نهادهایی که برخی از آنها حتی کتابی برای عرضه ندارند؛ اما با گرفتن غرفههای عریض و طویل، عرصه را بر بسیاری از ناشران خصوصی که چه بسا بسختی از پس هزینه همان غرفههای کوچک و جمع و جور خود برآمده اند، تنگ میکنند.
نهاد کتابخانههای عمومی امسال ترجیح داد تا به قول خود از حضور غیرمؤثر در این رخداد انصراف دهد. مدیرکل این نهاد قبل از برگزاری بیست وهشتمین دوره این نمایشگاه اعلام کرده بود، با توجه به بررسیهای انجام شده و لزوم صرفه جویی و دقت در مصرف صحیح بودجه، نهادتصمیم گرفته است از صرف هزینه برای برپایی غرفه در نمایشگاه بین المللی کتاب خودداری کند و هزینه آن را که بر اساس مستندات موجود بیش از 5 میلیارد ریال است، صرف تأمین کتابهای جدید برای کتابخانههای عمومی تحت پوشش نهاد در سراسر کشور کند.امروز اما مسؤولان این نهاد بی آنکه از تحقق تمامی این مقدار بگویند، از تخصیص دو میلیارد ریالی این مجموعه به کتابخانههای تحت پوشش خود میگویند.حال پرسش این است که این رقم و ارقام دیگری که از این پس به کتابخانهها اختصاص مییابد، چگونه صرف خرید کتاب توسط کتابخانهها میشود؟
خرید کتاب برای کتابخانه ها
معاون توسعه كتابخانهها و كتابخواني نهاد كتابخانههاي عمومي كشور در پاسخ به این پرسش میگوید: در این طرح رصد تازههاي نشر طی بیست وهشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران منجر به خريد دو ميليارد ريال كتاب از ناشران شده و با اجرای اين طرح، انتخاب كتاب براي ارسال به كتابخانههاي كشور توسط كتابداران انجام شده است. محمد الهیاری فومنی ادامه میدهد: به منظور اجراي طرح خريد كتاب از محل صرفه جويي حضور نیافتن نهاد کتابخانههای عمومی در بيست و هشتمين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران كارشناسان منابع اعم از ستادي و استاني در مدت برگزاري نمايشگاه توانستند، هزار و 969 عنوان كتاب را انتخاب کنند.
به گفته وی فهرست كتابهای انتخاب شده در نمایشگاه کتاب توسط کارشناسان نهاد از طريق نرم افزار سازمان اطلاع رساني شد تا مسؤولان كتابخانهها با مشاركت كتابداران كتابخانههاي محل خدمت خود، فهرستي از ميان تازههاي نشر انتخاب کنند. طی هفت روز مهلت تعيين شده براي انتخاب، 778 عنوان كتاب توسط كتابداران انتخاب و در نرم افزار سازمان به ثبت رسيد تا پس از طي مراحل تهيه و سفارش 173 هزار و562 جلد كتاب خريداري و به 2 هزار و 206 كتابخانه ارسال شود.
برخلاف کتابخانههای عمومی تحت پوشش مجموعه شهرداریها که هر ساله مبالغی را در قالب بودجه فصلی برای خرید کتاب در اختیار کتابخانههای تحت پوشش قرار میدهد، نهاد کتابخانههای عمومی به جای بودجه، کتاب به کتابخانههای تحت پوشش خود اختصاص میدهد تا کتابهای قدیمی وفرسوده را وجین کند.
تخصیص کتاب بر اساس درجه کتابخانه
مسؤول کتابخانه عمومی «سید مرتضی» در خیابان مولوی نیز که کتابخانه اش با 32 هزار جلد کتاب اعضایی از 3 سال تا 80 سال دارد، میگوید: بیشتر اعضای این کتابخانه در گروه سنی 14 تا 28 سال هستند که علاوه بر منابع موجود در کتابخانه از تالار مطالعه نیز استفاده میکنند.
فهیمه فاضلی میافزاید: نهاد کتابخانههای عمومی هر ساله در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران غرفه ای اجاره میکرد تا به واسطه آن کتابخانههای عمومی را به بازدیدکنندگان معرفی کند، اما طی بیست و هشتمین نمایشگاه با اختصاص هزینه شرکت در نمایشگاه به خرید کتاب، منابع جدیدی را به کتابخانههای عمومی تحت پوشش تزریق کردند؛ همچنین طی سالهای گذشته علاوه بر بودجه ای که بر اساس درجه کتابخانهها برای خرید کتاب از نمایشگاه «یاد یار مهربان» به آنها اختصاص میداد ،کتاب به آنها اختصاص مییافت.
این کارشناس کتابداری واطلاع رسانی تعداد اعضای فعال این کتابخانه را هزار و600 نفر اعلام میکند و با اشاره به اینکه اقبال اغلب اعضای فعال کتابخانه به کتابهای کمک درسی و رمان است، میگوید: اهدای کتاب از سوی مردم نیز در به روز کردن کتابهای کمک درسی بسیار حایز اهمیت است و ارتباط با مراکز فرهنگی اطراف کتابخانه نظیر مساجد، مدارس وحتی مراکز بهداشت در جذب مخاطب تأثیرگذار است.
وجین کردن منابع کتابخانه
مسؤول کتابخانه عمومی ارغوان در خیابان شریعتی تهران نیز در این خصوص میگوید: نهاد کتابخانههای عمومی کمیته مجموعه سازی دارد و با توجه به نیاز کتابخانههای عمومی و درجه ای که دارند، عنوانهای جدید ومنابع مورد نیاز را به کتابخانههای عمومی تحت پوشش خود اعلام میکند.
صبا صدرایی ادامه میدهد: طی سال جاری به دلیل اینکه نهاد کتابخانههای عمومی در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران غرفهای اجاره نکرده بود، هزینه آن را صرف خرید تعداد زیادی از تازههای کتاب به منظور تأمین منابع کتابخانههای عمومی تحت پوشش خود کرده است، به طوری که در روزهای برگزاری نمایشگاه مذکور، کارشناسان نهاد کتابخانههای عمومی کتابهای جدید را شناسایی و در پرتال نهاد قرار دادند تا کتابداران از روی این فهرست کتابهای مورد نیاز کتابخانه تحت مسؤولیت خود را انتخاب و اعلام کنند تا نهاد نسبت به خرید و ارسال آن اقدام کند. با تحقق این مهم، منابع کتابخانههای مذکور و در پی آن رضایتمندی اعضای فعال افزایش یافت.
وی در خصوص وجین کردن کتابهای قدیمی نیز میگوید: زمان وجین کردن کتابها را نهاد هر ساله اعلام میکند و کتابداران کتابهای فرسوده یا بی اقبال از سوی مخاطبان را فهرست و به نهاد کتابخانههای عمومی ارسال میکنند.
وی با اشاره به اهمیت مخاطب یابی در کتابخانههای عمومی میافزاید: مخاطب یابی از طریق اعضای فعال انجام میشودوبا توجه به اینکه اعضای کتابخانه در گروههای سنی مختلف و از قشر عمومی جامعه هستند، کتابهای کمک درسی، رمان ، ادبیات ، آشپزی و طراحی مورد اقبال مخاطبان است .
نظر شما