قدس آنلاین- گروه استانها- حدیث کریمی؛ خانه کلمه ای است که معنای خانواده و تشکیل زندگی گرم می دهد، کلمه ای که خیلی ها نمی توانند آن را مهیا کنند. تا بتوانند آغازی برای زیستن داشته باشند، عده ای هم به بهای تمام عمر خود آن را بدست می آورند، جای سوال می ماند که آیا این خانه هایی که با زجر و زحمت بدست می آیند، ایمنی دارند یا خیر؟ متاسفانه در سرشماری سال ۹۵ آمارهایی داده شده که گویای ناایمنی ساختمان های استان خوزستان و شهر اهواز اند.

 ۵۷.۵ اسکلت ناایمن

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت برنامه و بودجه خوزستان اظهار می کند: براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵، در بین استان های کشور بوشهر با ۴۹ درصد، گیلان ۴۷.۳ درصد و مازندران ۴۶.۳ درصد دارای بیشترین تعداد واحد مسکونی با نوع اسکلت بتون آرمه می باشند.

داوود آقایی اضافه می کند: استان خوزستان نیز با ۲۴.۳ درصد واحد مسکونی با اسکلت بتون آرمه در  رده ۱۶ بین استان های کشور قرار دارد.

او ادامه می دهد: این شاخص در سرشماری ۸۵ و ۱۳۹۰ به ترتیب ۷.۰۴ و ۱۴.۵ درصد است. همچنین در بین استان های کشور تهران۵۵.۶ درصد، لرستان با ۵۴ و قزوین ۴۹.۸ درصد دارای بیشترین درصد واحد مسکونی با نوع اسکلت فلزی بوده و استان خوزستان نیز با ۱۷.۸ درصد واحد مسکونی با اسکلت فلزی در رده ۲۱ بین استان های کشور قرار دارد.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت برنامه و بودجه خوزستان  عنوان می کند: این شاخص در سرشماری ۸۵ و ۱۳۹۰ به ترتیب ۱۱.۸ و ۱۲.۶ درصد است. درصد واحد های مسکونی با سایر مصالح (اسکلت ناایمن) خوزستان با ۵۷.۵ درصد در رده ۷ کشور قرار دارد که دستگاه های متولی این امر در حال برنامه ریزی و تلاش برای بهبود وضع موجود می باشند.

گزارشات صحیح نیست

رئیس انجمن صنفی انبوه‌سازان مسکن خوزستان در ارتباط با مصالح مصرفی مورد استفاده در ساختمان ها با اشاره به آماری که در جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استانداری خوزستان اعلام شد، می گوید: کسی که یک گزارش ارائه می‌دهد، باید ابتدا اطلاعات دقیق در خصوص نوع ساخت و ساز در استان  داشته باشد. چراکه گزارشی که اعلام شده صحیح نیست.

فرشید پورحاجت با اشاره به اینکه  ۵۸ درصد ساختمان هایی که در استان  خوزستان وجود دارد که فاقد سازه فلزی و بتون هستند، می افزاید: این به آن معنی نیست که ۵۸ درصد ساختمان ها بی کیفیت هستند، با بررسی های دقیق که روی ساختمان های یک و دو طبقه که معروف به ساختمان های سنتی ساز هستند، انجام شده است، پی می برید که نمی شود  این نوع ساختمان ها را فهرست ساختمان‌های ناایمن قرار داد.

او در خصوص میزان درصد استاندارد و غیر استاندارد بودن ساختمان ها عنوان می کند: سازمان استاندارد می‌تواند آمار دقیقی در ارتباط با تعداد تولید کننده غیر استاندارد ارائه کند، اما آن چیزی که مشهود است از سال ۱۳۸۴ با ابلاغ والزام  مقررات ملی ساختمان در کشور قالب ساختمان های احداث شده از استانداردهای لازم برخوردار است.

 افراد فاقد صلاحیت های فنی و قانونی در چرخه ساخت و ساز 

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان درخصوص بافت فرسوده استان می گوید: سازمان نظام به تنهایی نمی تواند پاسخ دهد، چون حیطه مسئولیت سازمان از زمان شروع به ساخت تا پایان کار است و پس از آن متولی شهرداری و مسکن و شهرسازی است.

بهنام برومندزاده در ارتباط با اینکه رئیس انبوه سازان استان خوزستان گفتند باید نظام مهندسی پاسخ گوی ساخت و ساز بی کیفیت باشد، عنوان می کند: اول باید معیارهای ساختمان ناایمن را مشخص کرد. قطعا ساختمان ناایمن ساختمانی است که اصول مهندسی و مقررات ملی در آن سه فاز طراحی، اجرا و نظارت رعایت نشده است.

نقض قانون

او با اشاره به اینکه رعایت ایمن بودن در هر صنعت و حرفه ای در وهله اول بدون شک مستلزم داشتن تخصص و صلاحیت مجری آن است. ادامه می دهد: در تخصص پزشکی بدون داشتن صلاحیت و مجوز نمی توان طبابت کرد، بدون داشتن گواهی نامه نمی توان رانندگی کرد و در سایر تخصص ها داشتن صلاحیت از مراجع مربوطه شرط اول ارائه خدمات به بهره برداران و شهروندان است. صنعت ساختمان از مهمترین صنایع کشور بوده و سهم عمده ای در عرصه سرمایه گذاری دولتی و خصوصی دارد، و بدون داشتن مجری دارای صلاحیت نمی توان انتظار داشت حداقل های مقررات و استانداردها در ساختمان رعایت شود.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان  تصریح می کند: هنگامی که متولی اجرای کار صلاحیت لازم از مراجع قانونی را نداشته باشد هرگونه نهاد نظارتی هم نمی تواند تضمینی بر رعایت اصول در اجرا باشد.

برومند زاده با بیان اینکه  در استان خوزستان اکثر ساختمان ها بدست افراد بدون صلاحیت از مراجع قانونی اجرا می شود، اظهار می کند:  زمانی که یک انجمن خود را انبوه سازان می نامد و خود را دلسوز صنعت ساختمان نشان می دهد ولی با نقض قانون هیچ گونه اقدامی جهت اخذ صلاحیت اجرا از اداره مسکن و شهرسازی انجام نمی دهند، این خود بزرگترین اجحاف در حق بهره برداران مسکن و ساختمان است.

او ادامه می دهد: شهروندان و سرمایه گذاران استان باید بدانند سرنوشت جان و مال خود را نباید بدست کسانی بسپارند که مجوز و صلاحیت اجرای ساختمان را از مراجع مربوطه ندارند.

او با بیان اینکه در حال حاضر اکثر ساختمان های بلند، مهم و حتی ساختمان های با درجه اهمیت بالا با کم توجهی و بی مهری برخی مسئولان از مسیر قانونی کنترل نشده و بدون کنترل طرح و نظارت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان مجوزات لازم را اخذ می کنند، عنوان می کند: با توجه به تذکرات مکرر سازمان استان همچنان این تخلف قانونی درحال انجام است. سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان با بیش از ۱۸هزار عضو مهندس در رشته های هفتگانه ساختمانی همواره سعی در ارائه با مسئولیت خدمات مهندسی به بهره برداران و سرمایه گذاران استانی بوده و همیشه پاسخگوی مسئولیت خود خواهد بود زیرا بر اساس قانون مصوب خود فعالیت کرده و مهندسین ان دارای مجوز فعالیت مهندسی از مراجع مربوطه هستند پس باید پاسخگو و مسئولیت پذیر باشند.

 غیر واقعی بودن جایگاه خدمات 

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان با اشاره به اینکه در کشورهای پیشرفته دنیا سهم خدمات مهندسی از هزینه های صنعت ساختمان بین ١٠ الی ١٥ درصد است، ادامه می دهد:  این درحالیست  که این سهم در  کشور با وجود تمامی مسئولیت های مادام العمر مهندسین بین ٣ تا ٥ درصد است و این خود نشان از غیر واقعی بودن جایگاه خدمات مهندسی در این صنعت است.

او تصریح می کند: سازمان نظام مهندسی ساختمان همیشه امیدوار به حضور مسئولان و نهادهای مرتبط با صنعت ساختمان جهت اجرای دقیق مقررات ملی ساختمان، در کنار خود است و در این عرصه با این امید تمام تلاش خود را در جهت ارتقاء کیفیت ساختمان با رعایت کامل مقررات و ضوابط موجود خواهد کرد.

مدیریتی صحیح و کنترلی آگاهانه

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان  با اشاره به اینکه برای دستیابی به ساختمان با کیفیت و ایمن تمام ضوابط و مقرارات و استانداردها به صورت تئوری در کشورمان موجود است. اذعان می کند: تنها مدیریتی صحیح و کنترلی آگاهانه می خواهد تا در ساختمان های ما خود را نشان دهد.

برومند زاده با بیان اینکه در هر ساختمانی سه بخش طراحی نظارت و اجرا وجود دارد که در هر بخش عواملی جهت کنترل و بازرسی صحت آن بخش موظف شده اند. اضافه می کند: هر کدام از بخش های فوق باید توسط مهندسینی که صلاحیت مربوطه را از مراجع مربوطه دارند انجام شود و نهادهای نظارتی همچون سازمان نظام مهندسی ساختمان اداره کل راه و شهرسازی و شهرداری ها موظف به کنترل و نظارت بر روند این سه بخش هستند ولی با شرح وظایف مشخص و بطور واضح  بدون تعامل و همکاری نهادهای مرتبط با صنعت ساختمان نمی توان به ساختمان های با کیفیت و ایمن دست پیدا کرد.

او می گوید: در این بین شرکت های خدمات آزمایشگاهی جهت کنترل کیفیت مصالح و مشخصات زمین توسط طراح ها و ناظرین و مجریان به کار گرفته می شوند که در واقع نقش اساسی در کیفیت اجرا دارند. حال اگر در این زنجیره مهندسی عاملی مانع از مدیریت صحیح کار شود قطعا به یک ساختمان ایمن و با کیفیت نخواهیم رسید.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان  اظهار می کند: سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان با حمایت حوزه عمرانی استانداری و اداره کل راه و شهرسازی استان تمام تلاش خود را جهت ساماندهی و مدیریت صحیح بخش های مختلف ایجاد ساختمان های ایمن کرده و خواهد کرد و شرط اول این تلاش رعایت دقیق مقررات ملی ساختمان و آیین نامه های موجود است.

عدم تمکین شهرداریها از ضوابط و مفاد قانون

برومند زاده ادامه می دهد: در این میان اداره کل استاندارد خوزستان با تلاشی وافر نسبت به کنترل کیفیت مصالح ساختمانی اقدام کرده است همچنین تفاهمنامه ای جهت هماهنگی بیشتر فی مابین اداره کل استاندارد و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان در راستای اجرای قانون اصلاح قوانین و مقررات سازمان استاندارد، بهبود اجرای تصویب نامه هیات  وزیران و مبحث پنجم مقررات ملی ساختمان و به منظور اجرای هر چه بهتر استاندارد های مواد و مصالح مورد مصرف در صنعت ساختمان منعقد شده تا استفاده از مصالح استاندارد در اجرای ساختمان ها هرچه بیشتر اجباری و نهادینه شد.

او با بیان اینکه در حال حاضر بر اساس بازرسی های انجام شده توسط کارگروه نظارت شورای فنی استان در پروژه های ساختمانی بالای ۹۰ درصد از مصالح استاندارد استفاده می شود. عنوان می کند: در بخش ساختمان در استان خوزستان در سه بخش موانعی برای اجرای دقیق مقررات ملی در ساختمان ها وجود دارد.

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان در ادامه می گوید: عدم تمکین شهرداریها از ضوابط و مفاد قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در خصوص کنترل طرحها و محاسبات توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان به گونه ای که اکثر ساختمان های مهم و بلند شهر اهواز بدون کنترل طرح و نظارت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان پروانه اخذ کرد و در حال اجرا هستند و این تخلف قانونی، مکررا توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان استان به شهرداری ها و نهادهای نظارتی گوشزد شده است. آیا حتما باید حادثه ای جبران ناپذیر در این ساختمان های بلند اتفاق بیافتد تا بدنبال علل عدم اجرای قانون باشیم.

برومند زاده با بیان اینکه اصلی ترین بخش هر پروژه ای اجرای آن است که مطابق سایر فعالیت ها باید توسط افراد حقیقی یا حقوقی انجام شود که مطابق قوانین موجود دارای صلاحیت اجرا از اداره کل راه و شهرسازی باشد، اظهار می کند: به این افراد مجریان ساخت (مجری ذیصلاح) می گویند. که متاسفانه این بخش از قانون هم در استان خوزستان مورد اهمیت و توجه قرار نمی گیرد و هر شخصی با هر تحصیلات و هر نوع حرفه ای اجازه ورود به بحث اجرای ساختمان را دارد.

او با بیان اینکه هویت و اصالت هر کالایی توسط یک شناسنامه رسمی تعیین می شود اضافه می کند: شما اقدام به خرید  هر کالایی مانند خودرو، وسائل برقی، تجهیزات و غیره کنید ابتدا شناسنامه مشخصات آن طلب می کنند، چگونه است که با ارزش ترین کالای شهروندان خوزستانی که ساختمان منزل مسکونی آنهاست بدون شناسنامه و هویت فنی است. این مهم هم در قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و مقررات ملی ساختمان دیده شده که به دلایل نامعلوم اجرایی نشده است.

 رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان می گوید: خوشبختانه سازمان نظام مهندسی ساختمان استان در ماههای اخیر با حمایت های قابل تقدیر معاونت عمرانی استانداری و اداره کل راه وشهرسازی در این زمینه زیرساخت های لازم را ایجاد کرده و بزودی کلیه ساختمان های اجرا شده شناسنامه فنی ملکی دریافت خواهند کرد. در این شناسنامه کلیه اطلاعات فنی و سطح کیفی ساختمان آورده شده است و میتواند مبنای تعیین سطح کیفی و ایمنی ساختمانها باشد و قطعا ارزشگذاری ساختمانها بر اساس اطلاعات این شناسنامه تعیین خواهد شد.

برومند زاده عنوان کرد: عدم رعایت مقررات موجود و عدم هماهنگی بین برخی دستگاه های مرتبط باعث شده تا نتوان مدیریتی صحیح و سلامت بر بخش های مختلف صنعت ساختمان داشته باشیم.

او بیان می کند: امید است که کلیه مسئولین دلسوز استان با دقت نظر درکنار و پشتیبان سازمان نظام مهندسی ساختمان استان در جهت رفع موانع موجود و ارتقاء کیفی صنعت ساختمان باشند.

تاکید بر ٥٧در صد مستدل نیست

معاون عمرانی استانداری خوزستان با بیان اینکه یکی ازخصوصیات صدور پروانه ساختمانی توسط شهرداری ها رعایت اصول ساخت وساز واستحکام بناست، عنوان می کند: ضمانت اجرایی این کار بر عهده مهندس ناظر است که عضو نظام مهندسی هر شهرستان می باشد، این نظارت در ابعاد مختلف ساختمان صورت می گیرد از جمله سویل تاسیسات ایمنی و سایر موارد مرتبط با ساختمان است. کیفیت مصالح و استاندارد بودن آنها از مباحث مهم در اجرای همه پروژه هاست.

فرامند هاشمی زاده با بیان اینکه اهرم برخورد بسیار کار ساز بوده  است عنوان می کند: در برخی مواقع تعدادی از کارگاه هایی که این قوانین را رعایت نمی کردند تعطیل می شدند.

او می گوید: شهرداری ها مکلف هستند  با تشکیل تیم های اجرایی جلوی این گونه ساخت و ساز های بدون مجوز را بگیرند، حال تاچه حد با توجه به مشکلات اجتماعی و معیشتی مردم موفق و همه گیر بوده جای بررسی دارد.

معاون عمرانی استانداری خوزستان بابیان اینکه تاکید بر عدد٥٧در صد نمی تواند مستدل و دارای کارشناسی دقیق باشد می گوید: براساس نتایجی که در شماری عمومی و نفوس و مسکن ۹۵ اعلام شده، در اثر بهبود کنترل ها رشد کیفی در سازه های ساختمانی هم از اسکلت بتونی و فلزی استفاده شده است.

او در پاسخ به اینکه شما به عنوان راس عمرانی استان خوزستان چه راهکارهایی ارائه می کنید که چنین وضعیتی ادامه دار نباشد؟ اظهار می کند: هماهنگی بین کلیه عوامل ساخت و ساز یعنی راه و شهرسازی، نظام مهندسی شهرداری ها، انجمن های صنفی و انبوه سازان وتولید کنندگان مصالح از جمله کارهای در دست اقدام است. هاشمی زاده درباره آمار اعلام شده مبنی بر اینکه واحد های مسکونی با سازه (اسکلت ناایمن) درخوزستان با ۵۷ و نیم درصد در رده هفتم کشور قرار دارد می گوید: مهمترین راه برای بهبود کیفی ساخت و ساز در استان برنامه آموزش و فرهنگ سازی عمومی است.

 مهندسین ناظر نظام مهندسی پاسخگویی تضمین استاندارد ساختمان ها هستند

مدیرکل ستاد بحران استانداری خوزستان در همین مورد می گوید: پروانه های ساختمان ها توسط مجریان ذیر صلاح که در قالب پیش‌بینی شده انجام می شود و توسط شهرداری ها رعایت اصول ساخت صورت می‌پذیرند ضمن اینکه مهندس ناظر که عهده‌دار اجرای پروژه هستند و از طرف نظام مهندسی معمول می‌شود نیز در خصوص استحکام و مقاومت کیفیت مصالح دخالت دارند و پاسخگویی تضمین استاندارد بودن این موضوع می باشند.

 کیامرث حاجی زاده در ارتباط با اینکه راهکاری برای جلوگیری از استفاده مصالح غیر استاندارد وجود دارد عنوان می کند: کنترل دوره ای کارگاه های تولید مصالح شامل کارخانه‌های تولید آجر و سفال، کارخانه های تولید بتن آماده، کارگاه های تولید تیرچه و بلوک توسط اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی به الزام استفاده از مواد اولیه مرغوب در تهیه مصالح ساختمانی توسط کارگاه های تولید مصالح، مسئله استفاده از خاک مناسب در تولید آجر سیمان میلگرد مناسب در تهیه تیرچه و بلوک ۲ اعمال کنترل های لازم توسط عوامل نظام مهندسی و نحوه آماده کردن و استفاده از مصالح مناسب در روند ساختمان سازی توسط مجریان آنها هم توسط ناظرین ساختمان ها و همت اوست پلیس ساختمان سه استفاده از مجریان ذیصلاح در امر ساخت و سازها می توان به عنوان راهکارهای جلوگیری از استفاده مصالح غیر استاندارد بهره برد.

او می افزاید: آموزش عوامل اجرایی، کارگران و استادکاران بخش ساختمان در زمینه اجرای صحیح ساختمان ها بر اساس اصول فنی توسط مراجع ذیربط نظیر اداره کل فنی و حرفه ای و دادن گواهی صلاحیت به آنها و الزام مجریان ساختمان ها به استفاده از افراد آموزش دیده و دارای گواهی راهکار دیگر می باشد که می توان از این اتفاق جلوگیری کرد.

عباس پورسلان مدیرکل راه و شهر سازی خوزستان در ارتباط واحدهای مسکونی ناایمن در خوزستان اظهار می کند: متولی کار کیفی ساختمان ها سازمان نظام مهندسی است و مسکن و شهرسازی تنها برگزارکننده ی انتخابات این سازمان را به شکل انتخاب اعضای متخصص و سالم انجام می دهد. همچنین برگزارکننده آزمون نظام مهندسی جهت ورود افراد جدید در حوزه نظام مهندسی است.