قدس آنلاین-گروه استان ها: هنرمندان استان قم در رشته های مختلف در سطح کشور مطرح هستند ضمن این که حدود ۳۰۰ تن از این هنرمندان فارغ التحصیلان و فعالان رشته های صنایع دستی می باشند که می توان از ظرفیت برای معرفی و دسترسی آسان مردم به صنایع دستی بهره مند شد.
با وجود اینکه اداره صنایع دستی با طرح های مختلف و در مناسبت های متعدد سعی داشته است تا پیوند مردم و هنرمندان را رقم بزند اما بسیاری از هنرمندان از نبود نمایشگاه های دائمی و عرضه صنایع دستی همچنان گله مند هستند.
نوروز امسال نیز برپایی بازارچه صنایع دستی در مجتمع زمزم، خانه تاریخی زند و مجتمع های بین راهی و همچنی برپایی تور هایی بازدید از کارگاه های صنایع دستی از جمله تلاشی بود که در راستای معرفی صنایع دستی برداشته شد اما به نظر می رسد این اقدامات موقتی مرهم مناسبی بر روی مشکلات هنرمندان نمی گذارد.
شاخص‌ترین محصولات صنایع‌دستی استان قم عبارت از قالی‌بافی، کاشی‌کاری، منبت‌کاری، درودگری، سفالگری و سرامیک‌سازی، خرمهره سازی، سنگ‌تراشی، نگارگری و تذهیب، خراطی روی چوب، مروارید بافی، بافته‌های سنتی، رودوزی سنتی، نقاشی سنتی، شیشه‌گری، معرق‌کاری، انگشتر سازی، تزیینات معماری، تزیینات پارچه‌ای، رنگرزی گیاهی، قلم‌زنی، معرق‌کاری، انگشتر سازی، تزیینات معماری، تزیینات پارچه‌ای، رنگرزی گیاهی، قلم‌زنی، معرق ساقه گندم، گیوه‌دوزی، صحافی سنتی و چلنگری است.
واردات محصولات خارجی بلای جان هنر ایرانی
زهراعباسی یکی از هنرمندان رودوزی‌های سنتی قم در مورد نبود بازارچه‌ای برای فروش کالاهای دست ساز می گوید: فکر می‌کنم مشکلات تمامی هنرمندان مشترک باشد، بازاری برای فروش کالاهای صنایع‌دستی در مجموعه شهر قم وجود ندارد، حدود ۶ سال است پیگیر ایجاد بازاری در مکان پرتردد شهر هستیم اما هنوز موفق به انجام این کار نشدیم.
وی ادامه داد: به دلیل اینکه هنرمندان مکانی برای فروش ندارند در فروشگاه‌های سطح شهر هم به نام صنایع‌دستی، صنایع وارداتی و کارخانه‌ای فروخته می‌فروشند لذا صنایع‌دستی به ندرت در فروشگاه‌های قم عرضه می‌شود.
وی ادامه می دهد: تجمیع هنرمندان و محصولات آن ها و در معرض دید عموم قرار دادن با توجه به جمعیت حیرت آور زائر در این شهر می تواند نقش بسزایی در رونق اقتصاد و به ویژه زندگی هنمندان داشته باشد.
۲۰ میلیون زائر و رکود بازار
ابوالقاسم سعادتمند یکی از صنعتگران استان و پیشکسوت خرمهره سازی با ابراز تأسف از وضعیت نابسامان صنایع دستی می گوید: متأسفانه در برخی از رشته‌های هنری تنها یک استاد فعال داریم و برخی از رشته‌ها هم به فراموشی سپرده شده است.
وی قم را پایگاه اصلی کاشی‌کاری معرق اعلام کرد و گفت: این هنر معماری از قرن ۶ هجری با فعالیت فردی به نام طاهربن حسین در قم فعال بوده و در حال حاضر هم ۲۰ کارگاه فعال در حوزه معرق‌کاری کاشی داریم.
دبیر انجمن سفال و سرامیک قم در بخش دیگری از صحبت‌های خود به علل رکود اقتصادی صنایع دستی و تعطیلی کارگاه‌ها اشاره کرد و گفت: واقعاً جای این سئوال باقی است قم به‌رغم پیشرفت‌های متنوعی که داشته و بر اساس آمارهایی که اعلام می‌کنند سالانه ۲۰ میلیون زائر و مسافر در حال رفت و آمد هستند، اما صنایع دستی آن دچار رکود شدید است.
سعادتمند کم ارزش شدن فعالیت‌های دستی، نبود اطلاع‌رسانی و تبلیغات مناسب، نداشتن توجیه اقتصادی، نبود توانایی در ایجاد بازارهای مناسب و فعال را از عوامل مهم رکود صنایع دستی ارزیابی کرد و ادامه داد: متأسفانه فرهنگسازی لازم و کافی برای استفاده از محصولات صنایع دستی در خانه‌های ایرانی نمی‌شود.
وعده های زیر خاکی
راه اندازی بازارچه صنایع دستی از سال ۱۳۸۲ در بازار کهنه استان قم مطرح شد و با وجود برگزاری جلسه های مختلف با مسئولان اما این خواسته هیچ گاه به منصه ظهور نرسید.
واقعاً جای این سئوال باقی است قم به‌رغم پیشرفت‌های متنوعی که داشته و بر اساس آمارهایی که اعلام می‌کنند سالانه ۲۰ میلیون زائر و مسافر در حال رفت و آمد هستند، اما صنایع دستی آن دچار رکود شدید استمعاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم در این رابطه توضیح می دهد: در حال حاضر هیچ مکانی برای عرضه صنایع دستی برای هنرمندان در قم اختصاص نیافته است.
حسن بحرینی با بیان اینکه چندین مکان از سوی این اداره کل به نهادهای مربوطه و مسئولان برای راه اندازی بازارچه دائمی و موقت پیشنهاد شده است ادامه می دهد: اما متاسفانه هیچ گونه اقدامی برای تامین این نیاز صورت نگرفته است
وی ادامه می دهد: هنرمندان قم در سطح کشور در برخی از رشته ها شاخص هستند و این افراد نیاز به مکانی برای معرفی و عرضه صنایع دستی خویش دارند که این امر نیازمند همت جمعی در استان و همکاری نهادهای متولی و تسهیلات بانکی است
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم تصریح می کند: در حال حاضر مجتمع تجاری واقع در بلوار عمار یاسر ۱۷ باب مغازه را برای هنرمندان صنایع دستی اختصاص داده است ولی این مکان برای عرضه محصولات صنایع دستی مناسب نیست و هنرمندان رغبتی به ارائه هنرهای دستی ندارند
وی با اشاره به اینکه برخی از رشته های صنایع دستی از جمله نساجی، گچ کاری دستی، سفال، لعاب سبز و مس گری که در گذشته بازار داشته است و در حال حاضر از بین رفته است ادامه می دهد: بسیاری از رشته های هنری به دلیل نبود زیر ساخت های لازم در حال انقراض است.
وی یادآور می شود: باید نسبت به ایجاد نمایشگاه ملی اقدام کرد و با برپایی نمایشگاه هایی در شهر هایی نجف هنر اسلامی را بتوان معرفی و صادر کرد.
وی با بیان این که استان قم باید به مرکز هنر اسلامی تبدیل شود گفت: طرح راه اندازی موزه هنر اسلامی در قم ارائه شده است ولی هیچ گونه حمایتی در این حوزه صورت نگرفته است
وی افزود: این استان به خاطر وجود مراکز متعدد علمی و پژوهشی و حضور طلبه ها از ملیت های مختلف و زائرپذیری ظرفیت تبدیل شدن به مرکز هنر اسلامی را دارد.
محصولات بی نظیر اما ناشناخته
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم نیز با بیان این که صنایع دستی قم قابلیت برندسازی و تجاری سازی دارد گفت: بسیاری از رشته های صنایع دستی استان قم در سطح کشور شاخص است که با برندسازی آن می توان اقدام به بازاریابی داخلی و خارجی کرد.
عیسی رضایی بیان کرد: صدور گواهی های استاندارد برای کارگاه های صنایع دستی یکی از اقداماتی است که به تبع آن مردم می توانند صنایع دستی را با کیفیت و دوام بیشتر تهیه کنند و از مزایای آن بهره مند شوند.
وی معرفی و همچنین تبلیغ در خصوص صنایع دستی و تشویق مردم و فرهنگسازی در راستای خرید این صنایع را در رونق بخشیدن به این صنعت بسیار حائز اهمیت دانست و ادامه داد: بدون شک برگزاری نمایشگاه ها و بازارچه های صنایع دستی باعث معرفی توانمندی ها و تنوع این محصولات می شود و از این طریق مردم با آگاهی بیشتر می توانند از این کالاها بهره مند شوند.
وی توضیح داد: البته باید هنرمندان صنایع دستی با به کارگیری روش های نوین، نظر مصرف کنندگان را به خویش جلب کنند و زمینه فروش محصولات را فراهم سازند
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم خاطرنشان کرد: همه مردم با خرید صنایع دستی می توانند نقش مهمی در حفظ و احیای میراث فرهنگی و سنتی کشورمان داشته باشند و لذا نقش بسزایی در این راستا دارد.
نظر شما