تحولات منطقه

ایما پرند: در جشنواره کن گذشته، انیمیشنی به نام «تابوی تهران» اکران شد، به‌ نویسندگی و کارگردانی علی سوزنده که در سال 1985 میلادی به آلمان مهاجرت کرده است. این اثر که محصول مشترک کشورهای آلمان و ایتالیاست، به‌عنوان اولین انیمیشن درمورد زندگی مردم ایران در هفته منتقدین جشنواره کن اکران شد.

حریم حیا، هدف فیلم‌سازان غرب‌زده و جشنواره‌های خارجی
زمان مطالعه: ۲ دقیقه

هالیوود ریپورتر ساخت این فیلم را «حرکتی شجاعانه» توصیف کرده است و علاوه‌بر این‌که آن را ازنظر فنی ستوده، شخصیت‌های آن را «بسیار زنده و واقعی» خوانده است. اما «تابوی تهران» دقیقاً چه‌چیزی را به تصویر می‌کشد؟

علی سوزنده خود در این مورد می‌گوید که سوژه ساخت این فیلم از شنیدن مکالمه بین دو جوان ایرانی در یک مکان عمومی به ذهنش خطور کرده است. در این مکالمه، یکی از طرفین ماجرای یک روسپی را برای دیگری تعریف می‌کند که با فرزندش در خیابان‌ها به‌دنبال مشتری می‌گردد و درواقع پیش چشم فرزند خود مرتکب خطا می‌شود. این ماجرا ذهن سوزنده را درگیر کرده و وی تصمیم گرفته تابوهایی را که به‌عنوان واقعیت در جامعه ایرانی در جریان است، اما کسی جرئت حرف‌زدن درمورد آن‌ها را ندارد، در اثر خود نشان دهد. به‌عبارت دیگر این فیلم بی‌پروا قصد شکستن تابویی را دارد که در جامعه ایران به‌عنوان «شرم و حیا» ضامن زندگی اجتماعی و خانوادگی بوده و خواهد بود. در سراسر این انیمیشن، مسائل جنسی بی هیچ حریمی نمایش داده می‌شوند و این مسائل به‌عنوان «تابوهای جامعه ایران» که باید روزی شکسته شوند، به بیننده معرفی می‌شوند. داستان فیلم زندگی سه زن و یک مرد را دنبال می‌کند که هرکدام با مشکلاتی مربوط به روابط جنسی و مواد مخدر دست‌وپنجه نرم می‌کنند و از آنجاکه این دو مقوله در جامعه ایران «تابو» محسوب می‌شود، این افراد به‌راحتی قادر به حل مشکلات خود نیستند. این اثر که در حال‌حاضر در سرتاسر جهان به فروش می‌رسد، ازنظر هالیوود ریپورتر «تصویرپردازی سراسر شیزوفرنیک از جامعه مدرن ایران» را به مخاطب عرضه می‌کند که بسیار اغراق‌آمیز است. به‌عبارت دیگر حتی این سایت تحلیلی هم معترف به زنندگی تصاویری است که بدون هیچ‌گونه سانسور پیش چشم مخاطب قرار می‌گیرد و وجود حریم و آزادی‌های شخصی در جامعه ایران را زیر سؤال می‌برد و زندگی زنان و دختران ایرانی را به‌شکل یک تراژدی واقعی به تصویر می‌کشد. البته باید توجه داشت که هدف اصلی، ساخت یک فیلم سیاسی است، چراکه در تمامی صحنه‌ها، سازنده به‌دنبال القای این مطلب است که در ایران سرکوب اعتراضات مدنی را شاهد هستیم و این درون‌مایه را هم به‌صورت واضح و هم زیرپوستی به خورد بیننده می‌دهد. اما سؤالی که حتی این سایت هم مطرح می‌کند این است که اگر جامعه ایرانی واقعاً تا این اندازه تهی از عشق و امید است و «تابوی تهران» یک سیاه‌پردازی اغراق‌آمیز نیست، چرا هنوز میلیون‌ها آدم این شهر را برای زندگی انتخاب می‌کنند و حاضر به ترک وطن خود نیستند؟

براساس آنچه که در این سایت نوشته شده، «تابوی تهران» هیچ‌چیز جدیدی نسبت به فیلم‌های اعتراضی که تاکنون درباره وضعیت جامعه ایران ساخته شده، ندارد و تنها بار اندوه آن بیشتر و عمیق‌تر است، تنها به این دلیل که علی سوزنده آزادی بیشتری نسبت به کارگردان‌هایی همچون جعفر پناهی و محمد رسول‌اف در ساخت این فیلم داشته است! نکته جالب درباره این این اثر 96دقیقه‌ای علاوه‌بر بازی المیرا رفیع‌زاده، آرش مرندی و پیام مجلسی، حضور زهرا امیرابراهیمی در آن است؛ بازیگری است که به‌دلیل حضور در یک فیلم مستهجن مجبور به ترک کشور شد! هالیوود ریپورتر در معرفی علی سوزنده همچنین تأکید کرده است که وی تصویرپردازی انیمیشن «موج سبز» به کارگردانی علی صمدی مربوط به وقایع خرداد 88 را نیز در کارنامه دارد و همواره از کمبود بودجه نیز برای ساخت این قبیل فیلم‌ها گله‌مند بوده است که به‌نظر می‌رسد این گلایه با تبلیغات رسانه‌های خارجی و حضور در جشنواره کن برای این فیلم‌ساز تابوشکن! برطرف خواهد شد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.