حوالی امروز: قرار است تحولات اقتصاد جهانی، زندگی روزمره و مقولات مهمی مثل بهداشت، حملونقل و امنیت سایبری را متحول کنند. خودروهای برقی، اکتشاف معادن سیارکی، هوش مصنوعی عمومی و پزشکی شخصیسازیشده از مهمترین دستاوردها خواهند بود. با وجود این، حواسمان جمع باشد که پیشبینیها فقط به خبرهای خوشحالکننده محدود نمیشود. نگرانیهایی درباره چالشهای اخلاقی، اقتصادی و زیستمحیطی هم وجود دارد.
اهمیت سرمایهگذاری
فرارو به نقل از مجله «فوربز» درباره سال ۲۰۲۵ و تحولات مثبت و منفی آن مطلب مفصلی منتشر کرده که بخشهایی از آن را با ترجمه «فرارو» میخوانید. در سال پیش رو، پیشرفتهای فناوری در شکلدهی به مسیر رشد اقتصادی نقش محوری و تعیینکننده ایفا خواهند کرد. با این حال، این تحولات به شکاف و فاصله فزایندهای میان کشورهایی که توانستهاند به اقتصاد نوآورانه ورود کنند و آنهایی که فاقد زیرساختهای لازم هستند، دامن خواهند زد. حرکت به سوی کاهش انتشار کربن در صنایع، نهتنها بهعنوان محرکی برای تغییرات اقتصادی بلکه بهعنوان عامل تأثیرگذار بر توزیع قدرت در صحنه بینالمللی عمل خواهد کرد. کشورهایی که نتوانند خود را با این روندها تطبیق دهند، به حاشیه رانده میشوند؛ در حالی که گروههایی مانند بریکس با تقویت تلاشهای خود برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا، جایگاه خود را تثبیت و تحکیم خواهند بخشید. تحولات پیش رو حکایت از اهمیت سرمایهگذاری در زمینه نوآوری، بازسازی ساختاری و ارتقای مهارتهای نیروی کار دارد. پیشبینیها نشان میدهند سال۲۰۲۵ «وال استریت» شاهد یکی از موفقترین دورههای خود خواهد بود.
شاخصهای سهام ایالات متحده احتمالاً تا پایان سال به سطح ۶هزارو۵۰۰ واحد خواهند رسید که بیانگر رشد ۹درصدی قیمت و بازده کلی ۱۰درصدی با احتساب سود سهام است. این دستاوردها عمدتاً به لطف عملکرد شرکتهای پیشرو در حوزه هوش مصنوعی محقق خواهند شد.
فناوریهایی که امکان تفسیر و تولید دادههای متنوع مانند متن، تصویر و صدا را فراهم میکنند، سبب ایجاد تغییرات اساسی در حوزههایی نظیر بهداشت و درمان، آموزش و خدمات ارتباطی خواهند شد. رباتیک نیز با شتابی بیسابقه به بخشهای مختلف زندگی، مشاغل، صنایع و... نفوذ خواهد کرد.
اقتصاد فضایی میشود
پیشبینیها میگویند سال۲۰۲۵ عرصهای جدید در اکتشافات فضایی خواهد گشود؛ جایی که انسان گامهای اولیه برای تجاریسازی فضا و ایجاد حضور پایدار در آن را برمیدارد. برنامههای مشترک میان بخش خصوصی و ابتکارات دولتی، سکونتگاههای دائمی روی ماه را در دستور کار قرار دادهاند. هرچند این پروژهها هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارند، اما نویدبخش آغاز فعالیتهای اقتصادی پایدار بر سطح ماه هستند و میتوانند بهعنوان نقطه آغازین گسترش حضور بشر در اعماق فضا تلقی شوند. یکی از تحولات کلیدی، ورود به عصر استخراج «معادن سیارکی» خواهد بود. مفهومی که تا پیش از این در حد تئوری باقی مانده بود، اکنون با تلاش شرکتهایی مانند «آسترو فورگه» به واقعیت نزدیکتر میشود. این شرکتها در حال توسعه پالایشگاههای فشردهای هستند که به فضا ارسال شده و تنها فلزات گرانبها را از سیارکها استخراج و به زمین بازمیگردانند. از سوی دیگر، پیشرفت در فناوریهای مرتبط با گردشگری فضایی، امکان تجربه سفر به فضا را برای نخبگان ثروتمند فراهم خواهد کرد که خود مرحلهای مهم در مسیر تجاریسازی فضاست. البته کمبود چارچوبهای حکمرانی برای مدیریت کردن منازعاتی که میان کشورها و شرکتها در این زمینه شکل خواهد گرفت و تضمین استفاده منصفانه از منابع فضایی همچنان یک چالش جدی باقی خواهد ماند.
سال۲۰۲۵ قرار است شاهد گسترش چشمگیر درمانهای شخصیسازی شده باشیم که به لطف پیشرفتهای هوش مصنوعی و ابزارهای پیشرفته ویرایش ژنها برای درمان بیماریهای مزمن، به استاندارد جدیدی در مراقبت از بیماران تبدیل میشود. درمانهای ضد پیری که مستقیم بر سلولها و ژنها تأثیر میگذارند، پیشرفت خواهند کرد و بخشی از روشهای معمول درمانی خواهند شد. اما بازهم در کنار این پیشرفتها، نگرانیهای اخلاقی در مورد مهندسی ژنتیک همچنان مطرح است. ضمن اینکه به سؤالهای بشر درخصوص دستکاری ژنها، دسترسی عادلانه به این فناوریها و پیامدهای بلندمدت آن برای جوامع بشری هنوز پاسخ داده نشده است.
چالشها را بردار!
براساس پیشبینیها تا پایان سال۲۰۲۵ حدود ۸۵ میلیون خودرو برقی در جادههای آمریکا تردد خواهند کرد و از هر چهار خودرو فروختهشده، یکی برقی خواهد بود. در همین حال، ناوگان خودروهای خودران نیز بهطور عملیاتی در کلانشهرها به کار گرفته میشود. این گذار به خودروهای برقی، بهطور چشمگیری الگوی مصرف انرژی و تقاضای جهانی برای نفت را متحول خواهد کرد. چنین تحولی، صنعت خودروسازی و نفت را ناگزیر میکند به سمت استفاده از انرژیهای سبز و افزایش بهرهوری انرژی حرکت کنند.
مسئله بعدی گسترش وابستگی کسبوکارها به فناوری و افزایش تمرکز سازمانها بر امنیت سایبری است. چون تهدیدهای سایبری مبتنی بر هوش مصنوعی که زیرساختهای حیاتی را هدف قرار میدهند، رو به گسترش هستند. هزینههای جهانی امنیت سایبری از مرز ۳۰۰ میلیارد دلار عبور خواهد کرد. این در حالی است که امنیت سایبری تنها در چارچوبهای ملی قابل حل نیست و نیازمند همکاریهای بینالمللی است.
سال ۲۰۲۵ میتواند نقطه عطفی در تاریخ فناوری باشد، زمانی که ماشینهایی با توانایی تفکر مشابه انسان وارد صحنه شوند. این پیشرفت انسان را وادار خواهد کرد تا مفهوم «خالق بودن» در زمینه حیات هوشمند را از نو بررسی کند.
یکی از ضروریات این دوره، یافتن راهحلهایی برای مدیریت ایمنی، کنترل و محدودیتهای توسعه ابرهوش خواهد بود. در این میان، بحث درباره چارچوبهای بینالمللی تنظیم مقررات برای اطمینان از همسویی توسعه هوش مصنوعی عمومی با معیارهای اخلاقی و منافع جمعی، اهمیت بیشتری خواهد یافت. سال ۲۰۲۵ شاید آغازگر دورانی باشد که در آن انسان و هوش مصنوعی در مسیر خلق آیندهای مشترک، با محوریت اخلاق و فناوری، گام برمیدارند.
درنهایت میتوان گفت به همان اندازه که برای سال۲۰۲۵ نقاط روشن و امیدوارکننده دیده میشود، نقاط مبهم و تاریک هم وجود دارد. عبور موفقیتآمیز از این سال و چشیدن طعم شیرین پیشرفت و توسعه منوط به این است که انسان و فناوری بتوانند چالشهای مشترک پیش رویشان را از میان بردارند.
نظر شما