بیست وهشتمین اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای عضو سازمان اقتصادی اکو، در تاریخ ۱۲ و ۱۳ آذرماه سال جاری در مشهد مقدس برگزار خواهد شد. این اجلاس دیپلماتیک که به میزبانی جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود، فرصتی استثنائی برای تهران است تا نقش خود را در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه در حوزه‌های اقتصادی، ترانزیتی، فرهنگی که فرآیند تقویت بنیه های سیاسی را بدنبال دارد، به طور ویژه‌ای برجسته کند. با حضور وزرای امور خارجه کشورهای عضو اکو و مقامات ارشد دیگر کشورهای منطقه، این اجلاس می‌تواند نقش اساسی در شکل‌دهی به روند همکاریهای منطقه‌ای و تقویت روابط میان کشورهای عضو ایفا کند.
در همین راستا، غلام‌عباس ارباب خالص، سفیر پیشین کشورمان در ترکمنستان و رئیس دو دور اسبق نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور و مشاوروزیر امور خارجه، در گفت و گو با قدس آنلاین با تحلیل و بررسی ابعاد مختلف این نشست پرداخته است و تصریح کرد: «این اجلاس که در یکی از مهم‌ترین شهرهای ایران برگزار می‌شود، فرصتی بی‌نظیر برای جمهوری اسلامی ایران است تا نقش خاص و اثرگذار دیپلماتیک فعال خود را علاوه بر مدیریت عاقلانه و هوشمندانه بحران‌های سیاسی، امنیتی و نظامی منطقه بویژه در حوزه آسیای غربی و کشورهای مدیترانه عربی ( خاورمیانه )، در ترتیبات اقتصادی منطقه‌ای و بین المللی حوزه آسیای جنوبی، آسیای مرکزی و قفقاز به ویژه در حوزه همکاریهای چندجانبه، معادلات استراتژیک و ژئو اکونومیک منطقه‌ای، و تقویت همگرایی همه جانبه میان کشورهای همسایه شمالی و شرقی که همگی از اعضای سازمان منطقه ای اکو میباشند، بیشتر از پیش تقویت کند. با توجه به اینکه ایران در حال حاضر ریاست دوره‌ای سازمان اکو را بر عهده دارد، برگزاری این نشست در شهر مقدس مشهد نه تنها نماد دیپلماسی هوشمند و هدفمند جمهوری اسلامی ایران است، بلکه نشان‌دهنده توانمندی‌ها و ظرفیتهای توسعه یافته اقتصادی ایران در عرصه ایجاد روابط دیپلماتیک و بین‌المللی در لایه های مختلف منطقه ای ، ملی و استانی است چرا که مشهد بعنوان شهری بزرگ توسعه یافته و بین المللی در منطقه ، توانمندی پذیرایی و میزبانی چنین اجلاس مهمی را دارد.
ظرفیت فرهنگی گسترده مشهد
وی همچنین به ویژگی‌های خاص شهر مشهد که به‌عنوان میزبان این اجلاس انتخاب شده است اشاره کرد و افزود: «مشهد با داشتن جایگاه معنوی و فرهنگی ویژه‌ای که در جهان اسلام دارد، به ویژه به دلیل وجود حرم حضرت علی بن موسی الرضا (ع)، و همچنین ظرفیتهای خاص فرهنگی و تمدنی در عرصه مفاخر تاریخی، هنر، معماری و سنن ، میراث مشترک ، و دیگر مشترکات و تعلقات تاریخی - اعتقادی با مناطق آسیای مرکزی، سرزمین آناتولی یا ترکیه امروزی، پاکستان و افعانستان و همچنین آذربایجان ، همواره مقصد زائران و شخصیتهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نخبگان و شخصیتهای معنوی از سراسر جهان بوده است. این ویژگی مشهد به طور خاص برای کشورهای عضو سازمان اکو که روابط اقتصادی و فرهنگی نزدیکی با ایران دارند، آشناست، بطوریکه اهمیت خاص‌و ویژه ای را برای این شهر و استان خراسان رضوی قائلند. این اجلاس به نوعی فرصتی برای نشان دادن پیوندهای فرهنگی و اقتصادی میان ایران و کشورهای عضو اکو از طریق حلقه اتصال میان خود، یعنی مشهد و استان خراسان رضوی که در همسایگی و همجواری با اکثر کشورهای عضو اکو قرار دارد، میباشد.
اجلاس مشهد بهانه و انگیزه ای برای لزوم توجه به فعال سازی دیپلماسی استانی شامل ظرفیتهای بالای ژئواکونومیک، ژئوترانزیتی، ژئو اکولوژیک، ژئوکالچریک و ژئوتوریستی است. غلام‌عباس ارباب خالص با ذکر این نکته در ادامه به اهمیت دیپلماسی استانی و ظرفیتهای جغرافیایی و اقتصادی مشهد اشاره کرد و افزود: «استان خراسان رضوی، به‌ویژه مشهد، به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود که در تقاطع کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب قرار دارد، از ظرفیتهای زیادی برای تبدیل‌شدن به یک هاب اقتصادی و ترانزیتی در منطقه برخوردار است. این استان، به‌ویژه مشهد، می‌تواند به‌عنوان نقطه اتصالی مهم میان ایران و کشورهای آسیای مرکزی، افغانستان، پاکستان، ترکیه و سایر کشورهای عضو اکو عمل کندکما اینکه تاکنون این نقش را داشته است . برگزاری اجلاس اکو در این شهر می‌تواند شروع مجدد و تقویت مضاعف ظرفیتهای استانی در حوزه همکاریهای خارجی با کشورهای همسایه و منطقه ، بخصوص سازمان اکودر مقولات برشمرده شده ترانزیتی، تجاری و اقتصادی ، فرهنگی، گردشگری معنوی، تاریخی و و نیز گردشگری سلامت ، همکاریهای علمی تحقیقاتی در حوزه مهم محیط زیست و اقلیمی میان این کشورها و ایران شود و زمینه‌ساز شتاب‌دهی لازم در زمینه های فوق و با مدیریت دیپلماسی منطقه ای کشورمان باشد.
وی افزود: «مشهد در مسیر کریدورهای حمل‌ونقل از شرق به غرب و شمال به جنوب قرار دارد. این موقعیت به‌ویژه در دنیای امروز که تجارت و ترانزیت کالاها به عامل اصلی توسعه اقتصادی تبدیل شده است، برای ایران و کشورهای منطقه فرصتی مهم به شمار می‌رود. اجلاس اکو می‌تواند به‌طور ویژه‌ای زمینه‌های توسعه و تعمیق همکاریهای تجاری، اقتصادی و ترانزیتی را فراهم کند. به علاوه، این امر به تقویت زیرساخت‌ها و تعاملات میان کشورهای عضو اکو در حوزه‌های جاده‌ای، ریلی و گمرکی کمک خواهد کرد.
تقویت روابط تجاری و ترانزیتی در قلب جغرافیای اقتصادی
او همچنین به نقش استان خراسان رضوی در تقویت روابط تجاری و ترانزیتی اشاره کرد و گفت: «مشهد به‌عنوان یکی از قطب‌های اقتصادی ایران، دارای زیرساخت‌های پیشرفته‌ای در حوزه‌های حمل‌ونقل و تجارت است. این شهر و استان با دارا بودن شبکه ریلی و جاده ای متنوع ، همچنین دارا بودن گمرکات فعال و مسیرهای تجاری مهم، ظرفیت بسیاری برای تسهیل ترانزیت کالا و ارتقای تبادلات تجاری با کشورهای عضو اکو که اکثرا کشورهای محصور در خشکی هستند دارد از یکسو و ایجاد ارتباط آنها با کشورهای ماورابحار از طریق استان‌ها و آبهای جنوبی کشورمان دارد . برگزاری اجلاس اکو در مشهد می‌تواند فرصتی برای بررسی و بهبود روندهای تجاری و ترانزیتی میان کشورهای عضو باشد و همچنین زمینه‌ساز همکاریهای بیشتر در حوزه‌های مختلف اقتصادی، از جمله انرژی، کشاورزی، فناوری و محیط زیست گردد.
وی تأکید کرد: «استان خراسان رضوی با توجه به موقعیت مرزی خود و هم مرزی با کشورهای آسیای مرکزی می‌تواند به‌عنوان تنها پل ترانزیتی منطقه عمل کند و از نقاط مهم اتصال ترانزیتی و تجاری منطقه میباشد مشروط به اینکه ظرفیتهای لجستیکی ، گنرکی ، حمل و نقلی و زیر ساختهای مرابط با آن با استناداردهای روز تطبیق پیدا کنند و موضوع دیجیتالیزه شدن شبکه های ارتباطی ترانزیتی بین‌کشورمان با کشورهای منطقه و بحصوص اکو ،، انجام شود. برگزاری این اجلاس در مشهد و میزبانی این شهر می‌تواند به‌ویژه در تقویت همکاریهای فرهنگی ، گردشگری ، دانشگاهی و علوم و تحقیقات و فناوری های نوین ، انرژی های پاک و سبز میان کشورهای عضو اکو و ایجاد پیوندهای مردمی در چارچوب دیپلماسی عمومی و رسانه ای میان ایران و این کشورها کمک کند.
مشهد؛ پل ارتباطی میان تمدن‌ها
غلام‌عباس ارباب خالص به نقش مشهد در معرفی ظرفیتهای فرهنگی و معنوی ایران نیز اشاره کرد و گفت: «مشهد به‌عنوان یکی از مراکز مهم معنوی و روحانی جهان بویژه حوزه تمدن و فرهنگ اسلامی همواره مورد توجه گردشگران مسلمان و غیر مسلمان از سراسر دنیا بوده است. این ویژگی مشهد به‌ویژه برای کشورهای عضو اکو که روابط فرهنگی عمیق و نزدیکی با ایران دارند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برگزاری اجلاس اکو در مشهد می‌تواند فرصتی بی‌نظیر برای معرفی فرهنگ غنی ایران و استان خراسان رضوی به دیگر کشورهای عضو اکو باشد.
وی همچنین افزود: «در کنار ابعاد اقتصادی و تجاری، این اجلاس می‌تواند به‌ویژه در زمینه تقویت روابط فرهنگی و علمی ، پژوهشی میان ایران و کشورهای عضو اکو تأثیرگذار باشد. مشهد با دارا بودن موقعیت معنوی خاص خود، می‌تواند به‌عنوان یک پل ارتباطی میان تمدن‌ها و فرهنگ‌ها عمل کند و همکاریهای جدید فرهنگی را بنیان دهد.
تقویت همکاری‌ها با کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی
سفیر سابق کشورمان در ترکمنستان در خصوص همکاریهای ایران با کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی نیز گفت: «استان خراسان رضوی به‌دلیل هم‌مرزی با کشورهای آسیای مرکزی، پاکستان و افغانستان، می‌تواند یکی از مهم‌ترین نقاط اتصال ایران با این کشورها باشد. برگزاری اجلاس اکو در این استان می‌تواند به‌ویژه در حوزه‌های تجاری، اقتصادی، انرژی و محیط‌زیست فرصت‌های بسیاری برای گسترش همکاریهای منطقه‌ای ایجاد کند. این نشست می‌تواند زمینه‌ساز هم‌افزایی بیشتر میان ایران و کشورهای همسایه و آسیای مرکزی باشد و در جهت توسعه پایدار و همکاریهای مشترک در زمینه‌های مختلف حرکت کند.
رئیس اسبق نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور و مشاوروزیر امور خارجه تأکید کرد: «بیست‌وهشتمین اجلاس شورای وزیران کشورهای عضو پیمان اکو که در مشهد برگزار خواهد شد، می‌تواند به‌عنوان یک رویداد دیپلماتیک مهم، نقش کلیدی در تحکیم جایگاه ایران در سطح بین‌المللی ایفا کند..
وی در ادامه افزود: «برگزاری این اجلاس نه تنها فرصتی برای معرفی ظرفیتهای اقتصادی و فرهنگی ایران است، بلکه می‌تواند به‌ویژه در حوزه‌های تجاری، ترانزیتی و انرژی، گامی مؤثر در تقویت همگرایی اقتصادی و فرهنگی میان کشورهای عضو اکو باشد. این نشست می‌تواند زمینه‌ساز تحولات چشم‌گیری در سطح منطقه‌ای باشد و مشهد را به‌عنوان یک کریدور ارتباطی اقتصادی و فرهنگی در سطح منطقه‌ای معرفی کند.در نهایت، برگزاری این اجلاس در مشهد، علاوه بر اینکه فرصت مهمی برای ارتقاء روابط منطقه‌ای و بین‌المللی ایران است، نمایانگر دیپلماسی فعال و هوشمند جمهوری اسلامی ایران در سطح جهانی خواهد بود و می‌تواند گامی اساسی در مسیر تبدیل مشهد به یک مرکزبزرگ و موثر اقتصادی ، فرهنگی در منطقه باشد.
نظر شما