مهناز خجسته نیا: اگرچه آب «مایه حیات» لقب گرفته است، اما متأسفانه هنوز اهمیت حیاتی آن به معنی واقعی درک نشده است.
این در حالی است که هم اکنون کمبود آب در ذخایر منابع آبی مشهد بسیار جدی است، اما کسی آن را جدی نمی گیرد و «هشدار» به واژه‌ای تکراری و رنگ و رو باخته تبدیل شده تا حدی که متولیان امر نیز در برابر این واژه واکسینه شده‌اند.
سراغ آمارها که می‌رویم، می‌بینیم در هدر رفت آب، بخش‌های مختلفی سهیم هستند اما در تبلیغات عمومی و رسانه‌ای مرتبط با اصلاح الگوی مصرف، این ذهنیت به شهروندان القا می‌شود که بیشترین هدررفت آب در کشور از سوی مصرف کنندگان خانگی صورت می‌گیرد.
به طور مداوم در ویدیوها و پیام‌های آموزشی شهروندان به عنوان بیشترین مصرف کنندگان آب در کشور نمایش داده می‌شوند و از آن‌ها درخواست می‌شود تا در مصرف آب صرفه جویی کنند در حالی که به ادعای نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی تنها ۴۰ میلیون مترمکعب آب شرب به دلیل فرسودگی شبکه توزیع در این کلانشهر هدر می‌رود.
به گفته شیران این آب با هزینه گزاف از جیب مردم و از فاصله‌های بسیار زیاد همچون سد دوستی به مشهد آورده می‌شود، اما براحتی در شبکه توزیع هدر می‌رود.

گلایه از فرسودگی شبکه آبرسانی

یکی از شهروندان طی تماس از وقوع شکستگی لوله‌ای از شبکه توزیع مشهد خبر می‌دهد که میلیون‌ها لیتر از آب شرب را سرازیر سطح خیابان کرده است.
وی با بیان اینکه بر پایه آمارهای موجود میزان هدررفت آب در شبکه‌های توزیع ۲۰ تا ۳۰ درصد است درحالی که این مقدار اتلاف در دنیا ۹ تا ۱۲ درصد گزارش شده، می‌گوید: دلیل اصلی بروز این اتلاف هم فرسودگی تأسیسات آب و شبکه‌های آبرسانی است.
به گفته وی گرچه اصلاح الگوی مصرف خانگی و صرفه جویی کلی در مصرف آب امری پسندیده تلقی می‌شود و بر عهده شهروندان است، اما صرفه جویی در این حوزه تنها درصد اندکی از هدررفت را جلوگیری خواهد کرد.
شهروند دیگری هم با اشاره به وضعیت قرمز اغلب شهرهای خراسان رضوی بویژه مشهد با تنش آبی می‌گوید: هر ساله یکم تا هفتم تیرماه به عنوان هفته صرفه جویی در مصرف آب عنوان می‌شود، غافل از اینکه سهم هدر رفت آب در شبکه توزیع نیز کمتر از صرفه جویی از سوی مصرف کنندگان نیست.

هدر رفت ۳۰ درصدی

او معتقد است به جای صرف هزینه کلان برای انتقال آب از نقاط دور می‌توان با مدیریت صحیح از جمله جلوگیری از هدررفت ۳۰ درصدی پرت آب به سبب فرسودگی شبکه توزیع، آب مورد نیاز را بدون مشکل خاصی تأمین کرد.
به گفته وی تاکنون بارها در حوزه مشهد دیده شده که آب، بیمارگونه هدر می‌رود و بعد در به در به دنبال آب می‌گردیم.
وی تصریح می‌کند: این در حالی است که  اگر آب در همه بخش‌ها بدرستی و به اندازه مصرف و از هدر رفت آن جلوگیری شود، دیگر بحران آب را که چنین بی رحمانه تیشه بر ریشه می‌زند، نخواهیم داشت.
شهروندی هم که از منتقدان اسراف آب در شبکه‌های توزیع است، می‌گوید: درحال حاضر ۳۰ تا ۴۰ درصد آب تولیدی در شبکه‌های فرسوده توزیع و انتقال، هدر می‌رود در حالی که مسئولان به دلایل نامعلوم یا حداقل غیرمنطقی، عزمی برای اصلاح و تعویض این شبکه پیر و فرسوده آبرسانی که در برخی مناطق، عمر آن به بیش از ۴۰ سال می‌رسد، ندارند.
وی با اشاره به ادعای دست اندرکاران امر مبنی بر اینکه ۲۸ درصد آب تولیدی «آب به حساب نیامده» محسوب می‌شود، اضافه می‌کند: ۴۵ درصد این میزان نظیر انشعاب‌های غیرمجاز در شبکه توزیع، مصرف و بقیه آن قبل از مصرف، در شبکه هدر می‌رود.
گرچه پاسخ دست اندرکاران شرکت آب و فاضلاب مشهد در تکمیل این گزارش ضروری بود، اما متأسفانه پیگیری‌های مکرر گزارشگر ما برای دریافت این پاسخ بی نتیجه ماند.