•  

به گزارش قدس آنلاین، علی‌اکبر تورانیان رئیس انجمن ناشران دانشگاهی در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، درباره اوضاع اجرایی نمایشگاه کتاب و اینکه روند امور بعد از واگذاری به تشکل‌های صنفی چگونه است، گفت: امسال نمایشگاه بیست و هشتم نسبت به نمایشگاه دوره قبل بسیار ضعیف‌تر برگزار می‌شود و مشکلات بسیاری در این دوره دیده می‌شود. دوگانگی تصمیم‌گیری و سیاستگذاری‌هایی که در این دوره اعمال می‌شود بی سابقه است.

وی ادامه داد: افرادی که سابقه و تجربه کافی در برگزاری نمایشگاه کتاب ندارند در مصدر امور قرار گرفتند و در واقع، یک اتحاد ناهمگونی را به وجود آورده‌اند به طوری که تا روز دوم نمایشگاه کتاب، بسیاری از غرفه‌ها حتی کتیبه نام ناشر نیز نداشته‌اند. دستگاه‌های کارت‌خوان هنوز مشکلات زیادی دارد. در نمایشگاه امسال حرف و حدیث بسیار زیاد است، به نحوی که فردی حرفی می زند و شخص دیگری آن را تکذیب می‌کند و در کنار آن، بحث‌های حاشیه‌ای الی ماشاءالله دیده می‌شود؛ مثل ناشری که نباید طبق ضوابط در نمایشگاه حضور داشته باشد ولی ثبت‌نام می‌شود و بعد با توسل به امور قهری می‌خواهند او را اخراج کنند که همین کار با حاشیه‌سازی ناشر مربوطه در رسانه های بیگانه به نحو بدی منعکس می‌شود این مسئله از نقاط ضعف تصمیم‌گیری برای نمایشگاه است.

تورانیان ادامه داد: بحث دیگر، کاهش بازدیدکنندگان نمایشگاه است و استقبال چندانی نسبت به دوره‌های قبل از آن نشده است و دیگر مسئولان نمی‌توانند آمارهای بازدید را اعلام کنند، در واقع، نمایشگاه یک عقبگرد بسیار تندی در این زمینه داشته است. یک برنامه مدون تبلیغاتی برای نمایشگاه کتاب تهیه نشده است. سال‌های گذشته برنامه‌های منظمی بود و تبلیغات بهتری دیده می‌شد، از طرفی دیگر، امکاناتی که برای کتابخانه‌های و دیگر مراکز فرهنگی و دانشگاه‌ها تدارک دیده می‌شد، باعث افزایش بازدیدکنندگان می‌شد، اما اکنون متولی مشخصی در نمایشگاه حاکم نیست و هر کسی به تعبیری ساز خودش را می‌زند و کار حرفه‌ای درباره نمایشگاه دیده نمی‌شود. همچنین بحث کاهش فروش ناشران داخلی مطرح است و کاهش فروش بسیاری از ناشران را دچار مشکل کرده است.

عضو مجمع ناشران انقلاب اسلامی در ادامه به موضوع اختصاص یارانه ویژه به کتاب خارجی پرداخت و گفت: از طرفی دیگر، موضوع یارانه‌های حمایتی است که به صورت بن‌ویژه از بخش بین‌الملل نمایشگاه انجام می‌شود، به صورتی که به صورت یارانه‌ای که باید برای حمایت از تولید داخل انجام شود، به ناشران خارجی اختصاص داده‌اند، در حالی که هنوز چند روز بیشتر از سخنان رهبر انقلاب در مورد حمایت از تولید داخل نگذشته است. هم‌اکنون یک حرکت خزنده و هدایت‌شده در این زمینه به وجود آمده که یارانه ویژه‌ای برای بخش کتب خارجی که عمدتاً هم نماینده ناشران خارجی نیستند، بلکه یارانه را برای دلالانی که در بخش کتاب‌های خارجی فعال هستند درنظر گرفته‌اند.

وی ادامه داد: وزارت بهداشت 2 میلیارد تومان، دانشگاه آزاد 10 میلیارد تومان و وزارت ارشاد حدود 2.5 میلیارد تومان در این زمینه اعتبار قرار دادند و به دانشگاه‌ها تأکید کردند که فقط با کارتخوان‌های کتاب‌های خارجی، این یارانه قابل نقد شدن است. از طرفی، به دانشگاه‌ها هم بخشنامه شده است که 80 درصد یارانه خرید خود را از بخش خارجی باید انجام دهند؛ یعنی علاوه بر یارانه ویژه که درنظر گرفته‌اند، بخش عمده یارانه عام که به همه ناشران تعلق دارد باید در این بخش خرج شود و در واقع، عملاً فروش ناشران داخلی را با کاهش چشمگیری مواجه کرده است و آینده نشر را به خطر انداخته است.

رئیس انجمن ناشران دانشگاه یخاطر نشان کرد: در سال‌های قبل هم سوبسیدی برای ناشران خارجی بود، امسال نیز مازاد بر آن یارانه، این طرح نیز که عنوان بن‌کارت‌های ویژه را به آن دادند هم اجرا می‌شود، دلیل آن این است که حمایت از کتاب خارجی برای کتابخانه‌ها تهیه شود و قرار است که کتاب‌های از سال 2011 به بعد برای این طرح خریداری شود. اگر همین روال را بپذیریم، کتاب سال 2011 برای دانشگاه‌ها یک کتاب کهنه محسوب می‌شود و رفرنس آن در سال 2015 قدیمی است، جالب اینجاست که ناشران داخلی ما همان کتاب سال 2015 را هم به زبان اصلی و هم ترجمه آن منتشر می‌کنند ولی متأسفانه یارانه را به کتاب‌های چند سال گذشته اختصاص داده‌اند. این قضیه نشان می‌دهد واقعاً ما در بخش بین‌الملل دچار مشکل شده‌ایم.

تورانیان همچنین گفت: چند ناشر خارجی واقعاً داریم که بخواهد از این یارانه استفاده کند و کدام نمایندگی‌ها هستند که از این طرح عمده سود می‌برند؟ عمده اینها دلالان کتابی هستند که در اینجا فعالیت می‌کنند و از این یارانه استفاده می‌کنند. امیدوارم کارگروهی بر این قضیه تشکیل شود تا موضوع پیگیری شود، چرا که اکثر ناشران داخلی در این زمینه اعتراض دارند.

وی ادامه داد: متأسفانه یکی از اعضای شورای سیاستگذاری نمایشگاه کتاب که در نشر بین‌الملل هم دست‌اندرکار این کار است و حتی رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران نیز هست. اکثر ناشران هم به این طرح و هم به این شخص معترض هستند که در واقع رئیس اتحادیه باید منافع جمع و صنف را درنظر بگیرد نه منافع شخصی را. این کار از دیدگاه ما دور زدن تولید و ناشران داخلی است که این ناشران توصیه کردند که یارانه‌ها از قضیه مسئله کاغذ حذف شد تا با خرید کتاب جبران شود، ولی متأسفانه این یارانه به کتاب های خارجی اختصاص پیدا کرده است.

تورانیان اضافه کرد: انجمن ناشران دانشگاهی تاکنون دو جلسه با آقای دکتر صالحی رئیس نمایشگاه کتاب داشته‌ایم و اطرافیان ایشان هم متوجه این قضیه شده‌اند، ولی متأسفانه جواب قانع‌کننده‌ای داده نشده است و فقط ما را به خونسردی و صبوری دعوت کرده‌اند، ولی ما از این قضیه به راحتی نمی‌توانیم عبور کنیم. کشور ما در شرایط تحریم به سر می‌برد و با توجه به سخنان رهبر انقلاب در چند روز گذشته مبنی بر حمایت از تولید داخل، یارانه را به ناشران خارجی می‌دهیم در حالی که کتاب‌ها به صورت تازه و به روزتر توسط ناشران داخلی با قیمت بسیار ارزانتر به دانشجوها و اساتید عرضه می‌شود، یعنی با این کار خارجی‌ها هم از یارانه عام ما استفاده می‌کنند و هم یارانه اختصاص داده شده توسط مسئولان کشوری. 

دستورالعمل این کار هم تهیه و هم‌اکنون نیز اجرایی شده است، فقط یک شخصی که تا دیروز کارمند کتابفروشی مقابل دانشگاه بوده است و دلالی کتاب می‌کرده است، دو میلیارد تومان فروش داشته است.