محمدعلی جعفریه، مدیر نشر ثالث در گفت‌وگو با «قدس‌آنلاین» با اشاره به وضعیت کاغذ اظهار کرد: کاغذ همیشه یک کالای استراتژیک بوده  و در زمان جنگ هم مانند دیگر کالاهای مهم مثل گندم، قند و شکر و ... وارد می شده و همیشه هم کاغذ بوده است اما تفاوت عمده‌اش با این زمان در این بود که خیلی خوب مدیریت شد. ما آن زمان کمبود کاغذ نداشتیم و به راحتی وارد می‌شد و اتفاقاً تیراژ کتاب‌ها هم بالا بود.

وی در ادامه افزود: پس از آن زمان، یک دوره خود وزارت ارشاد متولی امر شد و در دوره دولت نهم درواقع به خواسته خود ما ناشران یارانه کاغذ برداشته شد چون از آن سوء استفاده می‌شد. (ناشرانی که از نشر کتاب چاپ نشده، سود بیشتری می بردند تا کتاب چاپ شده.) بنابراین 160 ناشر این نامه را امضا کردند که یارانه کاغذ برداشته شود.

این فعال فرهنگی یادآور شد: اما الان وضع به گونه‌ای شده است که یک بحران به وجود آمده است و همه در آن گرفتار شدند و اتفاقاً بسیار هم سریع پیش رفته است. کسانی که الان کاغذ دارند همان‌هایی هستند که با ارز 3800 یا 4200 هزار تومانی کاغذ وارد کرده‌اند و انبارها هم پر از کاغذ است اما نمی‌فروشند و اگر خرید و فروشی هم بخواهد انجام شود با قیمت آزاد است. دولت هم اگر بخواهد ارز بدهد دوباره همین داستان است.

جعفریه تأکید کرد: به نظرم دولت باید برخورد قاطع داشته باشد و این افراد را شناسایی کنند. البته فعلاً کاغذهایی در بازار وجود دارد که به قیمت ارز 4200 به ناشران فروخته شود و یکی دو شرکت این کاغذها را می‌فروشند ولی اکثراً این کار را نمی‌کنند و در نهایت باعث می‌شود کتاب گران شود و در نهایت چاپ هم نشود.

مدیر نشر ثالث عنوان کرد: به نظرم باید کمیته‌ای متشکل از اتحادیه ناشران، وزارت ارشاد، وزارت صنعت تشکیل و این انبارها شناسایی شوند.

با بحران بزرگی روبه‌رو هستیم که هنوز دامن نشر را نگرفته است

وی در خصوص وجود انحصار یا مافیا در بحث واردات کاغذ تصریح کرد: کاغذ هم مانند هر کالای دیگر در دست چند نفر است و یک عده هم در واردات کاغذ سرمایه‌گذاری کرده‌اند اما این هم برای خودش شرایطی دارد و باید روی عملکردشان نظارت صورت گیرد. زمانی که فردی با ارز آزاد کالایی را وارد می‌کند این اختیار را هم دارد تا به هر قیمتی که می‌خواهد آن را بفروشد و این را خریدار تعیین می‌کند که آن کالا را بخرد یا خیر. اما زمانی که کالایی با ارز دولتی وارد می شود در واقع این پول 80 میلیون نفر است و طی شرایطی باید بر آن نظارت صورت بگیرد.

جعفریه در ادامه خاطرنشان کرد: به نظرم با بحران بزرگی روبهرو هستیم که هنوز دامن نشر را نگرفته است. چرا که هنوز کاغذ وجود دارد و کتاب ها چاپ می شوند. مشکل از زمانی آغاز می شود که دیگر کاغذی نباشد. باید قدرتی در این میان وارد عمل شود و انبار محتکران را شناسایی کند. ضمن اینکه البته کمیته تعزیرات هم تشکیل شده و باید این افراد را شناسایی کنند

مدیر نشر ثالث در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: همیشه کسانی که از قدیم در کار کتاب بوده‌اند، از مؤلف و ناشر گرفته تا فروشنده، این کار بیشتر برایشان حکم یک کار معنوی را داشته و دارد و در وهله بعد مسأله مادی برایشان مهم است. هر کدام از ناشران هر کار دیگری کنند قطعاً سودش بیشتر از چیزی است که امروز در صنعت نشر و چاپ دارند اما ما هنوز در کار نشر و کتاب هستیم. شما یک نگاه به خیابان کریم‌خان بیندازید که یک طرف آن طلافروشان و طرف دیگر کتابفروشان هستند. طلافروش ها زودتر از ساعت 11 مغازه‌های خود را باز نمی کنند تا قیمت طلا مشخص شود و سود آن‌ها لحظه‌ای است. اما اگر در یک کتابفروشی یک کتاب از هشت سال پیش موجود باشد و قیمت پشت جلد آن دو هزار تومان باشد امروز آن را به همان قیمت هشت سال پیش می‌فروشیم.

جعفریه ادامه داد: وقتی ما با این سیستم کار می‌کنیم طبعاً تاوانی هم می‌دهیم ولی متأسفانه در کالاهای دیگر این گونه نیست. کاغذ جزو کالاهایی است که روز به روز بر قیمت آن افزوده می‌شود.

وی در پاسخ به استفاده از چاپ دیجیتال در شرایط فعلی عنوان کرد: این که کلاً چاپخانه ها تعطیل شوند از نظر اقتصادی به صرفه نیست و نمی‌شود آنها را تعطیل کرد چون در این شرایط چاپخانه، صحافی و لیتوگرافی تعطیل می‌شوند اما برای تیراژهای کم می‌توان از آن بهره برد.

جعفریه در پایان و در پاسخ به این سؤال که آیا کتاب گویا به عنوان یک گزینه جایگزین کشش و قدرت مطرح شدن در میان مخاطبان در سطح بالا را داراست، گفت: اتفاقا ما در نشر ثالث کتاب‌های گویا را خیلی جدی پیگیری می‌کنیم و اغلب کتاب‌های گویا هم متعلق به نشر ثالث است و شنبه ها هم جلسات کتابخوانی داریم. اما نکته اینجاست که کتاب گویا خواننده خودش را دارد و در همه دنیا هم یک درصدی از خوانندگان و مخاطبان به سمت کتاب گویا می‌روند و نمی‌توانیم بگوییم که نیاز بازار و مخاطب را می‌تواند به تنهایی برآورده کند. کشش اکثریت مخاطبان به کتاب کاغذی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

انتهای پیام/