قدس آنلاین-گروه استانها-حدیث کریمی: مقصد این بار خبرنگار قدس آنلاین شهرستان شادگان که به عنوان شهرستان نخل و خرما معروف است. شهرستانی که مردمش وقتی پس از ماه ها تلاش در انتظار محصول می نشینند با مشکلاتی از جمله بی ثمری درختان، کیفیت کم محصول و یا خشک شدن آن مواجه می شوند. وقتی نگاه به خانه های مسیر راه  در شهر و روستاها می اندازیم دست کم دو تا سه درخت خرما را در حیاط های آن ها مشاهده می کنیم. نخل از ارزش بسیاری برای اهالی شهرستان شادگان و مردم خوزستان برخوردار است به گونه ای که آن را مقدس می دانند و اگر این درخت قطع شود گویی یک انسانی به قتل  رسیده است.

شاوردی نخلدار روستای شاورد شهرستان شادگان با بیان اینکه ۳۵ سال است نخلستان دارد، می گوید: ۲۵۰ نخل بزرگ و نهال در نخلستان دارم، از این درختان نخل ۳۰۰ محصول از انواع نخل استعمران، گنتار و غیره را تحت پوشش دارم. با احتساب برداشت امسال خرما از این نخل ها می توانم بگویم  به طور کل تمام محصول نیز ۴تن و هر شاخه آن نیز۲۰ کیلوگرم ثمر می دهد.

او با اشاره به کاهش محسوس محصول امسال ادامه می دهد: محصولی که داشته ایم نیز خرمای ریز و درجه سه بوده است چراکه اکثر محصول خرمای امسال دچار بیماری شده و این موضوع به علت  بی آبی است که نابودی محصول خرما را باعث شده است.

نخلدار روستای شاورد می گوید: قیمت محصولات خرما به نسبت درجه بندی که آن را می توان شامل درجه یک، به قیمت هر کیلو گرم ۱۸۵۰۰هزار ریال، درجه ۲، ۱۵۰۰۰هزار ریال و درجه سه ۱۱۰۰۰هزار ریال است و از سوی دولت تصویب شده است تقسیم بندی کرد.

او در پاسخ به اینکه نسبت به پارسال قیمت خرمایی که فروختند کاهش یا افزایش پیدا کرده بیان می کند: قیمت خرید خرمای امسال باتوجه به تورم بازار افزایش یافته است و این افزایش قیمت باعث بالا رفتن روحیه و در نتیجه افزایش فعالیت و کارکرد موثر در نخلداری می شود.

شاوردی در ادامه با بیان اینکه عمده ترین مشکلاتی که در بین نخلداران وجود دارد، بی آبی و خشکی رودخانه شادگان است عنوان می کند: یکی از مشکلات دیگر رودخانه این است که از وسط شهر و روستا می گذرد و تقریبا محل جمع آوری ضایعات و زباله بعضی از مردم شده، این رودخانه باید هر ساله تمیز و لایروبی شود، هرچند غیر ممکن است چون مسئولان رسیدگی نمی‌کنند.

او با اشاره به اینکه برای رفع این مشکلات با بخشداری، نماینده مردم شهرستان شادگان در مجلس شورای اسلامی، اداره جهاد کشاورزی، شورا شهر و روستا و دهیاری رایزنی کرده ایم اظهار می کند: بارها در پاسخ به ما گفتند پیگیر هستند، این گفته ها تا امروز عملی نشده و اگر هم کاری صورت گرفته به صورت سطحی بوده است.

نخلدار شاورد در ادامه به استفاده دیگر نخل به غیر از خرما اشاره می کند و عنوان می کند: از تنه درخت برای هیزم یا صندلی، برای سایبان اتاق و خانه استفاده می کنند هرچند با گذشت زمان استفاده از تنه درخت برای ساخت خانه و سایبان کمتر شده است.

او اظهار می کند: درخت نخل در عشایر عرب مفهوم وسیعی دارد، و به آن به نشانه رزق زیاد و منبع درآمد توجه داشتند به خصوص در گذشته که آب و رودخانه در جریان بوده است، متاسفانه امروز دید مردم به درخت نخل به یک درخت ایستاده و بدون محصول یا با محصول بیمار تبدیل شده است.

او درباره اینکه آیا سهمیه آب برای نخلستان وجود دارد یا خیر اظهار می کند: در تابستان درخت خرما نیاز به آبیاری زیادی دارد و از اردیبشهت و تا آخر شهریور ماه باید آب زیر درخت باشد، درخت نخل با آب و زحمت فراوان پایدار می ماند. اما متاسفانه میزان آبی که به عنوان سهمیه دریافت می کنیم کم است. در مورد نخل یک ضرب المثلی قدیمی است که می گوید همه چیز به شانس بستگی ولی کشاورزی در خت نخل به تلاش و زحمت صاحبش.

شاوردی از ابراز ناراحتی از وجود دلالان یا همان واسطه ها برای خرید خرما می گوید: دلالان خرما را با قیمت کمتر از بازار و دولت خریداری می کنند، بدین ترتیب سودی به کشاورز نمی رسد و اصولاً کفاف هزینه های کشاورزان را نمی دهد، آنها از خود این شهرستان هستند.

او بیان می کند: کارگاه های بزرگ چند سال پیش فقط در مرکز شهرستان شادگان کار می کردند اما اکنون در بیشتر روستاها کارگاه ها کوچک ایجاد شده و در اشتغالزایی در روستا هم موثر بوده است. تولیدات خارک و رطب در بازار مخصوص شهرستان شادگان به فروش می رسد و خرما در فصل برداشت توسط دلالان خریداری و به کارگاه‌ها منتقل می شوند، بنابراین دلالان بیشتر از کشاورزان سود می برند.

این نخلدار اظهار می کند: از بی آبی و خشک بودن رودخانه آخرین نفس های درختان و صاحبان درختان آن ها شنیده می شود.

شاوردی در پاسخ به این سئوال که آیا به شما یارانه ای در ارتباط با پرورش نخل داده می شود عنوان می کند: هیچ خدماتی از مسئولان برای کشاورزان در نظر گرفته نشده است و کشاورزان تنها منبع درآمدشان همین خرما است و هیچ امتیاز تعلق نمی گیرد.

او ادامه می دهد: چند سال است که حقابه رودخانه جراحی به شادگان در فصل‌های یا ماه های اردیبهشت کامل به صورت ده روز در ماه می باشد که به دلیل طولانی بودن مساحت و ایجاد کشاورزی های متعدد در بین راه ما که در انتهای رودخانه جراحی به شادگان قرار داریم آب به ما نمی رسد و از زهاب نیشکر درختان را آبیاری می کنیم.

شاوردی یادآور می شود:  اصولا برداشت خرما به صورت خانوادگی چراکه اصلاً حقوقش یا درآمدی که از این کار بدست می آید شاید برای خرج سه ماه این خانواده هم نباشد، در حالی که پدر خانواده در آمده اصلی اش از خرما به دست می‌آید و الان بیشتر خانواده هر کدام چند بچه در مدرسه دانشگاه دارند. اصولا به درد نمی خورد و از مجبوری و فقط اسمش زندگی است.

او در ارتباط با اینکه چه میزان مسئولان و جهاد کشاورزی با نخلداران همکاری دارند اظهار می کند: فقط اسم مسئولان و جهاد کشاورزی میشنوییم هیچ همکاری ندارند.

 او می گوید: آخرین انتظار مردم کشاورزان شادگان از مسئولان یا پیگیری و رسیدگی به مشکلات شان هستند یا آخرین انتظار مرگ و مهاجرت روستانشینان می باشند. پس به داد ما برسید فقط حرف به درد ما نمی‌خورد ما نیاز به عمل و کار داریم و  این تنها راه نجات کشاورزان و مردم شادگان است.

شاوردی ادامه میدهد: کارکشاورزی و نخلدارای به زحمت و تلاش نیاز دارد ولی تکنولوژی و سواد هم می تواند موثر باشد.

با مرگ نخل ها مردم شادگان هم می میرند

ام جاسم یکی از زنان روستای حدبه بخش خنافرة شهرستان شادگان می گوید: قبلا هر خانوار بیش از هزار نخل داشت که از طریق آنها امرار معاش می کردیم. من و شوهرم، برادر شوهرم و پسرم در مزرعه نخیلات کار می کردیم. ولی با خشک شدن نخل ها که نتیجه بی آبی است، کم کم محصول خرما بی کیفیت شد به طوری که کسی محصول خرما را از ما نمی خرید، این به حدی است که ما نمی توانیم درختان را بیمه کنیم چون نه تنها سودی ندارد بلکه هزینه اضافی است.

او ادامه می دهد: قبلا هر نخل دویست کیلو گرم ثمر می داد ولی با خشک شدن رودخانه جراحی نخل ها محصول خوبی نمی دهند. امسال هم بدلیل گرمای بیش از حد از یک طرف و بی آبی محصول قبل از برداشت خشک شد و روی نخل ها ماند. همچنین بعضی از نخل ها امسال سال آخرشان باروری شان بوده و از بین رفتند.

ام جاسم اضافه می کند: علاوه بر خشکی رودخانه، آب تالاب هم بسیار شور است و زمانی که د این شوراب ها به نهرهای خشک بازمی گردد، ریشه نخل را می زند و آن را خشک می کند.

این زن روستای حدبه تصریح می کند: نه فقط آب کشاورزی بلکه خیلی از روزها آب شرب هم نداریم و آب مورد استفاده را با تانکر به ما می رسانند، که این آب فقط برای شستشو مناسب است، آب شرب را هم بصورت بشکه ای از مغازه های فروش آب یا وانت باری های مخزن دار آب تصفیه که از اطراف به روستا می آیند، می خریم.

 فاطمه دختر ام جاسم که کلاس پنجم است اضافه می کند: حتی مدرسه هم آب شرب ندارد و ما مجبوریم هزینه آب شرب در مدرسه را پرداخت کنیم.

مادرش می افزاید: حاضریم آب کشاورزی را بخریم ولی نیست. ما از مسئولان خواهش می کنیم آب را به رودخانه جراحی بیاروند و گرنه کل روستا از گرسنگی و تشنگی میمیرند. اگر آب کشاورزی خوب شود آب شرب را حاضریم خریداری کنیم مشکلی نیست. امید ما و بچه هایمان به همین نخل هاست که هر کدام بیش از ٤٠ سال بر روی آن زحمت کشیدیم.

ام جاسم بیان می کند: خرما به دلیل عطش آن قدر کوچک و خشک شده که کسی  خریداری نمی کند. امسال ما برداشتی نکردیم شما می توانید با چشم خودتان ببینید تمام خرما روی نخل های خشکیده خشک شده است.

او می گوید: الان شوهرم و برادرش بیکار شده اند و پسرم هم تو شهر بنایی می کند. حتی تصمیم گرفته ایم برای زندگی به آبادان برویم، چرا که شنیده ایم آنجا کار هست.

تامین سمومات عمده ترین مشکل نخل داران است

دهیار روستای الغزلان شهرستان شادگان می گوید: بیشتر از یکصد و ۲۰  نخل را پرورش می دهم و در این روستا نیز بیشتر از ۶۰ کشاورز زندگی می کند. از این نفر نخل نیز بین پنجاه و شصت کیلو گرم محصول خرما و رطب  و غیره را به من کشاورز می دهد.

حرپورحزبه در ادامه با بیان اینکه امسال نیز تقریبا همانند سال گذاشته برداشت محصول داشته است، عنوان می کند: عمده ترین مشکلاتی که در بین نخل داران وجود دارد تمیزکردن و تامین سمومات است. برای رفع مشکلات به جهاد کشاورزی مراجعه کردیم اما هیچ گونه جوابی دریافت نکردیم.

این نخلدار روستای ام الغزلان می گوید: سالانه بیشتر از دویست و پنجاه تن خرمامی فروشند که اغلب از نوع خرمای استعمران است که برای صادرات نیز استفاده می شود.

او درخت نخل را مقدس، آن را میراث آبا و اجدادی می داند و می گوید: عمده ترین محصولاتی که از درخت نخل بدست می آورند شیره ودرست کردن حصیروجارو  است.

پورحزبه با اشاره به اینکه بازار تولیدات خود شهرستان شادگان و شهرهای اطراف مان به صورت مستقیم به تجار یا دلالان است، می افزاید: بیشترین استفاده ای که از درخت نخل می شود از محصول خرمای آن خواهد بود.

دهیار روستای ام الغزلان شهرستان شادگان در ادامه می گوید: تنها امتیازی که به ما در ارتباط با نخلداری می دهند بیمه است که آن هم هزینه اش زیاد است. این بیمه به شکل سالانه است، ولی به علت اینکه برخی از کشاورزان نخلستان هایشان ثمره ای نمی دهند و هزینه پرداختی برای بیمه آن ها زیادتر از بهره آن ها است، قید بیمه کردن درخت ها را می زنند.

او عنوان می کند: برداشت خرما به صورت خانوادگی و برای تمیز کردن نخل و تلقیح آن انجام می شود. و انواع خرمایی که از سطح این نخلستان ها بدست می آید برحی، گنطار، دیری، حمراوی، شکر، حلاوی خضروای، عویدی، زهدی و غیره می باشند.

پور حزبه با اشاره به اینکه زمین های روستا زیر نظر شرکت تعاونی تولید هستند و از پمپاژ شرکت بستگی به تشنگی زمین آبیاری می شود، اظهار می کند: مثلا هر ده روز یا بیشتر یک دفعه و در موقع آبیاری تمام زمین زیر کشت آبیاری می شوند که حدود آن خیلی زیاد است.

۴۰۰ هزار نخل شادگان بر اثر بی آبی از بین رفته است

نماینده مردم استان خوزستان در مجلس خبرگان رهبری در مراسم تودیع و معارفه مدیرکل سازمان بنادر و کشتیرانی خوزستان با بیان اینکه از رهگذر این سیاست های غلط به استان خوزستان جفا شده است عنوان می کند: آب‌های خدادادی این منطقه، را به جاهای دیگر منتقل کرده‌اند، که ۶۰۰ هزار هکتار کانون فعال ایجاد ریزگردها یکی از نتایج این سیاست‌های غلط و نابه‌جا است.

آیت الله محسن حیدری با اشاره به اینکه وزارت نیرو خوزستان را فلج کرده است، اظهار می کند:  ۴۰۰ هزار نخل شادگان بر اثر این بی آبی از بین رفته است، مردم آن مناطق به حاشیه شهرها مهاجرت کرده‌اند، البته خواب‌های آنها برای خوزستان تمامی ندارد، خواب جدیدی برای خوزستان دیده‌اند که وضعیت از این هم بدتر خواهد شد.

او اضافه می کند: از ۱۸ میلیارد متر مکعب آب مورد نیاز حوزه آب‌ریز کارون و دز فقط ۸ میلیارد مصوب کرده‌اند، کرخه را از بین خواهند برد و فقط ۱۵ درصد از آب مورد نیازش را برایش مصوب کرده‌اند در حوزه آبریز هندیجان یک سوم نیاز آبی منطقه برایشان درنظر گفته شده است.

نابودی نخلستان ها مساوی است با مهاجرت مردم روستاها

نماینده مردم شهرستان شادگان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دیگر نخلستانی نداریم  و نخلستان‌ها خشک شدند، اظهار می کند: ما هر چقدر به مسئولان گفته ایم که این نخلستان ها در حال از بین رفتن هستند، کسی حرف ما را گوش نکرده است.

حجت الاسلام مجید ناصری نژاد می افزاید: از رسانه‌ها که دلسوز مردم هستند، دعوت می‌کنیم که برای عکاسی و تهیه خبر از اهالی شهرستان شادگان و وضعیت نخلستان‌ها حتماً به این شهرستان بیایند.

او با اشاره به اینکه اکنون نخلستان ها ما در حال از بین رفتن هستند، عنوان می کند: حیات نخل به آب است و آب نباشد نخلی هم نیست. اکنون رودخانه جراحی تقریباً خشک است.

او می افزاید: در مورد رودخانه جراحی امسال با تمام تلاش ها، اصرار و پیگیری هایی و مصوبات شورای تامین و نظر استاندار و همه مسئولان واقعا نتوانستیم سهمیه نخلستان و تالاب شادگان را دریافت کنیم و ما از این وضعیت ناراحت هستیم.

حجت الاسلام ناصری نژاد تاکید می کند: در مجلس شورای اسلامی چندین بار در ارتباط با آب سخنرانی و هم تذکر داده‌ایم، هم در جلسات حضوری و عمومی اما گوشی بدهکار نیست. اصلا گفتیم مقداری از حقابه تالاب شادگان را کمی از کارون جبران کنند که دنبال نشد و ما از این جهت گله‌مند هستیم.

او در پایان با اظهار تاسف از اوضاع کنونی تاکید می کند: مردم شادگان مایوس شده اند و اکثر آنها تصمیم گرفته اند نخلستان ها را رها کرده و از روستاها و حتی شهر مهاجرت ‌کنند.

باتوجه به اینکه جهادکشاورزی استان خوزستان نهادی است که بسیاری از مشکلات بالا را می توانست پاسخ دهد و ابهامات مورد نظر را رفع کند پس از پیگیری سه هفته ای خبرنگار روزنامه قدس از طریق روابط عمومی و ارائه سوالات به این بخش، سپس به واحد باغبانی نزد امیر زاده ارسال شد پس از تهیه جواب های اولیه به قاسمی نژاد معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان داده شد اما در میان جلسات و سفرهای کاری باعث شد که وی هیچ گونه همکاری در این خصوص نداشته باشد. این موضوع تا یک هفته بعد از اربعین حسینی ادامه داشت اما نتیجه ای از سوی این سازمان به خبرنگار قدس آنلاین داده نشد.