وابستگی آخر و عاقبت نداره
ممکن است از خودتان بپرسید حالا چه میشود که از گوشی خودمان زیاد استفاده کنیم؟ هم ارتباطات ما وسیعتر میشود و هم مهارتهای بیشتری پیدا میکنیم و هم لذت میبریم. اما یادتان باشد که وابستگی به هیچچیزی، چه سیگار باشد، چه یک دوست و چه گوشی هوشمند، آخر و عاقبت خوشی ندارد.
قوی در مجاز، ضعیف در واقعیت
درست است که اطلاع داشتن از تکنولوژی روز، به شما کمک میکند که در جمع دوستان خود حرفی برای گفتن داشته باشید و ناوارد بهنظر نرسید، اما یادتان باشد که شما نیاز دارید مهارتهای ارتباط در دنیای واقعی را هم در خودتان پرورش دهید. اگر بیش از حد روی استفاده از گوشی وقت بگذارید، در روابط دنیای واقعی ضعیف خواهید شد و این به زندگی اجتماعی و شغلی و آینده شما صدمه میزند.
تنها در گوشهای
استفاده زیاد از گوشی باعث میشود از جمعها و گفتوگو با دیگران فاصله بگیرید و این بهتدریج باعث گوشهگیری و تنهایی شما میشود. شاید خودتان هم متوجه شده باشید که اینروزها حتی در جمعهای دوستانه هم افراد سرشان توی گوشی خودشان است و منزوی شدهاند.
آینده در غبار
نوجوانی فرصت بسیار مناسبی است که شما توانمندیهای خود را افزایش دهید. استعدادهای خودتان را بشناسید و آنها را شکوفا کنید. نوجوانی برای یاد گرفتن هرچیزی زمان مناسبی است. از این سالها که بگذرید، دیگر یادگیری هرچیز جدیدی برای شما دشوارتر میشود. حالا فکر کنید این فرصت ارزشمند فقط صرف یادگرفتن نحوه استفاده از شبکههای مجازی و بازیهای آنلاین شود. وابستگی و استفاده بیرویه از گوشی هوشمند، آینده روشن شما را غبارآلود میکند.
تنش در خانواده
استفاده بیش از حد از گوشی باعث ایجاد میشود بین شما و بزرگترها دلخوری و تنش ایجاد شود. وابستگی به گوشی باعث میشود ارتباط کلامی و عاطفی شما با بقیه اعضا کمتر شود. گاهی هم والدین تلاش میکنند که نوجوانها را از گوشی جدا کنند و نوجوانها هم مقاومت میکنند و زیر بار نمیروند، چون به گوشیشان وابسته شدهاند و زندگی بدون گوشی برایشان قابلتصور نیست و همین موضوع باعث درگیری و تنش در خانواده میشود.
خودآزمایی
تیتر: آیا من به گوشیام وابسته شدهام؟
اگر دوست دارید بدانید از گوشی، سالم و بهاندازه استفاده میکنید یا اینکه استفاده شما زیاد است و در معرض وابستگی و اعتیاد به گوشی هستید، پرسشهای زیر را پاسخ دهید.
ردیف |
سؤال |
بله |
خیر |
۱ |
آیا اغلب بدون اینکه متوجه شوید، زمان خود را صرف استفاده از گوشی میکنید، حتی وقتی کارهای بهتری برای انجام دادن دارید؟ |
||
۲ |
آیا هنگام استفاده از گوشی، متوجه گذر زمان نمیشوید؟ |
||
۳ |
آیا استفاده شما از گوشی بیشتر از ارتباط و گفتوگوی شما با آدمهای واقعی است؟ |
||
۴ |
آیا تلاش کردهاید که بتوانید کمتر از گوشی خود استفاده کنید، ولی موفق نشدهاید؟ |
||
۵ |
آیا هنگام خواب معمولاً گوشی شما روشن و کنار تخت شماست؟ |
||
۶ |
ایا در همه ساعات روز و شب از گوشی خود استفاده میکنید، حتی اگر مزاحم سایر کارهایتان باشد؟ |
||
۷ |
آیا هنگام انجام فعالیتهایی که نیاز به تمرکز دارد هم از گوشی خود استفاده میکنید؟ |
||
۸ |
آیا از اینکه حتی برای مدت کوتاهی گوشی در اختیار شما نباشد، ناراحت میشوید؟ |
||
۹ |
آیا هنگام خروج از خانه همیشه گوشی خود را همراه خود میبرید و اگر بهصورت اتفاقی آن را در خانه جا بگذارید، احساس پریشانی میکنید؟ |
||
۱۰ |
آیا هنگام صرف غذا هم گوشی درکنار شماست و از آن استفاده میکنید؟ |
||
۱۱ |
آیا هنگامیکه برای شما پیامی ارسال میشود، تمایل شدیدی دارید که گوشی خود را چک کنید؟ |
||
۱۲ |
آیا درطول روز بارها گوشی خود را بیاختیار چک میکنید، حتی وقتی میدانید مطلب مهمی برای دیدن وجود ندارد؟ |
تعداد پاسخهای «بله» شما چندتاست؟ اگر تعداد پاسخهای «بله» شما چهارتا و یا بیشتر از چهارتاست، نشان میدهد که به گوشی خود وابسته شدهاید و باید هرچه سریعتر دستبهکار شوید و در نحوه و میزان استفاده از گوشی هوشمندتان تغییراتی ایجاد کنید.
کارگاه عملی
خودمان را از دست این هوشمند پر جاذبه خلاص کنیم
اگر احساس میکنید به گوشیتان وابسته شدهاید، باید هرچه سریعتر درجهت کمکردن این وابستگی اقدام کنید. ممکن است قبل از این تلاشهایی کرده باشید و بهنظرتان این کار غیرممکن برسد، اما وابستگی به گوشی هوشمند هم مثل سایر وابستگیها راهحل دارد. برای انجام اینکار احتیاج به یک قلم و یک دفترچه کوچک دارید.
جایگزین لذتبخش
اگر بخواهید عادتی را کنار بگذارید، ولی برای آن جایگزین مناسبی نداشته باشید، احتمال موفقیت شما کم میشود. مثلاً ممکن است با حذف گوشی، بیکار بمانید و حوصلهتان سر برود و دوباره سراغ گوشی بروید. پس قبل از کمکردن ساعات مشغولیت با گوشی، باید برای اوقات خودتان برنامهای داشته باشید و فعالیتهای جالبی را طراحی کنید که انجام آنها برای شما لذتبخش باشد. برای اینکار مراحل زیر را انجام دهید.
- استعدادهای خودتان را شناسایی کنید.
- ورزشی را که به آن علاقه دارید مشخص کنید.
- فعالیتهای لذتبخشی که میتواند جایگزین استفاده از گوشی شود را مشخص کنید.
- برای خودتان یک برنامهریزی داشته باشید؛ بهطوریکه بدانید در طی شبانهروز چه کارها و فعالیتهایی قرار است انجام دهید.
خودآگاهی
برای اینکه بتوانید در کمکردن وابستگی به گوشی موفق شوید، لازم است خودتان را بیشتر و بهتر بشناسید. اگر خودتان را بهتر بشناسید و با نیازهای خودتان بیشتر آشنا شوید، میتوانید برای از میان برداشتن مسائل خودتان، راهحلهای بهتری غیر از استفاده مفرط از گوشی ، پیدا کنید. مثلاً اگر در خانواده تعارضی با بزرگترها دارید، بهتر است آن را با گفتوگو یا کمک و مشاور حل کنید. یا اگر احساس تنهایی میکنید باید مهارتهای برقراری ارتباط را در خودتان تقویت کنید. مراحل زیر را انجام دهید.
- مشخص کنید چه عواملی باعث میشود زیاد سراغ گوشی بروید؟
- چهوقتهایی بیشتر از گوشی استفاده میکنید؟
- آیا مشکلی در خانه و با اعضای خانواده دارید؟ آیا احساس تنهایی میکنید؟
- قبل و بعد از استفاده از گوشی چه احساسی دارید؟ مثلاً آیا هنگامیکه ناراحت هستید، سراغ گوشی میروید و بعد احساس آرامش میکنید؟
کنترل محرکها
اگر قرار باشد در کانالها و صفحات متعدد حضور داشته باشید، وسوسه میشوید که مدام گوشی خودتان را چک کنید و کنار گذاشتن گوشی برای شما خیلی سخت خواهد شد. برای کمکردن وابستگی به گوشی، باید چیزهایی که شما را تحریک میکند تا پای گوشی بنشینید، حذف کنید. برای این کار مراحل زیر را انجام دهید:
- مشخص کنید که وقت شما بیشتر صرف چه برنامههایی میشود؟
- برنامههایی را که باعث میشود تمایل داشته باشید بیشتر سراغ گوشی بروید، شناسایی کنید.
- برای برنامههایی که زیاد شما را به خود مشغول میکند محدودیت بگذارید. مثلاً اگر بازی آنلاین وقت شما را میگیرد، برای آن محدودیت و زمان مشخص قرار دهید.
- برخی برنامهها یا کانالهای خود را حذف کنید. حضور در گروهها و کانالهای متعدد باعث میشود وقت زیادی صرف چککردن پیامهای ارسالی آن شود.
محیط پاکیزه
اگر قرار باشد در محیطی که همه دست به گوشی هستند و همه فکر و ذکرشان، فضای مجازی است، ساز مخالف بزنید و استفاده از گوشی را محدود کنید، کار خیلی دشوار میشود. مثلاً یک فرد سیگاری اگر بخواهد سیگار را ترک کند، نباید با کسانی نشست و برخاست کند که روزی یک پاکت سیگار میکشند، زیرا خیلی طبیعی است که وسوسه شود و به هدفش نرسد. مراحل زیر را انجام دهید.
- مشخص کنید کسانیکه با آنها ارتباط نزدیک دارید، چه میزان از گوشی خود استفاده میکنند؟ آیا آنها هم به گوشی خود وابسته شدهاند؟
- به آنها اطلاع دهید که تصمیم دارید وابستگی خود را به گوشی کم کنید.
- اگر میبینید ارتباط با دوستان فعلی، مانع رسیدن شما به هدفتان است، ارتباط خود را با آنها محدود کنید.
ورود والدین آزاد
وقتی فرزندمان خیلی مشغول گوشی است، چه کنیم؟
لید: استفاده بیش از حد نوجوانان از گوشیهای هوشمند، دغدغه این روزهای بسیاری از والدین است. نصیحتها و اصرارها و تهدیدهای والدین هم خیلی مثمرثمر نمیافتد و اغلب با دلخوری و بحث به پایان میرسد. راهکارهای زیر به شما کمک میکند تا بدون دلخوری و دعوا، وابستگی فرزندتان را به گوشی کم کنید.
سختگیری بیثمر
اولین نکته که باید به آن توجه کنید این است که سختگیری بیش از حد و اجبار و تهدید و محروم کردن نوجوان، راهحل مناسبی برای این مسئله نیست. این نوع برخورد باعث مقاومت و لجاجت نوجوان میشود. تازه اگر هم موفق به کنترل نوجوان خود شوید، این یک کنترل بیرونی است و ممکن است هرزمان که شما درکنار او نباشید، دوباره به استفاده بیحدومرز بپردازد.
تقویت ارتباطات عاطفی
یکی از دلایل جدی که باعث میشود فرزندان ساعات زیادی را صرف ارتباطات مجازی کنند، ضعف در ارتباطات عاطفی با خانواده و احساس تنهایی است. پس اولینکاری که باید انجام دهید این است که ارتباط و صمیمت خود را با فرزندتان بیشتر کنید. هرچه این صمیمیت بیشتر باشد، فرزند شما کمتر سراغ فضای مجازی خواهد رفت.
شناخت اهداف و پرورش استعدادها
به فرزندتان کمک کنید استعدادها و اهداف خودش را بشناسد و برای رسیدن به آنها تلاش کند. اگر فرزند شما در زندگیاش هدف و برای استفاده از اوقات خودش برنامهای داشته باشد، کمتر بهسراغ گوشی خواهد رفت.
قوانین منطقی
راهکارهایی که تا اینجا ارائه شد، راهکارهایی غیرمستقیم است، اما لازم است درباره نحوه استفاده از گوشی صحبت مستقیمی هم داشته باشید. برای فرزندتان توضیح دهید که چه میزان استفاده از گوشی و با چه کیفیتی و در چه ساعاتی از روز ازنظر شما قابلقبول است. برای استفاده فرزندتان از فضای مجازی و گوشی هوشمند، قوانین منطقی و قابلقبولی وضع کنید، اما مراقب باشید که با توضیح دوستانه به او بفهمانید قصد محدود کردن او را ندارید. به او کمک کنید بفهمد که برای شما سلامتی روح و روان و جسم او مهم است و برای حفظ سلامتش چنین قوانینی را گذاشتهاید.
نظر شما