به گزارش قدس آنلاین،ابتدا جراحان تلاش می کردند برای اینکه جراحی خود را با درد کمتری انجام دهند از سرعت بیشتری استفاده کنند. برای مثال در صورت انجام عمل جراحی پا و قطع قطعه ای از آن باسرعت زیاد در چند ثانیه این کار را انجام می دادند تا بیماران دچار درد نشوند.اما این روش گر چه در بسیاری ازموارد با موافقت همراه نبود بلکه هم چنین تنها اعمال جراحی بسیاری محدود ی را با این روش می توانستند انجام دهند.می دانید مردم در عهد باستان برای ایجاد بیهو شی از منا بع مختلف نظیر عصار ه های خشخاش و یا روشهای فیز یکی نظیر ضر به به سر استفاده می کر دند؟ تصور کنید در آن عهد نیاز به عمل جراحی پیدا می کردید و قبل از عمل یک نفر با وسیله ای محکم به ملاجتان می کو بید تا بیهو ش شوید چه احسا سی داشتید ؟
تما س های متعدد با قد س آنلاین و مطرح کردن سو الات زیادی در این را بطه انگیزه ای شد تا با دو تن از متخصصا ن هوشبر ی" دکتر و حید مغفر تی" و "دکتر حا مد بیضا یی " گفتگو یی انجا م دهیم که از نظر تان می گذرد .
آقای دکتربیضایی لطفا به عنو ان او لین سوال بفر مایید بیهوشی چیست ؟
دستیابی به عدم هوشیاری، بی دردی و بی حرکتی با کمک داروها بیهو شی نامیده می شود ضمن اینکه ، که در صورت بیهو شی بیمار تحریک دردناکی را متوجه نمی شود بلکه هم چنین آنرا به خاطرهم نمی آورد . بیهو شی نه تنها سبب فراهم کردن شرایط مناسب برای بیمار می شود که بتواند تحریکات جراحی را تحمل کند، بلکه هم چنین به جراح کمک خواهد کرد که بتواند به راحتی و با اطمینان به جراحی خود ادامه دهد.
اولین بیهوشی در چه زمانی وچگونه انجام شد؟
اولین بیهوشی در یونان قدیم و با استفاده از داروهایی نظیر عصاره خشخاش انجام می گرفت ، اما بیهوشی امروز، از قرن 18 آغاز شد. کیمیاگرا ن با ، تحقیق برروی گاز های آزاد شده از حرارت دادن یا اسیدی کردن فلزات توانستند یکی از اولین داروهای بیهوشی به نام گاز اکسید نیترو را کشف کنند. این گاز سبب احساس نشاط ،شادمانی و بی دردی می شود و برای اولین بار در سال 1844 برای بی دردی در دندانپزشکی استفاده شد . دراواسط قرن 20 تحول عظیمی در کشف دارو های هو شبری بی خطر بو جود آمد که این دارو ها ی جدید ضمن کا هش عوارض جانبی آثار نا مطلو ب کمتری بر روی بیمار می گذارند.
نتا یج تحقیقات نشان می دهد هیچ داروی بیهوشی به تنهایی نمی تواند تمام خو استه های مورد نظر یک متخصص بیهوشی را برای ایجاد یک بیهو شی منا سب تامین کند اما ترکیبی از داروها به همراه هم خواهند توانست بیهوشی متعادل و مطلوبی را فراهم کنند.
آقای دکتر مغفر تی لطفا بفر ما یید آیا کار برد بیهو شی فقط جهت از بین بردن درد است ؟
گرچه یکی از مهمترین کاربردهای بیهوشی از بین بردن درد ناشی از جراحی است ،اما تنهاهدف انجام بیهوشی نیست .درواقع ،جهت انجام بی دردی کامل برای انجام روش های جراحی برروی بیماران ،لازم است سطح هوشیاری بیمار بیشتراز یک خواب بسیار عمیق کا هش پیدا کند درواقع متخصص بیهوشی ،مسئول کاهش عمیق ودر عین حال کنترل شده هوشیاری بیماراست .این موضوع هم زمان که سبب بی دردی می شود، همراه با فراموشی زمان جراحی است واین نکته،به اندازه بی دردی اهمیت دارد.از سوی دیگروقتی این عمق بیهوشی برای بیمار پدید آید تنفس او نیز قطع می شود پس وظیفه بسیارمهم دیگری که در زمان بیهوشی بر عهده متخصص بیهوشی قرارمی گیرد،حمایت از تنفس بیمار است. چون سیستم قلب و عروق بیماردر زمان بیهوشی و جراحی بدلیل مصرف داروهای بیهوشی یا استرس جراحی تحریک یا تضعیف می شود در نتیجه حمایت از سیستم قلبی عروقی بیمار نیز یکی دیگراز وظایف مهم متخصص بیهوشی است.
آیا قلب وتنفس بیمار در حین بیهوشی از کار می افتد؟
دربیهوشی های عمومی تنفس بیمارقطع می شود و متخصص بیهوشی با روش های خاص خود، برای ایجاد یک راه امن برای تنفس بیمار مسیر دهان تا ریه ها ی او را لوله گذاری می کند و با کمک دستگاه تنفس مصنوعی سبب تنفس بیمار می شود اما قلب بیمار فقط در جراحی های قلب و عروق به طور موقت از کار می افتد که باکمک دستگاه گردش خون مصنوعی که وظیفه قلب را در طی عمل جراحی به عهده دارد این مشکل نیز مر تفع خوا هد شد .
آقای دکتر بیضایی چرا بیهوشی برای بیماران چندان خوشایند نیست؟
چون علم بیهوشی ، اینکه چگونه بیهوش می شویم و در طی بیهوشی چه اتفاقاتی برای ما می افتد ودر نهایت چگونه به هوش خواهیم آمد در جامعه ناشناخته است
در بین بیهوشی و به هوش آمدن چه اتفاقی می افتد؟
بیهوشی در حقیقت یک خواب عمیق است خوابی که توسط داروها ایجاد می شود. خواب عمیقی که به منظور آرامش بیمار در حین عمل جراحی بو جود می آید و در پایان هم با خاتمه دادن به اثر داروها، بیمار بیدار شده و از اتفاقاتی که در حین عمل جراحی رخ داده ، چیزی را به خاطر نمی آورد. داروها به گونه ای هستند که در تمام مدت عمل ، بیمار را در خواب نگه می دارند. هر چه جراحی بیشتر طول بکشد بیهوشی هم متناسب با آن طولانی تر خواهد شد .
شما در صحبت های خود به فراموشی خاطرات حین عمل جراحی اشاره کردیدممکن است بیشتر توضیح بدهید؟
اگر انجام جراحی با یادآوری خاطرات عمل همراه باشد،تجربه تلخی برای بیمارباقی می گذارد.بنابراین، تجویز داروهای بیهوشی باعث می شود بیماران این خاطرات را به یادنیاوردند.
به نظر شما ، در حین بیهوشی روح کجاست؟
سوال عجیبی است. پاسخ آن را می توان اینگونه داد که روح همان جایی است که در هنگام خواب معمولی هست و بیهو شی چیزی جز خواباندن بیمار نیست. تنها عمق این خواب خیلی بیشتر از خواب معمولی است و در این خواب شرایط بی دردی و بی حرکتی نیز برای بیمار فراهم می شود تا عمل جراحی قابل تحمل شده و با شرایط مطلوب پیش رود. در پایان عمل هم بیمار از این خواب عمیق بیدارخواهد شد . بیدار شدن بیمار نیز با خاتمه دادن به اثر داروهای بیهوشی ممکن می شود.
یک متخصص بیهوشی چه نقشی در کاهش نگرانی مردم نسبت به بیهوش شدن دارد؟
در حال حاضر متخصص بیهوشی ضمن اینکه دردهاو مشکلات هنگام عمل را کنترل می کند ،بلکه هم چنین در تسر یع فرآیند بیدار شدن بیمار نیز نقش دارد ..در حقیقت یک متخصص بیهوشی باید به عنوان یک دارو شناس ، متخصص داخلی و اطفال در اتاق عمل انجام وظیفه کند .
آقای دکتر مغفر تی کمی در باره انواع بیهو شی تو ضیح دهید
بیهوشی به سه دسته اصلی بیهوشی عمومی , بیهوشی منطقه ای یا نخاعی و بیهوشی موضعی یا بلوک کردن اعصاب حسی محیطی تقسیم می شود . همچنین در جراحیهای کوچک بی حسی زیرجلدی نیز انجام میشود که در بیشترموارد حضور متخصص بیهوشی در این نو ع هو شبری ضرورتی ندارد .
آیا بی حسی موضعی یا منطقه ای را برای تمام بیماران می توان به کار برد؟
خیر . انتخاب نوع بیهو شی بستگی به بیماروبیمارهای زمینه ای ونوع عمل جراحی وی دارددر نتیجه متخصص بیهوشی باید برای هر یک از بیماران یک نوع بیهو شی راکه متناسب با نیازهای وی باشدانتخاب کند . بیهوشی مجموعه ای از اقدامات متعدد ومتوالی است که انتخاب هر کدام از این اقدامات به وضعیت زمینه ای ،فیزیولوژی بیماروبیماری های زمینه ای اوبستگی دارد. البته آگاهی ورضایت بیمار هم دراین میان نقش بسیارمهمی دارد .
چه پیشرفتهایی در زمینه علم بیهوشی اتفاق افتاده است؟
در همه زمینه ها، چه از نظر داروها و چه از نظر تجهیزات و همینطور تکنیکهای بیهوشی پیشر فتهای قابل تو جهی اتفاق افتاده است. در حال حاضربیشتر تجهیزاتی که به پزشک بیهوشی در اداره یک بیمار در حین بیهوشی کمک کند و لحظه به لحظه شرایط بیمار را به وی اطلاع دهند در دسترس می باشند.
کمی درباره بی حسی نخاعی تو ضیح دهید آیا این بی حسی سبب بروز فلج نخاعی نمی شود ؟
تزریق نخاعی با کمک سوزن ظریفی در نا حیه ای از پشت بیمار که فاقد نخاع است انجام می شود در نتیجه هیچ اثر نا مطلو بی بر روی نخاع نداشته و ایجاد فلج های نخاعی نیز نخواهد کرد. واقعیت این است که نخاع در بالاتر از محل ورود سوزن قرار دارد و نشت داروی تزریقی سبب می شود که اثرات بیحسی و بیدردی را بر روی نخاع اعمال کند.باید تو جه کرد به همان ترتیبی که بیحسی و بی دردی ایجاد می شود اثر داروهای بیهو شی تزریق شده نیز با تو جه به نوع آنها ،با گذشت 2 – 3 ساعت برطرف می گردد.
برای بی دردی های پس از اعمال جراحی با بیحسی نخاعی چه می کنید ؟
در حقیقت یکی از هنر های متخصصین بیهوشی این است که بیدردی بعد از عمل جراحی بیمار را نیز در نظر داشته با شد و با تجویز داروهای مناسب این بی دردی را ایجاد کنند. بی تردید با افزودن داروهای مسکن به فضای نخاعی در هنگام انجام بیحسی نخاعی، حتی بعد از رفع بیحسی، باز هم دردها قابل تحمل تر خواهندشد . بررسی ها نشان داده اند که در صورت انجام بیحسی نخاعی دردهای بعد ازعمل جراحی بسیار کمتر از هنگامی است که بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد .
آقای دکتر در مورد بی دردی نخاعی اشاره ای داشتید، در مورد عوارض این روش نیز توضیح دهید؟
نتا یج بررسی ها نشان داده است چنانچه روش به درستی انجام شود و بیمار نیز به خوبی با پزشک همکاری کند بیحسی نخاعی بسیار مطمئن تر از بیهوشی عمومی است . بسیاری از مشکلاتی که بیماران بیان می کنند حاصل دردهای عمل جراحی آنها می باشد. با تکنیکهای جدید و با سوزنهای جدیدی که بسیار ظریف هستند بسیاری از مشکلاتی که در گذشته در این بی حسی ها دیده می شد از بین رفته است. اما به هر حال کمر درد ، سر درد ، درد محل تزریق از جمله مشکلاتی هستند که بعد از این بیحسی بیماران به در جات مختلفی از آن شا کی هستند .
نظرتان در مورد ترک اعتیاد زیر بیهوشی چیست؟
این روش که در اصطلاح روش سم زدایی فوق سریع نامیده می شودروشی است که در آن با خواباندن بیمار یعنی بیهوش کردن کامل وی و با استفاده از داروهای ضد مخدر ، سعی بر حذف اثرات مخدر از بدن دارند. در این عمل داروهای ضد مخدری که بسیار زیاد تزریق می شو ند وارد یک رقابت مهارکننده با مواد مخدر مصرفی، می شود و چون تمایل چسبیدن آنها به گیرنده های مخدری بسیار بیشتر از مواد مخدر مصرف شده می باشد در نتیجه سبب بر طرف شدن اثر مواد مخدر خواهند شد
مزیتهای این روش چیست ؟
در این روش مخدر های موجود به سر عت از بدن خارج می شو ند و مشکلاتی که بیماران در طی رو زهای اول تر ک اعتیاد دارند حذ ف می شود در نتیجه نه تنها گذر از این دوره برای وی ساده تر است بلکه مشکلات مو جود نیز در حین بیهو شی و تو سط متخصصین بیهو شی و با کمک دارو های خواب آور و آرام بخش قوی بر طرف خواهد شد
از معایب این روش نیز می توانید برای ما بیان نمایید؟
مصرف داروهای متعدد تو سط معتاد و نیز بیماریهای مختلفی نظیر بیماریهای عفونی، کبدی و قلبی که یک معتاد بخصوص معتاد تزریقی به آن مبتلامی باشد ، ممکن است بیهوشی را با مشکل همراه کند .عوارض متعدد داروهای مصرفی و نیاز به افزایش داروها برای بیهوش کردن بیمار امکان بروز عوارض حین و بعد از بیهوشی را در این افراد افزایش می دهد.
آیا این روش سبب تر ک اعتیاد قطعی می شود ؟
این روش هم مانند سایر روشهای ترک اعتیاد، روش قطعی درمان نیست وچنانچه بیمار پس از اقدام به ترک، حمایت نشود و درمانهای روانپزشکی خود را به درستی و مستمر پیگیری نکند ، این روش نیز موثر نخواهد بود.
آقای دکتر مغفر تی پس از انجام عمل جراحی چه اتفاقاتی را باید انتظار داشت؟
پس از انجام جراحی یکی از مهمترین شکایت های بیماران،درد ناشی از عمل جراحی است.البته به طورطبیعی درروش های بیهوشی عمومی این درد بیشتر است موضوع دیگر،استفراغ وتهوع پس از عمل است که در مواردی ناشی از درداست ویا ار تبا ط مستقیم باتجویز داروهای زمان بیهوشی دارد . تب،طولانی شدن مدت زمان اختلال هوشیاری و افت فشارخون نیز از جمله عوارض دیگر پس از عمل جراحی محسو ب می شود .گر چه عوارض بعد از عمل جراحی ارتبا ط مستقیم با شرایط بالینی بیمار و نوع عمل جراحی وی دارد اما باید تو جه کرد که بروز عوارض جدی و مشکل ساز شایع نیست . همچنین لازم است اشاره کنم که ممکن است برخی از بیماران به دلیل بزرگی عمل جراحی یا شدت بیمارهای زمینه ای پس از عمل به بخش مراقبت ویژه (آی سی یو )منتقل شوند.
پس در حقیقت بیهوشی دوره قبل و بعد اتاق عمل رادربرمی گیرد؟
درواقع انجام عمل جراحی،یک استرس بسیار مهم در زندگی طبیعی فرد،هم از نظرفیزیولوژیک وهم از نظر روحی روانی محسوب می شود.نقش متخصص بیهوشی،قبل از عمل جراحی با گرفتن شرح حال و معاینه بیمارجهت اطلاع از وضعیت بالینی وی وآگاهی نسبت به وجود بیماریهایی که می تواند روند بیهوشی را با مشکل روبروکند آغاز می شود و با پا سخ به سو الات بیمار وآرامش بخشیدن به او وتجویز درمان های قبل از عمل ادامه می یا بد .انتخاب روش بیهوشی و انجام آن و مراقبتهای ویژه زمان بیهوشی بخصو ص از نظر کنترل وضعیت قلب و عروق و تنفس بیمارو سپس کنترل بهینه و ایمن بازگشت بیمار از بیهوشی ونیز کنترل درد بعد ازجراحی از دیگر وظایف متخصص بیهوشی است.
بیمارانی که قراراست عمل جراحی شوند چه اقدا ماتی باید انجام دهند؟
دراعمال جراحی اورژانس،معمولابیماربلافاصله دربیمارستان بستری می شود و توسط پزشکان ،از جمله متخصص بیهوشی ویزیت و سپس جراحی برای وی انجام می شود. اما در مواردی که اعمال جراحی غیر اورژانس باشدلازم است بیمار قبل از عمل ،هر گونه بیماری زمینه ای خودیاحالت های بیماری زاوعادت های خودنظیر کشیدن سیگار را به دقت به پزشک خود بگوید .علاوه بر این،هرنوع داوری مصرفی خودرانیزهمراه بامقدارمصرفی دارومشخص کند هم چنین بهتراست نمونه دارو را باخودداشته باشد.آنگاه پس ازصحبت با متخصص بیهوشی،ضمن آگاهی متخصص بیهوشی ازنوع بیماری های زمینه ای ونوع عمل جراحی او،با هماهنگی بیمار روش ویژه بیهو شی برای انجام جراحی انتخاب می شود وسپس پزشک بیهوشی برنامه بیهوشی بیمار را برای روز عمل جراحی تنظیم خواهد کرد.علاوه براین متخصص بیهوشی به او می گویدکه قبل از عمل ،چند ساعت ناشتا باشد ویا داروهای خودرا چگونه مصرف کند.در هر حال ،انجام عمل جراحی یک اقدام مهم وتاثیر گذار درسلامت بیمار است وموفقیت یک جراحی هم بستگی کامل به همکاری بیماربا تیم پزشکی دارد
آقای دکتر بیضایی به عنوان یک متخصص بیهوشی چه تو صیه ای به مردم دارید؟
در حال حاضر با پیشرفتهایی که هر ساعت درعلم پزشکی روی می دهد و علم بیهوشی هم از این قاعده مستثنی نیست، با بهبود امکانات و تجهیزات و همچنین تغییراتی که در داروها رخ داده، روز به روزبر امنیت بیهوشی افزایش می یابد . باید به خاطر داشته باشیم که در اغلب موارد، چنانچه بتوان بیماری را با روش های بیحسی موضعی آماده عمل کرد به مراتب خطر کمتری بیمار را تهدید خواهد کرد . بهتر است بیمار قبل از انجام عمل های جراحی در مورد امکان بی حسی با پزشک خود مشورت کند هم چنین با پزشکان خود صادق باشد. آرامش داشته با شد و در صورت امکان قبل از عمل با پزشک بیهوشی خود ملاقات و نگرانی های خود را با وی درمیان بگذارد .
نظر شما