فرهنگ/زهره کهندل:  وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌با تأکید بر گشایش پنجره همدلی و اتحاد در جهان اسلام با توجه به فضای پرتنش کنونی در منطقه، گفت: مشهدالرضا در سال ۲۰۱۷ پرچمدار وحدت، صلح و اشتی در جهان اسلام خواهد بود.

سیدرضا صالحی امیری در مراسم اختتامیه اجلاس گفت و گوهای فرهنگی ایران و جهان عرب در دانشگاه فردوسی مشهد، خاطرنشان کرد: باید در این زمانه پر تنش، سوتفاهم‌ها را به همدلی و همگرایی تبدیل کرد. ما در اینجا گرد هم آمده‌ایم تا تصویر روشن و امیدبخشی از آینده فرهنگی منطقه ترسیم کنیم. به فرموده مقام معظم رهبری، امروز دنیای اسلام دچار محنت‌های بزرگی است و راه برون رفت از ان، اتحاد اسلامی‌ست. ما از مشهدالرضا ندای گفت‌وگوی فرهنگی را به سراسر جهان سر می‌دهیم. او با بیان اینکه امروز، گفتگوی در سطح جهانی، ضرورتی انکارناپذیر است، توضیح داد: باید به این ضرورت تن بدهیم زیرا گفتگو نقش بی بدیل در ساحتهای مختلف زندگی بشر داشته و دستاوردهای خوبی را به همراه خواهد داشت.

او گفت: جمهوری اسلامی‌ایران با این رویکرد، دیپلماسی فعال و اثرگذاری را در منطقه پایه‌گذاری کرده است به طوریکه مذاکرات و گفت‌وگوهایی که در سطح جهانی داشته، در تاریخ منطقه کم‌نظیر است.

او شرایط گفت‌وگو در ساحتهای فرهنگی را متفاوت از دیگر عرصه‌ها دانست و افزود: مسایل این حوزه چندلایه و بسیار فراگیر است و پرداختن به ان در فضایی متفاوت اتفاق می‌افتد.

صالحی امیری تأکید کرد:  گفت‌وگوی فرهنگی باید منشأ اثر باشد و زمینه‌های همگرایی را توسعه بخشد. آنچه امروز به عنوان فرهنگ مشرق زمین شناخته می‌شود محصول تفکر و تدبر اندیشمندان است که با اتحاد بخشی به تنوع قومی، نژادی و زبانی، این تمدن بزرگ را رقم زده‌اند.

وی تمدن بزرگ اسلامی ‌و بشری را ترکیبی هوشمندانه از همدلی و مشارکت همه کسانی دانست که در قلمروی وسیعی از جهان زندگی می‌کنند و نمی‌توان آنها را در مرزهای تنگ قومی، زبانی، نژادی و جغرافیایی محصور کرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه حضرت محمد(ص) میراث بزرگ دینی و فرهنگی و بزرگترین میراث جوامع اسلامی‌است، اضافه کرد:افتخار ملل اسلامی ‌این است که به سیره نبوی، تأسی می‌جویند.

امام رضا(ع) آغازگر گفت و گوی بین ادیان

وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: مشهدالرضا از میراث جاودانه سلاسه پاک نبوی در دنیای پرتلاطم امروز است. اهمیت این شهر به جهت حضور معنوی حضرت رضا(ع) است که آغازگر گفت‌وگو بود. قرن‌ها پیش ازاینکه بشر به فهم مشترک انسانی برسد، حضرت رضا(ع) پایه‌گذار گفت‌وگوی ادیان بود و در همین شهر با رهبران ادیان دینی مختلف گفت‌وگو می‌کرد، این اجلاس پژواک دهنده صدایی است که ۱۲ قرن پیش در همین دیار طنین افکن بود. این اجلاس از فیض معنوی ان سنت نیکو بهره‌مند شده است.

وی با بیان اینکه اصل مهمی ‌که در گفت‌وگو باید حاکم باشد پذیرش تنوع و تکثر است، خاطرنشان کرد: اگر تنوع و تکثر نباشد گفت‌وگو بی معناست و ثمره یک گفت‌وگوی خوب، تعامل سازنده و حرکت مشترک برای نتیجه مطلوب طرفین استماع مسائل و منافع مشترکی برای گفتگو داریم .

او ادامه داد: امروز جهان اسلام، چالش‌های مشترکی دارد که برای آنها باید چاره جویی کند.این مسایل جدای از این است که چه نژاد، زبان یا قومیتی داریم.  این مشکلات برای همه غم‌انگیز است و باید برای آن چاره‌جویی شود.

صالحی امیری ارایه تصویری بی‌منطق و خشن از اسلام را بزرگترین تهدید برای جهان اسلام است دانست و افزود:بحران تروریسم و تکفیری گری مرز نمی‌شناسد و همه باید برای مقابله با آن چاره‌جویی کنیم چون منطقه‌ای مشترک، مسایلی مشترک و سرنوشتی مشترک داریم و پل زدن بین این اجزا می‌تواند همچون گذشته ما را به تمدنی بزرگ پیوند زند.

او تأکید کرد: سخن گفتن از ضرورت گفت‌وگوهای فرهنگی از پایتخت فرهنگی جهان اسلام، بازگشت به سنت نبوی، خردمندی و دردمندی اندیشمندان است.

تشکیل دبیرخانه گفت و گوهای فرهنگی

ابوذر ابراهیمی ترکمانی، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کشور با بیان اینکه باید با گفت‌وگوهای فرهنگی راهی بگشاییم تا متفکران تعیین کننده سرنوشت جوامع باشند، گفت: تاریخ به ما نشان داده هرگاه انسان‌های اندیشمند، محور حرکت بشر شده‌اند، تمدن‌های بزرگ بشری پدیدار گشته است.

وی افزود: ما اگر به گفت‌وگو باور داشته باشیم و مسایل فی مابین را حل کنیم، در کنار یکدیگر می‌توانیم تمدن اسلامی را باز تولید کنیم.

وی با بیان اینکه  مشکل بزرگ جهان امروز، خشونت برآمده از اندیشه تکفیری است، افزود:چاره برون‌رفت از این مشکل، گفت‌وگوی دانشمندان و متفکران اصیل کشورهای اسلامی و حاکم شدن زبان منطق به جای خودحق پنداری است.

او یادآور شد: برای داشتن جهانی بهتر، ملزم به گفت‌وگو هستیم چون در جهانی مملو از بحران به سر می‌بریم. بیم آن هست که برای فرزندانمان، دنیایی بدتر از امروز به جا بگذاریم.

به گفته ابراهیمی ترکمانی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با در نظر گرفتن ضرورتهای اجتناب ناپذیر دنیای امروز، دبیرخانه گفت‌وگوهای فرهنگی را تأسیس کرده و در این دوره با محوریت گفت‎وگوهای فرهنگی،۶ کمیسیون در شهرها و دانشگاه‌های مختلف برای تبادل نظر تشکیل شده است.

غلامرضا اعوانی، رئیس پیشین انجمن حکمت و فلسفه ایران نیز در این مراسم گفت: جهان امروز به حکیم واقعی نیاز دارد حکیمانی که حکمت را متناسب با شرایط روز زمانه در جامعه ترویج دهند.

او که سالها در بیروت زندگی کرده و سفرهای مختلفی به کشورهای عربی داشته است، خاطرنشان کرد: همیشه آرزو می‌کردم چنین کنگره ای برگزار شود زیرا بین ایران و اعراب، فاصله افتاده است.

وی با بیان اینکه تا زمانیکه ایران و اعراب به هم نزدیک بودند، تمدن اسلامی در اوج بود، گفت: وقتی این کشورها از هم جدا شدند هم فرهنگ ایرانی به ضعف گرایید و هم فرهنگ عرب.

به گفته اعوانی، راه بزرگترین فلاسفه عرب توسط شاگردان ایرانی آنها دنبال شد. همکاری ایرانیان و اعراب می تواند با تصحیح متون به جا مانده از گذشته تقویت شود، مثلاً ۴۰درصد آثار ابن سینا هنوز نسخه خطی است که باعث شرمندگی است در حالیکه متون ابن سینا به زبان لاتین ۶ بار تصحیح شده است.