قدس آنلاین- گفته می‌شود هر روز در دنیا ۵۰ زلزله اتفاق می‌افتد. ۲۰ هزار زلزله در سال که می‌تواند در هر جا و مکانی، بدون هیچ هشداری اتفاق بیفتد. تکان‌هایی که در چند ثانیه می‌تواند شهرها را ویران کرده و قربانیان بیگناه زیادی را زیر آوارها گرفتار کند. می‌دانید چطور می‌توانید از یک زلزله جان سالم به در ببرید؟

فرار نکنید

جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در گفت و گو با ما با تاکید بر اینکه بسیاری اوقات خود حادثه و بحران آنقدر آسیب رسان نیست، بلکه بی‌احتیاطی‌های پس از آن آسیب بیشتری به افراد وارد می‌کند، به خبرنگار ما می‌گوید: در زلزله افراد زیادی هنگام فرار کردن آسیب می‌بینند در حالیکه اگر جای خود ثابت بایستند کمتر دچار حادثه می‌شوند. البته نحوه رفتار هنگام حوادث، مستلزم به‌روز کردن آموزش‌هاست.

هر چهارچوبی، چهارچوب نیست!

ملکی به آموزش‌های گذشته اشاره کرده و توضیح می‌دهد: زمانی گفته می‌شد هنگام زلزله در چهارچوب در بایستید. آن موقع دیوارها و چهارچوب‌ها قوی بود، اما در ساختمان‌های نوساز چارچوب‌های قدرت آنچنانی نداشته و درهای شیشه‌خور نیز بیشتر شده است. یا گفته می‌شد زیر میزها پناه بگیرید چرا که میزهای قدیمی استحکام بسیار زیادی داشت. در حالیکه میزهای امروزی همه شیشه‌ای شده و با کوچکترین ضربه‌ای آسیب می‌بینند. اما هنوز هم خیلی افراد به محض احساس خطر، یاد آموزش‌های گذشته افتاده و به چهارچوب در و زیر میزها پناه می‌برند. چون آموزش‌ها اشتباه بوده و به‌روز نشده، آسیب‌ها بیشتر می‌شود.

چند جان پناه خوب

وی اضافه می‌کند: از آنجا که در کشوری بحران مدار زندگی می‌کنیم و بسیاری از انواع بحران‌هایی که در دنیا رایج است مانند بادهای شدید، زلزله، رانش زمین، فوران آتشفشان و... را با آمار بالا در کشور داریم، باید آمادگی خود را بالا ببریم. طبیعت در ذات خود این بحران‌ها را به همراه دارد و نمی‌توانیم از آن ایراد بگیریم. ایراد اصلی به ما وارد است اگر نتوانیم با این بلایا مقابله کرده و راه نجاتی برای خود پیدا کنیم.

ملکی به اقدامات هنگام وقوع زلزله اشاره کرده و می‌گوید: محیط کنار ستون‌های اصلی ساختمان ها و دیوارهای بین آن ها به اصطلاح دیوار حمال، امن‌ترین نقاط در برابر ریزش آوار بوده و بیشترین مثلث حیات در آن ها تشکیل می‌شود. هنگام وقوع زلزله به صورت درازکش و با پوشاندن سر در کنار این دیوارها و به حالت نشسته با پوشاندن سر در کنار ستون‌های اصلی قرار بگیرید. روی تخت خواب، زیر میز، داخل آسانسور، راه پله و وسط اتاق، محیط مجاور پنجره‌ها، از ناایمن‌ترین نقاط در هنگام وقوع زلزله است. در این هنگام باید از قرار گرفتن در این نقاط خودداری کرد. یخچال، فریزر، لباسشویی می‌توانند وزن آوار را منحرف کنند، پس حوالی آن ها نیز جانپناه خوبی است.

وی اضافه می‌کند: برای فرار به هیچ وجه از آسانسور استفاده نکرده و اگر هنگام وقوع زلزله داخل آسانسور بودید و متوقف کردن آن ناممکن بود، سریعاً در یکی از گوشه‌های آن قرار گرفته و زانوهای خود را شل کنید. اگر در راه پله بودید و فرصت خروج نبود، سریعاً در پاگرد رفته و در حالت نشسته سر خود را با دو دست بپوشانید.

این کارشناس آتش‌نشانی به توصیه‌ها اشاره کرده و می‌گوید: مدتهاست که توصیه می‌شود همه شهروندان کیسه یا ساکی دستی کوچکی در منزل داشته باشند و در آن به اندازه چند روز مقداری آب، کنسرو و دارو داشته باشند و هر وقت احساس کردند تاریخ آن در حال گذشتن است با محصولات جدیدتر جایگزین کنند که در صورت بروز اتفاق حداقل چند روز غذا و آب داشته باشند.

کجا باید آرام و شمرده نفس کشید؟

وی می‌افزاید: آتش سوزی‌ها و انفجارهای ناشی از شکستگی علمک‌های گاز پس از زلزله جان افراد را تهدید می‌کند. البته برای مقابله با آن از دست شهروندان کاری بر نمی‌آید. باید سیستم‌هایی در زمینه زیرساخت‌ها و تأسیسات وجود داشته باشد که به طور اتوماتیک و نه مکانیکی جریان گاز قطع شود. شکستگی‌های لوله‌های آب نیز می‌تواند باعث آب‌گرفتگی در آوارها شده و باعث خفگی افراد محبوس در آوار شود. نیاز است که افراد محبوس در آوار به صورت آرام و شمرده نفس کشیده و تنها فریاد خود را برای زمانی نگهدارند که مطمئن هستند ناجی بالای آوار به دنبال آن هاست.

ملکی در پایان تاکید می‌کند کنترل کردن اتفاقاتی که پس از یک بحران می‌افتد بسیار مهم است. اگر نتوانیم پس لرزه‌هایی که بعد از آن بوجود می‌آید را کنترل کنیم خسارت‌ها و تلفات ناشی از حادثه، به شدت افزایش پیدا می‌کند.