غذای ارگانیک که در دنیای آلوده امروز کمتر دیده می‌شود در واقع به غذایی گفته می‌شود که بدون دخالت یا بدون مصرف آفت‌کش‌ها، کودها و ترکیبات شیمیایی و ترکیبات اصلاح شده ژنتیکی تولید شده است. محصولات ارگانیک در حال حاضر  در برخی کشورهای دنیا از جایگاه خاصی برخور دارند. اصلی بودن مواد غذایی ارگانیک موجود در بازار، به یکی از اصلی‌ ترین دغدغه‌ های بسیاری از مشتریان در برخی کشورها تبدیل شده است.

با افزایش آگاهی عمومی درباره فواید محصولات ارگانیک و طبیعی، روند مصرف این محصولات به‌طور چشمگیری در حال افزایش است. کارشناسان معتقدند که این تغییرات نه‌تنها به دلیل افزایش اطلاعات و آموزش‌های عمومی، بلکه به‌واسطه پیشرفت‌های تکنولوژیکی و تغییرات در الگوهای مصرف نیز بوده است. در واقع، مصرف‌کنندگان امروزی به دنبال انتخاب‌های سالم‌تر و پایدارتر هستند و این امر به‌ویژه در میان نسل جوان و تحصیل‌کرده بیشتر مشهود است. محصولات ارگانیک به‌عنوان گزینه‌ای سالم و طبیعی، به‌تدریج جایگاه خود را در سبد خرید خانواده‌ها پیدا کرده‌اند. این محصولات نه‌تنها به بهبود سلامت فردی کمک می‌کنند، بلکه تاثیرات مثبتی بر محیط زیست نیز دارند. به‌عنوان مثال، کشاورزی ارگانیک به کاهش استفاده از مواد شیمیایی و سموم مضر کمک می‌کند و در نتیجه، آلودگی خاک و آب را کاهش می‌دهد. همچنین، با توجه به افزایش نگرانی‌ها درباره تغییرات اقلیمی و اثرات منفی آن بر زندگی بشر، مصرف محصولات ارگانیک به‌عنوان یک راهکار موثر برای کاهش رد پای کربن و حفظ منابع طبیعی مطرح شده است.

روند مصرف محصولات ارگانیک در سال‌های اخیر

امیر شفائی فلاح، کارشناس ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی، در گفت‌وگو با خبرنگار قدس گفت: با توجه به آمار و تحقیقات اخیر، تغییرات قابل توجهی در الگوهای مصرف مردم مشاهده شده است. با فراگیر شدن آموزش و آشنایی بیشتر مردم با شبکه‌های اجتماعی، اطلاعات درست و نادرست زیادی بین مردم رد و بدل می‌شود که حوزه غذاهای ارگانیک یا منبع طبیعی از این حیث مستثنا نیست. با پیشرفت تکنولوژی، به‌ویژه در حوزه کشاورزی و صنایع غذایی، تحقیقات گسترده‌ای در زمینه مواد غذایی ارگانیک صورت گرفته که تولیدات فراوانی نیز در این زمینه داشته‌اند. این تحقیقات، احساس نیاز به محصولات ارگانیک را در مردم ایجاد کرده است که همین امر منجر به تاسیس برندها و فروشگاه‌های مختلفی در سطح شهر با همین مضمون شده و استقبال خوبی نیز از این موضوع صورت گرفته است. این استقبال باعث تغییر الگوهای غذایی در اغلب مردم، به‌ویژه قشر تحصیل‌کرده، شده که اکثر مواد مورد نیازشان را از منابع طبیعی‌تر تهیه می‌کنند.

تاثیرات رشد بازار محصولات ارگانیک بر اقتصاد

شفائی در خصوص تاثیرات محصولات ارگانیک بر اقتصاد افزود: توجه بیشتر به تولیدات بومی ارگانیک و طبیعی سهم به‌سزایی در بازار مواد غذایی و نحوه انتخاب مردم دارد که طبیعتا منجر به اشتغال‌زایی در تولید، تهیه و فروش این محصولات نیز شده است. 

او در خصوص چالش های مشاغل نو ظهور اشاره کرد: عدم اطمینان بخشی از مردم و ناآگاهی از این تولیدات، جدی‌ترین چالش در زنجیره تامین و فروش محصولات ارگانیک می‌باشد. خوشبختانه به‌روز رسانی استانداردها و قوانین سازمان غذا و دارو، زیرساخت‌های مناسب برای گسترش بستر این مواد غذایی را فراهم کرده است که افق روشنی نیز در انتظار آن می‌باشد.

اقدامات برای افزایش آگاهی عمومی

این کارشناس با اشاره به اقدامات لازم  برای افزایش آگاهی عمومی مردم در راستای فوایدمحصولات ارگانیک تشریح کرد: اطلاع‌رسانی از نهادهای مورد اعتماد جامعه و اختصاص زمان بیشتر در شبکه‌های رسانه‌ای ملی، زمینه‌ساز هرگونه پیشرفت در آگاهی اجتماعی مردم نسبت به این مقوله می‌باشد. برنامه‌های آموزشی متعددی در شبکه‌های اجتماعی تولید می‌شود، ولی صحه‌گذاری این آموزش‌ها نیازمند یک سازمان واحد برای تأیید مطالب نیز می‌باشد.

شفائی درباره اینکه مصرف محصولات ارگانیک می‌تواند به حفظ محیط زیست کمک کند یا خیر بیان کرد: اگر چالش‌هایی مانند تسهیلات بانکی برای تاسیس و مهم‌تر از آن، آگاهی بخشی اجتماعی برطرف گردند، بدون شک با توجه به نگرانی‌های زیست‌محیطی و سلامتی توسط اقشار مختلف، رشد چشم‌گیری در زمینه تنوع و تعدد تولیدات ارگانیک را شاهد خواهیم بود. این محصولات می‌توانند به کاهش آلودگی و حفظ منابع طبیعی کمک کنند.

قیمت محصولات ارگانیک مانع خرید است

البته با وجود همه مزایای این محصول نباید فراموش کنیم که در مواجهه با تبلیغ و ترویج استفاده از محصولات ارگانیک به عنوان غذای سالم، معمولا عنوان می‌شود گرانی محصولات ارگانیک مانع خرید ماست. اما باید گفت قیمت بیشتر محصولات ارگانیک نسبت به محصولات رایج به این خاطر است که هزینه تولید اینگونه محصولات بیشتر از محصولات رایج می باشد. عامل دیگر این است که قیمت محصولات ارگانیک به دلیل نوع سیستم کشت و روش‌های‌های به کار رفته در آن بیشتر از مواد غذایی رایج است. مثلا در بخش داشت هزینه‌های محصول ارگانیک برای مبارزه با علف‌های هرز به دلیل استفاده نکردن از سموم شیمیایی بیشتر است. 

ناهید آذرنوش _خبرنگارتحریریه جوان قدس