قدس آنلاین- تکتم بهاردوست: تعزیه از جمله هنرهای خودجوش مردمی است که با وجود آنکه حرف وحدیثهای زیادی درباره ساختار دراماتیک آن وجود دارد، اما همه عناصر یک تئاتر پویا را داراست؛ اگرچه پویایی این هنر اصیل ایرانی بهدلیل بیتوجهی و نبود حمایت جدی، شاید دارد نفسهای آخر خود را میکشد. برخلاف تئاتر که برگرفته از غرب است، تعزیه بهعنوان یک هنر اصیل و منحصربهفرد ایرانی، از دل مردم این سرزمین برآمده است و باید در حفظش کوشا بود.
تعزیه خوانی یکی از هنرهایی آیینی شهر مشهد است که هنر و مذهب را بخوبی در هم آمیخته است و در ایام ماه محرم و صفر و گاهی هم در ایامی دیگر چون ماه مبارک و ایام فاطمیه هم اجرا می شده است به انگیزه این ایام با محمد صادقی تعزیه خوان قدیمی مشهدی به گفتگو نشسته ایم که می خوانید:
قدس آنلاین: چه فرقی بین تعزیه خوان و شبیه خوان وجودا دارد؟
صادقی:در تعزیه خوانی همه مواردی که تعزیه گردان آنها را بیان می کند بدون کوچکترین تحریف تاریخی و کاملا بر مبنای مستندات تاریخی است و همه هدفش رساندن پیام عاشورا است. او همه مواردی را که پشت به پشت به او رسیده است بیان می کند. این در حالی است که هیچ ایده ای از خود ندارد در حالیکه در شبیه خوانی همه موارد و موضوعات بر اساس ایده خودش شبیه خوانی می کند برای این است که در این نوع تحریف تاریخ داریم.
قدس آنلاین: در حال حاضر وضعیت تعزیه در مشهد به چه شکل است و تعزیه امروزه نسبت به چهل سال گذشته چه تغییراتی کرده است؟
صادقی:متاسفانه تعزیه خوانی چند سالی است که در مشهد خیلی کم رنگ شده است البته نا گفته نماند که در این یکسال گذشته توانسته دوباره استارت بخورد و از نو شروع کند نمونه اش این که الان چند تعزیه خوانی مجوز گرفته اند و اجرا می کنند.
تعزیه یک هنر کاملا سنتی و خود جوش است که دست به دست و سینه به سینه گشته و تا به امروز و به ما رسیده است هنری که این روزها با یکسری اهنگها و شعرهای جدید و امروزی به روز شده و همین قضیه باعث گرایش جوانان به این هنر شده است. و همه سعی ما هم در تعزیه خوانی این است که از تحریف تاریخ دور باشیم و به نوعی اجرا کنیم که هم تعزیه خوانی جذابیت بیشتری داشته باشد و هم اینکه بتواند مخاطب جوان را با خود همراه کند.
قدس آنلاین:پس نسل جدید از تعزیه استقبال می کنند؟
صادقی: بله خیلی ! وقتی وقایع را با سند تاریخی بیان کنیم جوان هوشیار ما حتما استقبال می کند.
قدس آنلاین: برای بیان حقایق از چه منابعی استفاده می کنید؟
صادقی: کتاب های داستان وراستان، کتاب های علامه بهشتی، و کتاب های مجالس تعزیه و...استفاده می کنیم.
قدس آنلاین:برای رشد و اعتلای این هنر چه کارهایی باید انجام داد؟
صادقی : این هنر و افرادی که مشغول آن هستند باید حمایت شوند چون خیلی سال قبل مشهد پایگاه تعزیه خوانی بوده است و بعد از اینجا بوده که به شهرها و شهرستان های دیگر رفته است ولی بنا به دلایل نامعلومی این هنر چند سالی بود که خیلی کمرنگ شده بود ولی خداراشکر الان مسئولین به این فکر افتاده اند که بار دیگر این هنر را احیا کنند.
قدس آنلاین: در حال حاضر چند گروه تعزیه خوان در مشهد فعال هستند؟
صادقی : حداکثر تیم هایی تعزیه خوانی که در مشهد فعال هستند ۶ تیم است البته در کنار این گروه ها گروهایی هستند هم فصلی مشغول به فعالیت هستند و هم مجوزی هم برای اجرا ندارند.
قدس آنلاین: در بخشی از صحبتتان از انحراف در تعزیه خوانی گفتید. چه پیشنهادی برای جلوگری از این تحریفات دارید؟
صادقی: اینکه قبل از اجراهای میدانی این گروه ها باید بازبینی شوند و با تاییده برای اجرای عمومی مجوزاجرا بگیرند. هر چند هیچ کدام از تعزیه خوان های با مجوز هیچ گونه تحرفی در گفته هایشان ندارند.
قدس آنلاین: چگونه می شود این هنر را زنده نگه داشت؟
صادقی: تعزیه و تعزیه خوانی عشق است و باید از کودکی در نهاد افراد قرار داشته باشد. این هنر زنده نگه داشته نمی شود مگر اینکه به سهم خودش از دیده شدن و مورد حمایت قرار گرفتن رسیده باشد. ما در استان خراسان جای بخصوصی برای اجرای تعزیه خوانی نداریم.
چرا این هنر باید فقط در یک زمان بخصوص اجرا شود چرا ما اجرای تعزیه را ماننده بقیه هنرها در طول سال نداریم. یک سالن تئاتر را در اختیار تعزیه خوانها بگذارند تا هم بتوانیم نسل جدیدی را برای این هنر تربیت کنیم و هم در طول سال برای علاقه مندان اجرا داشته باشیم.
نظر شما