قدس آنلاین- گروه استان ها:جزیره هرمز در ۸ کیلومتری بندرعباس به عنوان جزیره ای شناخته می شود که خاک مرغوب و باکیفیتی در اختیار دارد که در صنایع مختلف می توان از آن استفاده کرد اما این خاک چند سالی است که به صورت خام و بدون نظارت در حال خارج شدن از کشور است.

فروش خاک یک اتفاق جدید در کشور نیست برای مثال، دو سال پیش بود که خبرهایی از فروش خاک کشاورزی ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس آن هم به نام «خاک شیرین» منتشر شد البته در آن زمان این صحبت به میان آمد که چرا باید خاکی که حدود ۴۰۰ سال زمان برای درست شدن آن نیاز است به راحتی از کشور خارج شود؟

سالها پیش بود که مشخص شد، خاک کشاورزی ایران که طبق قانون فروش آن با محدودیت ها و ممنوعیت هایی همراه است، به صورت های مختلف و در میان بارهای شن و ماسه به کشورهایی مانند امارات صادر می شود و کسی به آن نظارت نمی کرد.

در جدیدترین اقدام، سودجویان این بار به سراغ جزیره هرمز رفته اند و خاک سرخ ارزشمند آن را به کشورهای مختلف به صورت فله ای و بدون آنکه پشت پوشش خاصی پنهان شوند، صادر می کنند

خاک هایی که بوی دلار می دهد

گفته می شود خاک های این جزیره هر کیلو به قیمت ۳۰۰ دلار خرید و فروش می شود.

نعیمی بخشدار جزیره هرمز با تایید صادرات خاک جزیره هرمز گفت: خاک جزیره به طور مرتب و بدون هیچ نظارت خاصی در حال صادر شدن به کشورهای مختلف است.

وی می گوید: این خاک در موارد مختلف از جمله تولید لوازم آرایشی و رنگ سازی کاربرد دارد و قیمت آن نیز بسیار بالا است و در کشورهایی مانند امارات با قیمت های بالا به فروش می رسد.

بخشدار جزیره هرمز با اشاره به اینکه نزدیک به ۱۵ سال از آغاز صدور خاک جزیره به کشورهای مختلف می گذرد ادامه می دهد: هر کیلو از این خاک می تواند ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار ارزش افزوده داشته باشد.

قاچاقی در کار نیست

در حالی که مسئولان محلی در این جزیره از قاچاق خاک ابراز نگرانی می کنند اما جالب اینجاست که  مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری و دبیر شورای هماهنگی مبارزه با قاچاق کالا و ارزهرمزگان با رد هرگونه قاچاق خاک سرخ در این استان ادعا می کند هیچ گونه قاچاق خاک از این استان به داخل وخارج کشور صورت نمی گیرد.

عزیزالله کناری چندی پیش در گفت و گو با خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی عنوان کرد: برخی شایعه کرده اند که قاچاق خاک از جزیره هرمز صورت می گیرد که این هم صحیح نیست زیرا این جزیره توریستی بوده و مردم کشورمان برای تفریح و دیدن جاذبه های طبیعی از جمله خاک سرخ ، سنگ وخاک های رنگی به این جزیره می روند.

وی در همین راستا عنوان کرده است:  در مواردی افراد برای نگهداری و یادگاری از این سفر سنگ و یا مواردی خاک رنگی با خود می برند که به ۲۰۰گرم هم نمی رسد و بیشتر جنبه تزئینی دارد و از نظر ما این کار قاچاق محسوب نمی شود.

وی یاد آور شده است: یک معدن خاک سرخ در این جزیره مدتی تعطیل بود و اخیرا فعالیت خود را در زمینه تولید و فراوری و صادرات خاک سرخ با نظارت برعهده دارد و کارکرد آن مشخص است.

خاک را بی ضابطه می فروشند

مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری و دبیر شورای هماهنگی مبارزه با قاچاق کالا و ارز هرمزگان در حالی خبر قاچاق خاک را شایعه می خواند که حتی رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز بر آن مهر تایید زده است و بیان کرده است:«اگر روند فروش خاک در جزیره هرمز ادامه داشته باشد تا چند سال آینده این جزیره هم به یک ناکجاآباد تبدیل خواهد شد که خیلی ارزش خاصی ندارد.»

البته معصومه ابتکار  که نخواسته است اذهان عمومی به سمت قاچاق سوق داده شود اظهار کرده است:« بحث من بیشتر در مورد فروش خاک بود نه قاچاق خاک. این مسئله که خاک هرمز به فروش می‌رسد، غیر قابل انکار است. صحبت من این بود که این مسئله باید تحت نظارت و با ضوابط و دقت انجام شود. این جزیره یک مکان فوق‌العاده و زیبا است، آن هم به لحاظ خاک‌های رنگینی که دارد.»

ابتکار در پاسخ به این سوال که آیا برای جلوگیری از فروش خاک جزیره هرمز اقدامی صورت گرفته است، گفت: ما در چارچوب قوانین و اختیارات خود مکاتبات و پیگیری‌هایی را انجام داده‌ایم و خودمان تذکرات لازم را داده‌ایم. تذکرات به مراجع مختلف از جمله معاونت معدن وزارت صنعت و همین طور منابع طبیعی استان ارائه شده است.

برداشت خاک از معدن منعی ندارد

در همین حال مجید وفادار مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان عنوان می کند: معدن خاک سرخ هرمز منعی برای فروش و صادرات ندارد و طرح موضوع قاچاق خاک آن، تعجب برانگیز است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان با بیان اینکه معدن خاک سرخ هرمز دارای مجوز فعالیت قانونی است، خاطرنشان می کند: سازمان صنعت، معدن و تجارت مسوولیت صدور مجوز بهره برداری از معادن را دارد و بر آن نظارت دارد.

وی یادآور شد: ذهنیت قاچاق و خروج غیرقانونی خاک جزیره هرمز شاید متوجه خاک های رنگی اطراف جزیره باشدکه از آن در طرح فرش خاکی استفاده می شد.

وفادار اضافه کرد: البته برای خاک های رنگی جزیره هم گزارشی از قاچاق ارائه نشده است.

خروج خاک خطاست

در همین راستا معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در اظهارات اخیر خود بیان کرده است: معدنی که اکنون در جزیره هرمز فعالیت می کند شروع کار آن به سال ها پیش بر می گردد که قراردادی تنظیم و مجوز فعالیت به آن داده شد اما اکنون با توجه به اهمیتی که این خاک از لحاظ میراث فرهنگی، ارزش های اقتصادی و زیست محیطی دارد می تواند بزرگترین جاذبه گردشگری کشور باشد از این رو در صدد حفاظت از آن و توقف بهره برداری هستیم.

پروین فرشچی بیان کرد: تا ۱۰روز آینده تفاهم نامه سه جانبه ای امضا می کنیم که مانع بهره برداری از خاک جزیره هرمز خواهد شد.

معدن خاک سرخ هرمز از شهرت جهانی برخوردار است و این خاک یکی از رنگینه‌ های مهم این جزیره است که از نظر کیفیت و مرغوبیت در کل کره زمین (بعد از اسپانیا) نمونه ندارد.

مهم‌ ترین خاک های رنگی جزیره هرمز را ترکیبات اکسیدهای آهن و آتشفشانی تشکیل می دهد ، طیف‌های رنگی سرخ ، زرد و سرخ مایل به سیاه از ترکیبات اکسیدهای آهن و طیف‌های رنگی سفید ، آبی ، صورتی ، سبز و خاکستری از ترکیبات آتشفشانی هستند.

از این خاک در صنایع رنگسازی ، آرایشی ، کاشی ، سرامیک ، موزائیک ، سفال ، لعاب سازی ، تولید پودرهای میکرونیزه صنعتی ، نوارهای کاست ، ضد زنگ و دیگر مصارف استفاده می‌شود و مردم بومی منطقه نیز از این خاک برای نمای ساختمان و حتی از نوعی از این خاک به نام گِلک ماده‌ ای به نام سوراغ تهیه و به عنوان غذا استفاده می‌ کنند.