علامه طباطبایی را با المیزان می‌شناسند و نقدهای تندش به تمدن غرب، اما کمتر کسی می‌داند که سفر کوتاه او به لندن، چطور این نگاه را دگرگون کرد.
او را علامه می‌خوانند زیرا که علوم بسیاری در سینه‌اش جا گرفته بود و وسعت معرفتش به آسمان دنیا شباهت داشت.
در دامانش بزرگان فلسفه و عرفان به بار نشسته بودند و بیرق معرفت الهی را بر افراشته بود.
نامش محمدحسین و او را طباطبایی می‌خواندند.
از او بسیار شنیده شد که به اطرافیان و شاگردانش گوشزد نمود: «ابد در پیش است» و راه صحیح سیر به ابدیت را توحید می‌دانست.
در مقابل نگاه خوشی به تمدن غرب نداشت و در المیزان نوشته بود: «تمدن عصر حاضر قوانین خود را مطابق هوا و هوس اکثریت افراد وضع و اجرا می‌کند». (تفسیر المیزان، ج ۴، ص ۱۶۰) علامه معتقد بود که قوانین ملل غربی بر بنیان اخلاق مبتنی نیست و لذا به فساد جامعه و شکسته شدن قوانین می‌انجامد. (همان، ص ۱۷۳)
احمد احمدی معتقد بود نظر علامه طباطبائی در ارتباط با غرب، پس از سفر درمانی او به لندن تغییر یافت.
احمدی می‌گوید: «… موقع رفتن، پلیس خیلی به آقای طباطبایی احترام گذاشت. همان‌جا من به ایشان گفتم: حاج آقا شما در نوشته‌هایتان خیلی به اروپا تاخته‌اید. اگر قبلاً آمده بودید و نظم و انضباط اینجا را دیده بودید، آیا اینقدر به این‌ها می‌تاختید. فرمود: نه. توجه می‌کنید. فرمود: نه؛ یعنی یک انصافی در این مرد عالی مقام بود و آنچه را که حق می‌دید، آن را درست می‌انگاشت و آنچه را که نادرست می‌دید، طرد می‌کرد».
باز هم تاکید می‌نمود: «رفقا، ابد در پیش داریم»
اما، آیا ابدیت و توحید با جریان امروز غرب و جهان مدرن سنخیت دارد؟
مصطفی گودرزی
نظر شما