محمود مصدق: در گفت‌و‌گو با زهرا رحیمی، مدیرعامل جمعیت امام علی ( ع ) به چگونگی فعالیت‌های این مجموعه پرداخته‌ایم:
خانم رحیمی، جمعیت امداد دانشجویی - مردمی امام علی (ع) چگونه و با چه هدفی شکل گرفت؟
این جمعیت سازمانی مردم نهاد، به طور کامل مستقل، غیر سیاسی و غیردولتی است که سال ۱۳۷۸ با هدف کاهش معضلات و آسیب‌های اجتماعی تأسیس شد. جامعه هدفش را کودکان و زنان آسیب دیده تشکیل می‌دهد و مأموریتش هم رسیدن به جهانی استوار برپایه عدالت و صلح با نگاه ویژه به افراد آسیب‌پذیر بویژه کودکان است .آیین کوچه گردان عاشق در همان ابتدا با اهدای ۳۰ بسته غذایی به خانواده‌های جنگ زده در یک مجتمع مسکونی در خیابان حافظ تهران، کلید خورد.
یک سال بعد و با توجه به استقبال خیرین ،اجرای این آیین را به مناطق حاشیه ای گسترش دادیم. در سال دوم اهدای بسته‌های غذایی به ۱۰۰۰ خانوار رسید و امسال هم قرار است در شب شهادت مولی علی (ع) ۸۰۰۰ بسته غذایی به خانوارهای مستمند اهدا شود .
برگزاری آیین کوچه گردان عاشق به چه منظوری هر ساله برگزار می‌شود ؟
فقر زدایی اولویت اول هیچ یک از دولت‌ها نبوده است. دولت‌ها در ایران بیشتر به توسعه اقتصادی فکر می‌کنندکه خیلی وقت‌ها توسعه اقتصادی به افزایش فاصله طبقاتی در کشور منجر شده است.این یک حرکت نمادین است. این کمک‌ها بیشتر از اینکه تأثیر مادی داشته باشند، تأثیر معنوی دارند. یعنی اهدای این بسته‌ها که ارزش ریالی هر کدام از آن‌ها ۱۸۳ هزار تومان است، قطعاً پایان فقر این گونه از خانواده‌ها نیست، اما می‌تواند شروع حرکت و مواجهه مسئولانه شهروندان و تصمیم گیرندگان کشور با فقری باشد که هر روز یک به یک روستاها و حاشیه‌های فراموش شده شهرها را فتح می‌کند. در واقع این توجه را به همه ما می‌دهد که برویم و حاشیه نشین‌های اطراف را ببینیم و نسبت به سرنوشت آن‌ها احساس مسئولیت کنیم و در حد توان و بضاعت دست آن‌ها را بگیریم. یعنی با این حضور است که می‌توانیم بی عدالتی صورت گرفته در حق این گونه خانواده‌ها که گاهی از داشتن نان خشک هم برای خوردن محروم هستند را به سمت عدالت اجتماعی ببریم.
به همین دلیل این آیین در ایام شهادت حضرت علی(ع) برگزار می‌شود؟
برگزاری این آیین در چنین هنگامی تأکیدی است بر اساسی ترین و محکم ترین اصول زندگی مؤمنانه که چیزی جز تلاش برای تحقق عدالت و داشتنِ دغدغه کودکان بی پناه این جهان نیست، که در آخرین کلمات دردمندانه این بزرگ‌مرد چنین تجلی یافته است: «خدا را خدا را درباره یتیمان! مباد گاه سیر و گاه گرسنه بمانند و حقوقشان ضایع گردد».
شناسایی نیازمندان به چه صورت از سوی جمعیت انجام می‌شود؟
ما برای این منظور ستاد شناسایی تشکیل دادیم که در آن فرم‌هایی طراحی شده است. در واقع پس از شناسایی این افراد توسط نمایندگی‌ها فرم‌ها پر می‌شوند و در بانک اطلاعاتی قرار می‌گیرند.معیار ما در شناخت افراد مورد نظر فقط فقر غذایی و فقر مطلق است.
این بسته‌ها بیشتر در چه استان هایی توزیع می‌شوند؟
ما بسته‌ها را به شهرستان‌ها یا استان‌ها ارسال نمی‌کنیم. یعنی معمولاً در هر شهر تیم‌هایی داریم که علاوه بر شناسایی محرومان،کار خرید و بسته بندی و اهدای بسته‌ها را انجام می‌دهند. فقط در چند استان است که ما از تهران نیرو و بسته‌های غذایی را با خودروها می‌فرستیم تا کار توزیع را انجام بدهند که دلیل آن این است که یا اقلام غذایی در آن استان‌ها خیلی گران‌تر از تهران هستند یا این امکان بسته بندی و توزیع در آنجا توسط افراد بومی وجود ندارد .در واقع بیشتر بسته‌ها در خود شهرها، توسط نمایندگی‌ها تهیه و اهدا می‌شود؛ البته یک نفر از ستاد مرکزی تهران برای نظارت بر روند انجام کار به نمایندگی‌ها اعزام می‌شود. ضمن اینکه این بسته‌ها در بیشتر استان‌های کشور توزیع می‌شود اما برخی از استان‌ها مثل سیستان و بلوچستان و جنوب کشور بیشتر توزیع می‌شود. در واقع حدود ۲۰ درصد کیسه‌های غذای اهدایی به این استان‌ها تعلق می‌گیرد.
این کیسه‌ها حاوی چه اقلام غذایی هستند ؟
کیسه‌ها حاوی نیازهای غذایی اولیه نظیر؛ برنج، روغن، مرغ و گوشت بوده و به فراخور عادات غذایی و نیازهای مناطق مختلف، اقلام بسیار دیگری چون حبوبات، لبنیات، قند و شکر، خرما،چای و... به آن اضافه می‌گردد. بنا به ضرورت گاهی اقلامی نظیر کالاهای بهداشتی نیز در این سبد گنجانده می‌شود.حامیان جمعیت علاوه بر دانشجویان، مردم خیری هستند که در حد بضاعتشان به صورت نقدی یا خرید کالا کمک می‌کنند.
درست است که این جمعیت ،در خارج از مرزها هم فعالیت دارد؟
بله ،جمعیت به عنوان سازمانی فعال در زمینه آسیب‌های اجتماعی از سوی سازمان ملل متحد معرفی شده است. ضمن اینکه سال گذشته طرح «کوچه گردان عاشق» در خارج از کشور هم به طور خودجوش در کمپ آوارگان جنگی ساکن در کردستان عراق برگزار شد و امسال نیز برای نخستین بار با همت و حمایت برخی از مردم کشور سوریه، این طرح برای آوارگان جنگی سوریه نیز برگزار می‌شود.
با توجه به نوع فعالیت جمعیت می‌خواهیم مصداق‌هایی از فقر در قالب خاطره بیان کنید تا خوانندگان ما بیشتر با چهره فقر و خانواده‌های محروم در کشور آشنا شوند؟
یادم می‌آید ۶ سال پیش در روستای خیرآباد در اطراف بندر عباس وقتی وارد یکی از کپرها شدیم کودکی را دیدم که به ظاهر چهار ماهه می‌آمد. سرش خیلی بزرگ‌تر از بدنش بود. یعنی بیشتر شبیه بعضی از بچه‌های آفریقا بود.وقتی از مادرش سن کودک را پرسیدم، گفت بچه‌اش ۱۴ ماهه است. در واقع این بچه فقط با شیر مادری تغذیه می‌شد که غذای روزانه اش یک عدد سیب بود.یعنی حتی نان قابل خوردن هم نداشتند. البته بعدش نمایندگی جمعیت پیگیر شد و بچه را به بیمارستان منتقل کردند و مشخص شد که دچار سوء تغذیه بوده است.
عملکرد دولت‌ها طی سه، چهار دهه اخیر را در بحث فقر زدایی از چهره جامعه ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به صورت کلی فقر زدایی اولویت اول هیچ یک از دولت‌ها نبوده است. دولت‌ها در ایران بیشتر به توسعه اقتصادی فکر می‌کنندکه خیلی وقت‌ها توسعه اقتصادی به افزایش فاصله طبقاتی در کشور منجر شده است.البته یک سری از سیاست‌ها تأثیر بسیار بدی در بدتر شدن چهره فقر در کشور گذاشته است.مثلاً دادن یارانه به مردم از آن جمله است که ما به طور وضوح لمس می‌کنیم که در روستاهای محروم، انگیزه حرکت و فعالیت را از مردم گرفته است و برخی از خانوارهای فقیر با توجه به داشتن بچه‌های زیاد به همین یارانه‌ها قانع هستند و حاضر نیستند تلاشی برای بهبود وضعیت زندگی‌شان بدهند.حتی اذعان می‌کنند که به زندگی بخور و نمیر عادت دارند.شاید در یک جاهایی پرداخت یارانه نقدی به مردم مثبت بوده، اما در جاهایی هم حرکت را از مردم محروم گرفته است.
نظر شما