شرکت دینا توس که تامین بخشی از تولیدات استان را به دوش داشته با رفتن خود به بیکار شدن 250 فرد شاغل و ایجاد یک شکاف در چرخه اقتصاد استان  به  شرایط بحرانی اقتصادی دامن زده است.
 
برای نقد و بررسی این انتقال و پیامدهای آن برای این شهر و استان به سراغ مسئولان، کارشناسان و صاحب نظرانی رفتیم تا به علل این موضوع پی برده و با ارائه راهکارهایی از ادامه این اتفاق در استان جلوگیری شود.

*فرصتی برای بازیابی صنعت
مسعود مهدی زاده مقدم مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی در این باره می‌گوید: خروج تجهیزات و بیکاری عده‌ای از شاغلین  این واحد در مشهد جای تاسف دارد و این موضوع به فشارهایی که اکنون بر روی تولید و اقتصاد است، مربوط می شود، اصلاح برخی دستورالعمل‌ها و ایجاد فضای بازتری برای کسب و کار از شدت این فشارها می‌کاهد.
 
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی، می‌افزاید: در حال حاضر آمادگی وضع قوانین جدید برای فرصت بازیابی صنعت ضرورت دارد تا این اتفاق برای واحدهای دیگر ایجاد نشود و توسعه اقتصادی استان به مخاطره نیفتد.

 *کودکی که در مشهد بزرگ شد
امیرمهدی مرادی دبیر انجمن مدیران صنایع خراسان رضوی معتقد است انتقال بخشی از ماشین آلات و تجهیزات شرکت دینا توس را تحمیل هزینه سنگینی  می‌داند که باید پرداخت شود.

 وی ادامه داد: عده‌ای براین باور هستند که در استان خراسان رضوی ظرفیت بزرگ شدن واحدها نیست و این استان هنوز کشش لازم برای توسعه کسب و کار را ندارد و این در حالی است که در سایر استان‌ها این موضوع با ملاطفت بیشتری جریان دارد.

وی با اشاره به اینکه ما حتی شاهد انتقال دفاتر برخی واحدهای تولیدی به استان‌های دیگر هستیم، می‌گوید: باید کاری کرد که از استان‌های دیگر بتوانیم واحدهایی را جذب کنیم نه اینکه واحدهای تولیدی مطرح مان احساس امنیت نکنند و به کوچ از استان بپردازند.
 
مرادی افزود: دینا توس مراحل رشد خود را در خراسان رضوی گذرانده و حالا که درحال بهره برداری است، مزایای خود را به استان دیگری منتقل می‌کند لذا رفتار ما با این واحدها باید طوری باشد که فضای امنیت با الگوگیری از استان‌های دیگر در خراسان رضوی نیز برقرار باشد.

وی با بیان اینکه، به نظر من برخی از انتقال‌ها به دلیل مباحث جغرافیایی است نه مباحث دولتی، و ادامه می‌دهد: بازار هدف محصولات بعضی واحدهای تولیدی به گونه‌ای است که استقرار آن‌ها در استان‌های مرکز کشور اولویت دارد، زیرا با افزایش هزینه حمل و نقل  این واحدها در فرایند توسعه خود ترجیح می‌دهند که مرکز تولید و عرضه شان بهم نزدیک باشد تا دسترسی به مراکز فروش شان آسانتر شود.

وی تصریح می‌کند: محصولاتی که در استان خراسان رضوی تولید می‌شود اگر برای صادرات به کشورهای همسایه مانند افغانستان و پاکستان باشد قطعا برای رسیدن به آن بازارهای هدف مسیر کوتاهتری را با مصرف سوخت کمتری طی می‌کنند، در این راستا جابجایی یک واحد تولیدی از استانی به استان دیگر، مزیت بیشتری برای آن دارد.

*خراسان رضوی با ظرفیت‌های بالای صنعتی و گردشگری

فیروز ابراهیمی دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در اینباره می‌گوید: کوچ این نشان تجاری هنوز به شکل قطعی تایید نشده است و فقط قسمتی از ماشین آلات آن از استان خارج شده و مدیران این برند به خروج کامل از استان اقدام نکردند.

وی می‌افزاید: با توجه به پتانسیل‌های بالایی که داریم میانگین برخورداری استان ما از کل کشور 25 درصد پایین‌تر است در حالیکه با 6 ونیم میلیون نفر جمعیت و بیش از 25 میلیون زائر در سال، هنوز نتوانستیم از ظرفیت‌های صنعتی، معدنی و گردشگری خود استفاده کنیم.
 
دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با بیان اینکه هنوز بعضی پرونده‌های مالیاتی شرکت‌های بزرگ ما در تهران بررسی می‌شود، می‌افزاید: استان ما جایگاه اقتصادی خوبی را در کشور ندارد و به دلیل بی توجهی دولت به این موضوع، سرمایه گذاری‌های بزرگ ما از استان خارج می‌شوند.

*اجرای قوانین از پایین به بالا

یک کارشناس اقتصادی هم با بیان اینکه یک کارخانه یا واحد تولیدی در یک منطقه جغرافیایی از صفر تا زمانی که به صد برسد، روند زمانی طولانی و پرهزینه‌ای را طی می‌کند، می‌گوید: محصولات این کارخانه بصورت گمنام تولید می‌شد، اما با تبلیغات، تولید محصول خوب و با کیفیت توانست به برند آن شهر تبدیل شود و به رونق کار، اقتصاد، توسعه و شغل آن منطقه بیانجامد،   اگر زمانی که به بهره برداری و سوددهی می‌رسد آن منطقه را ترک کند، آن محل هم برند خود را از دست داده و هم دیگر نمی‌تواند جایگزینی برای آن پیدا نماید.

وحید تعقیبی می‌افزاید: آن واحد تولیدی یا آن کارخانه بعد از مدتی به تولید محصولات متفاوت و متنوع تری می‌پردازد و حال آنکه با کیفیت محصولات خود به جذب مشتری پرداخته که با کوچ از یک استان به استان دیگر در حقیقت مشتری خود را همچنان دارد، زیرا برای مشتری فرقی نمی‌کند که محصول مورد علاقه اش کجا تولید می‌شود، لذا ضرر اصلی را آن منطقه‌ای می‌کند که برندی را در خود پرورش داده، اما قدرت حفظ آن را نداشته است.

وی با بیان اینکه با خروج آن برند، جای خالی آن باقی می‌ماند، ادامه می‌دهد: اگر بخواهد جایگزین دیگری پیدا کند نیاز به زمان طولانی ولو 30 سال و هزینه‌های بالایی دارد.

وی به کاغذبازی های  طولانی و خسته کننده اداری در کشور اشاره کرده و بیان می‌کند: موضوع کاغذبازی در ادارات ما پررنگ است در حالیکه با رفع این معضل، کارها در کمترین زمان انجام شده و بهترین بهره وری را می‌دهد و این در حالیست که همین بروکراسی در خراسان رضوی بیشتر و طاقت فرساتر است و همین موضوع برای سرمایه گذاری در استان مشکل ایجاد کرده است.

* ساخت یک برند کافی ست؟
این کارشناس و استاد دانشگاه عنوان می‌کند: اگر اوضاع به همین روال پیش برود باتوجه به موقعیت‌های متفاوتی که کشورهای همسایه دارد چه بسا آن کشورها بتوانند برندهای ما را جذب کنند که اگر این اتفاق بیفتد دچار فاجعه ملی خواهیم شد و جایگاه اقتصادی مان در دنیا زیر سئوال می‌رود.

تعقیبی ادامه می‌دهد: برای جلوگیری از خروج برندها و بنگاه‌های اقتصادی باید از اصلاح سریع قوانین موجود شروع کنیم چراکه قوانین اقتصادی ما با پیشرفت‌های صنعت مان جلو نرفته است.

وی می‌گوید: قوانین باید از پایین به بالا اجرا شود، زیرا در غیر اینصورت وقتی دستورات از بالا به پایین می‌رسد، قانون دیگر اجرا نمی‌شود لذا راهکارها از دولتی نگری و حاکمیت دولت بهتر است از صنعت آغاز شود چرا که این صنعتگران هستند که در قلب اقتصاد حرکت می‌کنند.این کارشناس اقتصادی بر این باورست که قوانین باید بازبینی و توسط کارشناسان به شور گذاشته شود تا بتواند مشکلات را ریشه‌ای حل نماید چراکه حل مشکل در لحظه بحرانی فقط سبب ایجاد مشکلات بعدی در قوانین می‌شود. تغییر قوانین، اجرای قانون از پایین به بالا و نظارت بر حسن اجرای قوانین توسط مجلس، کلید حل معضلات بی شمار عرصه اقتصاد ماست.