به گزارش خبرنگار فرهنگی قدس‌آنلاین/ صبا کریمی: سهراب سپهری شاعر، نقاش و نویسنده دوران معاصر ماست که جایگاه ویژه‌ای در ادبیات دارد و از پیشگامان شعر نو فارسی است. در واقع سهراب از مهم‌ترین شاعران معاصر ایران است که اشعار متنوعی را در رابطه با موضوعات مختلف سروده است، اشعاری که در غایت سادگی زیبا، دلنشین و لطیف‌اند و گذر سال‌ها رنگ کهنگی بر آن نینداخته است. این روزها فیلمی با نگاهی به زندگی این شاعر نامدار به نام «رؤیای سهراب» در حال تولید است که توسط علی قوی تن جلوی دوربین رفته است و بازیگرانی چون بهاره کیان افشار، مهدی سلطانی، لاله اسکندری و ترلان پروانه در آن نقش آفرینی می‌کنند. علی قوی‌تن فیلم‌هایی مانند «پرواز بادبادک»، «آسمان آبی مادرم» و «پل سفید» را در کارنامه خود دارد. بنا به گفته این فیلمساز زندگی سهراب پیش از این دستمایه ساخت هیچ اثر سینمایی و تلویزیونی نبوده و این نخستین باری است که زندگی این شاعر معاصر بر پرده نقره‌ای نقش می‌بندد. همچنین علی قوی تن درباره آخرین وضعیت فیلمبرداری این اثر اعلام کرده است: کار فیلمبرداری این اثر تقریباً به پایان رسیده است. فیلمبرداری چند سکانس پایانی باقیمانده هم بزودی در شهر کاشان انجام خواهد شد.تیم سازنده این اثر هنوز وارد مراحل فنی مانند تدوین و ساخت موسیقی نشده‌اند، اما بنا دارند کار را به جشنواره فجر برسانند و اولین رونمایی «رؤیای سهراب» در جشنواره فجر باشد. به بهانه 15مهرماه سالروز تولد سهراب و ساخت فیلم زندگی‌اش با این کارگردان به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

قدس‌آنلاین: آقای قوی تن می‌دانم که سال‌هاست دغدغه ساخت فیلمی درباره سهراب را داشتید و سرانجام این اتفاق میسر شد. چه شد که اصلاً به فکر تولید چنین فیلمی افتادید و ایده آن از کجا شکل گرفت؟

علی قوی‌تن: سال‌هاست که زمزمه ساخته شدن این فیلم در هر محفلی هست و همیشه از ساختن آن صحبت می‌شد، من هم انگیزه پیدا کردم و ترغیب شدم که در مورد سهراب فیلمی بسازم. برهمین اساس سالیان متمادی به تحقیق و پژوهش درباره زندگی این شاعر ادامه دادم و البته تأخیری که در ساخت این فیلم هم به وجود آمد نتیجه طولانی شدن همین تحقیقات بود. همانطور که می‌دانید کشف زندگی سهراب کار ساده‌ای نیست. چرا که این شاعر زندگی آرامی داشته و در یک فضای بدون تنش گذران عمر کرده و در واقع این شاعرانگی در زندگی‌اش جریان داشته است. با این شرایط قطعاً این اطلاعات نمی‌توانست بخودی خود برای سینما و سینماگرها دستمایه ساخت یک فیلم باشد تا بتوانیم به یک فیلمنامه پر کش و قوس برسیم. ضمن این که نزدیک شدن به زندگی شعرا کار سختی است و جرئت زیادی می‌خواهد که قدم جلو بگذاریم و درباره چنین آدم‌هایی فیلم بسازیم. این روزها مشغول ضبط سکانس‌های پایانی هستیم و حتماً فیلم را به جشنواره امسال می‌رسانیم.

قدس‌آنلاین: نکته مهمی که در مورد سهراب وجود دارد این است که او در زندگی خیلی اهل حاشیه نبوده و اطلاعات چندانی از زندگی‌اش در دست نیست. همانطور که اشاره کردید فیلمنامه به فراز و نشیب‌هایی برای بار دراماتیک خود نیاز دارد. چگونه این کمبودها را در فیلمنامه مرتفع کردید؟ نکته دیگر اینکه شما به تحقیقات و پژوهش هایی در این راستا اشاره کردید، منابع تان برای ساخت فیلم چه بود؟

علی قوی‌تن: اتفاقاً به نکته درستی اشاره کردید. سختی‌های فیلم ساختن در مورد زندگی سهراب دقیقاً همین بود و علت این که تولید این فیلم این قدر به تأخیر افتاد به همین مسئله برمی‌گردد که تلاش کردم زوایای پنهان زندگی این شاعر را پیدا کنم و مؤلفه‌هایی را در فیلم قرار دهم که به لحاظ سینمایی دراماتیک باشد و از طرف دیگر جذاب بوده و برای مخاطب تازگی داشته باشد. من موفق شدم این زوایای پنهان و دیده نشده سهراب را پیدا کنم و آن‌ها را به فیلمنامه برگردانم. تحقیق و پژوهش‌های من هم شامل تحقیقات میدانی و جست و جوی افرادی که با او در ارتباط بودند، نامه‌ها، دست نوشته‌ها و شعرهای سهراب بود. همه این‌ها جمع‌بندی شدند تا در نهایت از بطن آن‌ها نکات زیبایی را کشف کردم و شکل سینمایی به آن دادم.

قدس‌آنلاین: در این فیلم چگونه به سهراب می‌پردازید؟ آیا با برشی از زندگی این شاعر روبه‌رو هستیم یا دوران‌های مختلف زندگی‌اش را به تصویر کشیدید؟

علی قوی‌تن: این فیلم در واقع مکاشفه‌ای در مورد سهراب است و در آن کشف و شهودی تازه انجام می‌شود. این کشف و شهود به زمان مشخصی از زندگی سهراب اشاره نمی‌کند و می‌تواند کودکی، میانسالی و سال‌های آخر عمرش هم در آن باشد. به بیان دیگر باید بگویم در این فیلم به نوعی شکست زمان وجود دارد.

قدس‌آنلاین: شما به لحاظ ظاهری شباهت بسیاری با سهراب سپهری دارید. آیا این مسئله در ساخت فیلم زندگی این شاعر تأثیری داشته است؟

علی قوی‌تن: بله؛ حتماً داشته است. اتفاقاً خیلی‌ها این مسئله را به من می‌گویند که من شباهت بسیاری به سهراب دارم. شاید بد نباشد بگویم یکی از انگیزه‌های مهمی که همه این سال‌ها مرا به ساخت این فیلم ترغیب می‌کرد شباهتم با سهراب بود که سبب شد که به این فکر بیفتم که لازم است فیلم این شاعر را بسازم و شاید این خواست خدا بوده است.

قدس‌آنلاین: ژانر بیوگرافی در سینمای جهان رایج است و سالانه فیلم‌های زیادی درباره شخصیت هایی که تأثیرات مهمی در جهان پیرامونشان داشتند، ساخته می‌شود. اتفاقی که در سینمای ایران خیلی رایج نیست، چرا فیلمسازان سراغ این ژانر نمی‌روند، در حالی که ما شخصیت‌های برجسته تاریخی، سیاسی، فرهنگی و... بسیاری در سرزمین خود داریم که باید برای نسل‌های بعدی حفظ شوند.

علی قوی‌تن: شما همین الان نگاهی به سینمای خودمان بیندازید و ببینید که چه فیلم‌هایی پرفروش می‌شوند و مورد توجه‌اند. فیلم‌هایی که اغلب بیست روزه ساخته می‌شوند و یکی دو بازیگری که این روزها حسابی روی بورس هستند در آن بازی می‌کنند. از آن طرف هم مقداری مسائل سیاسی و کمدی هم چاشنی آن می‌کنند و مردم را به سینما می‌کشانند. یک عده ذائقه مردم را به این سمت بردند و مردم هم متأسفانه ساده پسند شدند و طبیعی است که در این شرایط سراغ ژانرهای دیگر رفتن ریسک است. این موارد تأثیر مهمی در عدم ساخت فیلم‌هایی در این ژانر دارد. ضمن این که تولید فیلم‌های بیوگرافی در نود دقیقه کار مشکلی است و یک سری مسائل را نمی‌توان بیان کرد. مسئله دیگر نگرانی از عدم حمایت از سوی مردم است که فیلمساز را به ساخت این آثار ترغیب نمی‌کند. مردم دوست دارند اوقاتشان را با همین مسائل سطحی و دم دستی بگذرانند و قاعدتاً فیلمی که تفکر برانگیز و عمیق باشد تمرکز می‌خواهد.

قدس‌آنلاین: اما این وظیفه سینماگر است که ذائقه مخاطب را شکل بدهد. مادامی که فقط فیلم‌های کمدی ساخته شود چیزی تغییر نمی‌کند. این چرخه عرضه و تقاضا بر مبنای خواسته فیلمساز و مخاطب در گردش است.

علی قوی‌تن: بله! اما بخش عمده سینما دست کسانی است که سودجو هستند و اهمیتی به آینده و تفکر مخاطب نمی‌دهند و دنبال این نیستند که فرهنگ سازی عمیقی شکل بگیرد. این مسئله در این روزهای جامعه ما هم نمایان است و همه به فکر سودجویی هستند. در سینما هم همین به هم ریختگی وجود دارد و سبب شده عده‌ای سودجو از این وضعیت سوءاستفاده کنند. افرادی که می‌خواهند کار فرهنگی کنند چقدر باید از خودشان سرمایه بگذارند تا بتوانند یک حرکتی را شکل بدهند. برخی از این افراد که اصلاً سرمایه‌ای ندارند و دولت هم حمایتی نمی‌کند. حالا در این اوضاع و احوال افرادی مانند من که فیلم‌های این چنینی می‌سازند؛ باید کارشان از طرف کسانی که اهل فرهنگ هستند حمایت شود تا بقیه فیلمسازان هم بتوانند قدم‌های دیگری بردارند.

قدس‌آنلاین: شما به انگیزه ساخت این فیلم، زندگی سهراب را موشکافانه رصد کردید، برداشت شخصی خودتان از شخصیت سهراب و تأثیری که در ادبیات داشته چیست؟

علی قوی‌تن: به نظرم سهراب سپهری صد سال زودتر از زمان خودش به دنیا آمد. این را طبق مطالعاتم می‌گویم، شعرهایی که امروز از او کشف می‌شود و در دل‌ها می‌نشیند نتیجه نگاه متفاوت سهراب به زندگی است. اشعاری که در عین سادگی پرمعنا و پرمغزند. به نظرم سهراب سپهری تکرار نشدنی است و هرچقدر زمان جلو می‌رود بیشتر به عمق شعر، معنا و مفهوم کارهایش می‌رسیم و فکر می‌کنم لازم است که سهراب را بیشتر بشناسیم. سهراب بارها و بارها با خواندن اشعارش توسط مردم متولد می‌شود و چه خوب است که ارزش مفاخر خود را بدانیم و آن‌ها را پاس بداریم.

انتهای پیام/