تحولات منطقه

۷ بهمن ۱۴۰۳ - ۰۸:۵۳
کد خبر: ۱۰۴۴۸۲۱

سیره عبادی امام کاظم(ع):

سیاستِ عبادت، عبادتِ سیاست

آیت‌الله سیدمحمد حسینی‌قزوینی

امام موسی بن جعفر(ع) در دوران اختناق حکومت عباسیان، نه تنها با مبارزه سیاسی، بلکه با عبادتی ژرف و هدفمند، جامعه شیعه را رهبری می‌کرد. سیره عبادی ایشان، ترکیبی از بندگی محض و مقاومت در برابر ظلم بود.

زمان مطالعه: ۱ دقیقه

یکی از برجسته‌ترین توصیه‌های عبادی امام(ع)، سجده شکر است که در منابع معتبری مانند مَن لایَحضُرُه الفقیه (ج۱، ص۲۳۲) و تهذیبُ الأحکام به تفصیل نقل شده است.

سجده شکر؛ نیایشی آمیخته با تولی و تبری

امام کاظم(ع) در بیان چگونگی انجام این سجده، فرمودند:

۱. شهادت به ولایت و برائت

در ابتدا خداوند، فرشتگان، پیامبران و همه مخلوقات را گواه می‌گیری و می‌گویی «اَللَّهُمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ... أَنَّکَ أَنْتَ اَللَّهُ رَبِّی، وَ اَلْإِسْلَامَ دِینِی، وَ مُحَمَّداً نَبِیِّی، وَ عَلِیّاً وَ اَلْحَسَنَ وَ اَلْحُسَیْنَ... أَئِمَّتِی، بِهِمْ أَتَوَلَّی وَ مِنْ أَعْدَائِهِمْ أَتَبَرَّأُ»؛ خدایا! گواه می‌گیرم که تو پروردگار منی، اسلام دین من است، محمد(ص) پیامبر من است، و علی(ع) تا مهدی(عج) امامان من هستند. به آنان مهر می‌ورزم و از دشمنانشان بیزارم.

۲. درخواست یاری برای مظلومان و اولیای خدا

سه بار فریاد می‌زنی: *«خون مظلوم را از تو می‌خواهم!» و سپس می‌خوانی «خدایا! به حق آن وعده‌ات که درباره نابودی دشمنانت داده‌ای، آنان را به دست ما و مؤمنان نابود کن!»و «خدایا! به حق آن پناهت به اولیایت، پیروزیشان بر دشمنانشان را تضمین کن!»

۳. تماس چهره با زمین؛ نماد فروتنی و امید

گونه راست «ای پناهگاهم وقتی راه‌ها بر من تنگ شود! ای آفریدگارم که به رحمتت مرا آفریدی، در حالی که از آفرینش من بی‌نیاز بودی!» و گونه چپ «ای خوارکننده هر ستمگر! ای عزت‌دهنده هر ذلیل! به عزتت سوگند، از پای ننشینم تا به حق برسم!»*

۴. تکرار شکرگزاری

صد بار *«شُکراً شُکراً»* می‌گویی و حاجتت را طلب می‌کنی.

سیاستِ عبادت، عبادتِ سیاست

پیام سجده شکر امام موسی کاظم(ع)

این سجده، تنها یک عبادت فردی نیست؛ بیانیه سیاسیِ توحیدی است که در آن تولی(دوستی با اهل بیت) و تبری(دشمنی با ستمگران) دو اصل جدانشدنی اند. دیگر اینکه عدالت‌خواهی و حمایت از مظلوم، بخشی از عبادت به شمار می‌رود و امید به گشایش (یُسر بعد از عُسر) با مبارزه با ظلم پیوند خورده است. همان‌گونه که امام(ع) در زندانِ هارون نیز با این سجده، هم عبادت می‌کرد و هم مشروعیت حکومت عباسی را زیر سؤال می‌برد.

سیره عبادی امام کاظم(ع) به ما می‌آموزد که عبادتِ واقعی، انسان را از ظلم‌پذیری دور می‌کند و به مقاومت در برابر ستمگران وا می‌دارد. سجده شکرِ ایشان، الگویی است برای مسلمانی که در سجاده نمازش، هم خدا را می‌خواند و هم فریاد «مرگ بر استکبار» سر می‌داد.

منبع: روزنامه قدس

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • مدیر سایت مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظرات پس از تأیید منتشر می‌شود.
captcha