قدس آنلاین- برای نویسندگان ایرانی معمولاً تصور داستان پلیسی بدون صحنه تیراندازی و تعقیب و گریز غیرممکن است. هرچندکه این ژانر ادبی در ایران رشد نکرده و در غرب مراحل تکوین خود را میگذراند و با بسط و گسترش کشمکش درونی مباحث جرمشناسی و روانشناختی قابلتعمقی در ادبیات داستانی مطرح شده است. در داستانهای ایرانی غالباً اختلاف بین افراد در لایه بیرونی داستان قرار دارد و خواننده در همان آغاز داستان با آن مواجه میشود، درصورتیکه در داستانهای عمیق غربی اختلافهای مطرحشده آنچنان ظریف ترسیم میشوند که خواننده بهآسانی به کشمکش بین افراد پی نمیبرد. در بسیاری از داستانهای واقعگرایانه غربی نویسنده با طرح کشمکشهای حسابشده و مستحکم اقدام به خلق شخصیتهای باورپذیر میکند و با مهارت زیاد این افراد را در مقابل هم قرار میدهد. در چنین مواقعی برای خواننده بسیار مشکل است که بفهمد کدامطرف برحق است؛ چون اختلافنظر آنها در اینگونه آثار فاحش نیست. هر دو شخصیت میتوانند راست بگویند و هر دو میتوانند در زمرۀ افراد خوب باشند. به همین دلیل معمولاً اینگونه داستانها بر پایه کشمکشهای درونی و بیرونی حسابشده نوشته شدهاند. در عصر حاضر اختلافنظرها معمولاً نسبی است و داور نمیتواند بهآسانی اختلافنظر فرزندان با والدین، دو برادر با هم، زن با همسر و... را دریابد و چهبسا هر دو طرف محق باشند. نویسنده داستانهای تحلیلی غربی بهخوبی در انتخاب و بهکارگیری این نوع کشمکشها مهارت دارد. او میداند که دیگر مردم داستانهای قدیمی با کشمکشهای آشکار و واضح را نمیپسندند. او بهجای نشاندادن سفیدیها و سیاهیها بیشتر سعی دارد تا از سایهروشنهای خاکستری استفاده کند. نویسنده داستان باید براساس نوع شخصیتهای داستانی، حادثه، درونمایه و مضامینی که مدنظر دارد، کشمکشهای داستانی خود را تدوین کند. شکلگیری کشمکشها در هنگام تدوین طرح داستان میتواند به نویسنده در خلق داستان کمک کند. طرح در عمل همچون نقشه راهنمایی است که به نویسنده کمک میکند پیش از شروع داستان مسیر حرکت خود را مشخص سازد و به اهداف خود راحتتر دست یابد. تدوین کشمکش در داستان و ایجاد رابطه منطقی میان این عنصر حیاتی با سایر عناصر چون شخصیت، حادثه و موضوع در ابتدای راه میتواند نقش تعیینکنندهای در موفقعیت نویسنده داشته باشد. نویسنده با تدوین طرح اولیه انگار از موضع بالاتری میتواند به تکتک عناصر داستانی و نقشی که قرار است ایفا کنند نگاه کند. در چنین شرایطی همهچیز تحتکنترل نویسنده است. در این حالت نویسنده ایرانی میبایست با دقت بسیار کشمکش داستان خود را طراحی کند، چراکه بسیاری از عناصر دیگر داستانی میتوانند ازطریق انتخاب کشمکشهای حسابشده قوام یابند. این درحالی است که بسیاری از نویسندگان ایرانی در انتخاب و نحوه بهکارگیری آن دقت لازم را ندارند.
۲۳ دی ۱۳۹۶ - ۱۴:۲۰
کد خبر: ۵۸۳۶۹۹
معمولاً داستانهای برجسته جهان به گونهای طراحی میشوند که با توجه به ساختار و مضامین به کار گرفته شده در آثار از انواع کشمکشها به درستی بهره گرفته میشود، درحالیکه در بسیاری از داستانهای ایرانی به دلیل ناتوانی خالق آثار، تنها کشمکش فیزیکی آن هم نسنجیده مورد استفاده قرار میگیرد.
زمان مطالعه: ۲ دقیقه
منبع: روزنامه قدس
نظر شما