به گزارش قدس آنلاین، تصمیمهای سران سه قوه ودولت برای مهار گرانیها درحالی درکانون توجه رسانهها قرار گرفته است که موج تورمی بازار مسکن و بازار ارز و سکه و گرانی خودرو، برای چند ماه است که اقتصاد خانوارها را دچار تنش کرده است، برای مثال مسکن در سه ماه نخست سال با تورم ۳۲ درصدی مواجه شده است. روایت بانک مرکزی هم از گرانیها جالب است، نگاهی به آماراین نهاد سیاستگذاری درباره افزایش قیمت کالاهای اساسی اردیبهشت ماه در مقایسه با مدت مشابه سال پیش نشان میدهد که مردم با افزایش قیمت ۲/۱۹ درصدی لبنیات و تخم مرغ، ۵/۲۰ درصدی گوشت قرمز، ۸/۱۶ درصدی ماهی، ۸/۱۷ درصدی کالاها و خدمات و ۷/۱۰ درصدی قند و شکر، ۴/۱۵ درصدی آشامیدنیها و ۸/۱۲ درصدی نان و غلات و ۷/۹ درصدی روغنها و... روبهرو هستند.
■ کمپین جادوگر
حال در واکنش به سیل گرانی ها، علی کریمی که جادوگر فوتبال ایران خوانده میشود با انتشار پستی راه اندازی کمپین «نه به خرید» را در فضای مجازی کلید زده است. کریمی در شبکه اجتماعی خود از مردم خواسته است که مانند سایر کشورها به مدت یک ماه از خرید اقلامی که گران شدهاند، خودداری کنند.
هر چند راهاندازی کمپینهای «نه به خرید» و «تحریم خرید» به واسطه افزایش غیرمنطقی قیمت در بسیاری از کشورها سابقه دارد و در کشور ما نیز چند سالی است باب شده، اما اینکه مسئولان از این کمپین تشکرکرده یا به جای پاسخگویی به مطالبه گری مردم، صرفاً آن را تأیید کنند جای سؤال دارد. نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیس جمهور در واکنش به پست علی کریمی و پویش مردمی نه به خرید، گفته است: اگر اعتقاد داریم کالایی بی دلیل گران است، نباید آن را خریداری کنیم و نوبخت سخنگوی دولت نیز این اقدام را قابل قبول دانسته و از آن تشکر کرده است.
درهمین رابطه رئیس پیشین اتاق بازرگانی تأکید کرده است که این کنش، نمیتواند موفق باشد.
محسن جلال پورگفت: هر زمان تورم افزایش پیدا میکند، بهجای اینکه به دولت فشار بیاوریم که تورم را کنترل کند، تشویقش میکنیم که قیمتها را کنترل کند. دولت هم با ابزارهای کنترل و تعزیر به جنگ بازار و بازاریان میرود؛ یعنی مسبب و مقصر اصلی وضع موجود، خود را از دایره پاسخگویی خارج و به جای مدعی مینشاند!
وی با اشاره به اینکه اشتباه مشترک مردم و سیاستمداران این است که فرق میان گرانی و تورم را نمیدانند، ادامه داد:تورم، بیثباتی، آشفتگی بازارها و... محصول رفتار سیاستگذاران است؛ بنابراین ریشه معضلات اخیر در بازارها را باید در سیاستهای اقتصادی دولت جستوجو کرد.
وی درعین حال تأکید میکند:در شرایطی که فعالان اقتصادی نگران تشدید محدودیتهای بینالمللی و بازگشت تحریمهای اقتصادی هستند، کمپین «نه به خرید» میتواند همان مأموریت را با استفاده از عوامل داخلی اجرایی کند. درحالحاضر هرگونه تحریم میتواند به زیان تولید ملی و به سود کالای ارزان و بیکیفیت خارجی تمام شود.
به گفته وی بیثباتی بازارها محصول نادرستی سیاستهای اقتصادی است، نه رفتار فعالان اقتصادی. اگر کسی باید سرزنش شود، سیاستگذار است که در زمینه تنظیم سیاستهای اقتصادی و سازماندهی بازارها ناتوان نشان داده، نه فعالان و حتی سوداگران بازارها؛ بنابراین کنشهای احساسی اجتماعی بهتر است به مطالبات صحیح اقتصادی تبدیل شوند تا نتیجه مطلوب را بهدنبال داشته باشند.
کارشناسان در گفت و گو با خبرنگار ما به بازخوانی وظایف دولت و سیاست گذاریهای لازم درباره کنترل کالاهای اساسی و اقلام اصلی مورد نیاز مردم میپردازند و اینکه آیا پویشهای مردمی میتواند به عنوان تنها گزینه در این مسیر مورد توجه قرار گیرد؟
■ دولت در مقام منتقد کنار مردم
محمد جعفری نژاد، کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار ما با تاکید بر ضرورت اقدام عملی از سوی دولت برای ساماندهی وضع موجود به جای قرار گرفتن در کنار مردم در مقام منتقد میگوید: متأسفانه مردم چند مشکل اساسی با دولت دارند، نکته اول اینکه دولت با وجود قولهایی که داده بود، در فضای حقیقی کاری انجام نداده و مردم پیگیری و نظارتی را مشاهده نمیکنند؛ یعنی دولت بشدت در حوزه اقتصاد کم کار است، افرادی هم که تصمیم گیر هستند، در وزارت صنعت و اقتصاد هم عملگرا نیستند که مردم دلگرم به اقدامهای آنها باشند.
وی میافزاید: نکته دوم اینکه دولت بشدت دنبال یک جور دو گانه سازی است که بگوید من مسئول وضعیت موجود نیستم و مشاهده میشود هر جایی از اقتصاد که مورد اعتراض مردم قرار میگیرد، دولت خودش را کنار میکشد و در قالب توییت و پست هایی از افراد منتسب به دولت این طور وانمود میشود که دولت دوست دارد، ولی به واسطه برخی دستهای پشت پرده نمیتواند کاری بکند.
وی میافزاید: اقتصاد بی سر و سامان است و سیاست و اقدامی برای کنترل بازار دیده نمیشود، در حالی که نظارت و کنترل بازار و قدرت قیمت گذاری دردست دولت است، اما به جای اقدام عملی، میگویند بهترین موضع این است که در مقام منتقد قرار بگیریم.
وی ادامه میدهد: اگر آقای کریمی به عنوان فرد مشهوری که ابزار قانونی در دست ندارد، مردم را با یک پست به کمپین دعوت کرده، کار درستی است و نوک پیکان این کمپین نیز متوجه دولت و سایر مسئولان مرتبط است و اما اینکه به قول رهبر معظم انقلاب خود مسئولان که امور متوجه به آنهاست و باید نسبت به وضع موجود پاسخگو باشند نیز ژست معترض به خودشان میگیرند، جالب است، این حرکات عمدهترین ضربه را به سرمایه اجتماعی مردم میزند.
جعفری نژاد با بیان اینکه وقتی دولت اعلام میکند تورم تک رقمی است، ولی در بازار میبینیم هر جنس به طور میانگین بین ۲۰ تا ۲۵ درصدگران شده، اولین ضربه به اعتماد عمومی مردم نسبت به حاکمیت میخورد، میافزاید: رئیس جمهور اخیراً گفته است همه گرانیها ناشی از جنگ روانی است، در حالی که باید گفت که دولت هم ۶ سال است که دارد با جنگ روانی کشور را اداره میکند.
این کارشناس اقتصادی تصریح میکند: ریشه همه مشکلات به کم کاری دولت بر میگردد و مطالبه ما از دولت نیز به جای «نه به خرید» باید «شفافیت» باشد. جعفری نژاد با تأکید بر ضرورت وارد شدن جدی مردم در بحث مطالبه برای شفاف سازی توسط دولت، ادامه میدهد: هر چند راه اصلی حل مشکلات کمپین نیست و هزینه - فایده آن باید بررسی شود، ولی وقتی دولت برای سیاست گذاری و مدیریت بازار افسار گسیخته فعلی، بویژه کالاهای اساسی که عمده اقشار مردم مخاطب آن هستند، اقدامی نمیکند و به تعبیری دولت تعطیل است، خوب است که با این تلنگرها (کمپین نه به خرید گران) مردم وارد میدان شوند.
■ ریشه گرانیها ناشی از تصمیمات دولت
مسعود دانشمند، عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی و دبیر کل خانه اقتصاد ایران هم در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه نوبخت، سخنگوی دولت از پویش مردمی نه به خرید علی کریمی تشکر کرده است، میگوید: اینها که جنس هایشان را گران کردند، دولتی هستند و مدیر دولتی دارند و به عبارتی همه این گرانیها ناشی از تصمیمات و سیاستگذاریهای دولت است.
وی میافزاید: اگر بخواهیم ریشه یابی کنیم این موضوع را میبینیم مسئله اصلی افزایش حجم نقدینگی به ۱۵۰۰ هزارمیلیارد تومان در جامعه است که هر لحظه به سمت یک بازار حرکت میکند و دولت نمیتواند آن را کنترل کند.
دانشمند با اشاره به حرکت نقدینگی مردم در بازار مسکن، خودرو، سکه و ارز تاکید میکند: برای حل مشکل باید نقدینگی را به سمت بازار سرمایه حرکت بدهیم، بازار سرمایه نیز یک شبه راه نمیافتد و به زمان نیاز دارد، در دو هفته اخیر بازار سرمایه تکان خورده و به تعبیر بورسیها، بورس ۶ رقمی شده است، چرا؟ چون سهام پتروشیمی و فولادیها افزایش پیدا کرده است. معلوم است که اگر خوراک با نرخ ۳۸۰۰تومان محاسبه و در اختیار این شرکتها قرار گیرد ودرعوض ارزناشی از صادرات از سوی دولت با نرخ ۴۲۰۰ تومان خریداری شود، این وضعیت منجر به سود آور شدن سهام پتروشیمیها و فولادیها میشود، این یک الگوی موفقی است تا پولهای سرگردان مردم وارد این حوزه شود.
اظهارات کارشناسان نشان میدهد که دولت از یک طرف باید نقدینگی که منجر به سوداگری وگرانیهای مزمن میشود را مدیریت کند و سیاست گذاری درستی در حوزه اقتصاد داشته باشد، مردم از مدتها پیش به گرانیها نه گفتهاند، نه با اختیار خود، بلکه با اجبار؛ یعنی با افزایش قیمتها و کاهش قدرت خریدشان، مصرف برخی کالاها را محدود کردهاند. شاید راه اندازی کمپین مطالبه گری از مسئولان کارامدتر از کمپین تحریم گرانیها باشد.
نظر شما