این کتاب مختصری از تاریخ پیدایش و تحولات مذاهب اسلامی، بدون توجه به حقانیت عقاید آنان است که توسط دکتر محمد جواد مشکور، نگارش شده است.

کتاب «فرهنگ فرق اسلامی»، با مقدمه استاد کاظم مدیرشانه‌چی آغاز شده، سپس مؤلف در فصلی با عنوان «نگاهی به فرق اسلام» به تبیین و توضیح چرایی و چگونگی انشعابات فرقه‌ای و مذهبی در حوزه اسلامی پرداخته است.

وی سخن را از حدیث منسوب به پیامبر اسلام(ص) درباره ۷۳ فرقه شدن امت اسلامی و این که تنها یک فرقه اهل نجات هستند، آغاز می کند.

مؤلف توضیح می‌دهد که محدود کردن فرق اسلامی به این تعداد، امری بسیار مشکل است اما بعضی خواسته‌اند به این مقصود برسند و نهایت مطلبی که در اینجا می توان گفت این است، اگر این حدیث

بنا به ادعای بعضی تحریف نشده باشد، بیانگر بسیاری و مبالغه است که نظیر آن در قرآن و سنت فراوان است، پس ظاهرا منظور رسول خدا(ص) این بوده که پس از ایشان مسلمانان به فرقه‌هایی بسیار، تفرقه خواهند پذیرفت.

فرق اسلامی در این اثر بر اساس حروف الفبا گردآوری شده است و در هر مدخل، ابتدا تاریخچه پیدایش هر فرقه، سپس سیر صعودی یا نزولی آن ارائه شده و از پیروان هر فرقه در گذشته و حال، گزارشی داده است.

نویسنده اطلاعات اساسی و لازم هر فرقه را به اختصار بیان و در پایان هر مدخل به منابع و مصادر مورد استفاده اشاره کرده است.

بدین ترتیب، از فرقه «آقا خانیه» که از فرق اسماعیلیه است، شروع و با فرقه «یونسیه» که از پیروان ابومحمد یونس بن عبدالرحمن مولی علی بن یقطین بن موسی مولی بنی اسد بودند، کتاب را پایان می‌دهد.

در انتهای کتاب نیز فهارس مفیدی از فرق، کتاب‌ها، منابع، امکنه و اعلام، آورده شده است.

این کتاب توسط نشر بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، برای نهمین بار و در قطع وزیری تجدید چاپ شده و در اختیار علاقه مندان به مطالعه قرار گرفته است.