپاییها هنوز زخمهای دوره اول ترامپ را مرهم می گذارند: آنها فراموش نکردهاند تعرفههای رئیسجمهور سابق، خصومت عمیق او با اتحادیه اروپا و آلمان"، ایجاد کرده بود.
در عین حال، او سعی داشت از تصویر خود به عنوان یک تاجر معاملهگر استفاده کند به میانجیگری در مذاکرات عادیسازی روابط میان اسرائیل ادامه دهد. هنگامی که ترامپ آخرین بار در کاخ سفید بود، او بر امضای توافقنامههای ابراهیم بین اسرائیل، امارات متحده عربی و بحرین نظارت کرد. اما این توافقهای دیپلماتیک هیچ تاثیری در پیشبرد مسئله دولت فلسطین در کرانه غربی و غزه نداشت.
رویترز معتقد است: ترامپ احتمالاً به دنبال عادیسازی تاریخی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی خواهد بود، تلاشی که در دوره اول ریاستجمهوریاش آغاز شد و بایدن نیز آن را دنبال کرده است.
ایران هسته ای: چالش بزرگ ترامپ
ترامپ همچنین با یک خاورمیانه ناپایدار روبهرو خواهد شد که این تهدید وجود دارد که وارد یک درگیری منطقهای وسیعتر شود.
ترامپ حمایت خود را از مبارزه اسرائیل برای نابود کردن حماس در این منطقه اعلام کرده است، اما گفته است که بنیامین نتانیاهو، باید کار را به سرعت تمام کند. البته سوغات ترامپ دست بازتر اسرائیل در منطقه است.
ترامپ ممکن است اختیار بیشتری به نتانیاهو در برخورد با ایران بدهد. اما ترامپ احتمالا با بحران جدیدی روبهرو شود ایران، که از زمانی که او توافق هستهای با تهران را در سال ۲۰۱۸ کنار گذاشت، فعالیتهای هستهای خود را افزایش داده است، و در تلاش است در ساخت سلاح هستهای به کار خود سرعت دهد.
الجزیره انگلیسی نیز بلافاصله پس از انتخاب ترامپ در مطلبی نوشت: ورژن دوم ترامپ چه معنایی برای سیاست خارجی آمریکا دارد؟
جیلیان کسلر-دامورز در این یادداشت اذعان کرد: کارشناسان میگویند ترامپ احتمالاً رویکرد خود را در قبال اوکراین و چین سختتر خواهد کرد و ناپایداری بیشتری را به خاورمیانه به ارمغان خواهد آورد. رویکردش در مواجهه با ایران تداوم خصومت است. ترامپ در دوران ریاستجمهوری و حتی پس از آن، رویکرد قاطعانه و سختی در قبال ایران دنبال کرد.
در زمان ریاستجمهوری ترامپ، ایالات متحده بهطور یکجانبه از توافق هستهای ۲۰۱۵ که طبق آن ایران برنامه هستهای خود را در ازای رفع تحریمهای بینالمللی علیه اقتصادش کاهش داده بود، خارج شد.
پس از این تصمیم، دولت ترامپ تحریمهای فلجکنندهای علیه تهران اعمال کرد و دستور حمله به قاسم سلیمانی، فرمانده ارشد سپاه قدس ایران، را صادر کرد؛ حملهای که تنشها در منطقه را تشدید کرد.
او در یک بیانیه انتخاباتی در اوایل اکتبر گفت: "وقتی من رئیسجمهور بودم، ایران کاملاً تحت کنترل بود. آنها از لحاظ مالی کاملاً در تنگنا بودند، کاملاً محصور شده بودند و برای رسیدن به یک توافق در تنگنا قرار گرفتند."
اوکایل رئیس و مدیر اجرایی مرکز تحقیقات و تحلیلهای خاورمیانه به الجزیره گفت: یک دوره دیگر ریاستجمهوری ترامپ میتواند نگرانیها در مورد "گسترش خطرناک سلاحهای هستهای" تشدید کند.
در واشنگتن، همچنین یک افسانه رایج به نام "تشدید کنترلشده" وجود دارد: به این معنا که "گسترش فعلی جنگ به لبنان و ایران، همه اینها عملیاتهایی قابل مدیریت و محدود هستند".
اوکایل معتقد است: در واشنگتن، صداهای "جنگطلبانهای" وجود دارند که ممکن است تلاش کنند تا دولت ترامپ را تحت فشار قرار دهند تا رویکردی حتی شدیدتر علیه ایران اتخاذ کند. "برای مثال، کسانی که معتقدند راه رسیدن به ثبات در خاورمیانه، سرنگونی رژیم ایران است... اینها همیشه به طور کلی به دنبال پاسخهای نظامی به هر مشکلی هستند."اما در عین حال، برخی از محافظهکاران آمریکایی ضد مداخله هستند و به دکترین "اول آمریکا" ترامپ اعتقاد دارند. "پس این موضوع ممکن است در محاسبات نقش داشته باشد." و البته ترکیب کنگره ایالات متحده نیز میتواند نقشی ایفا کند
نظر شما