تحولات منطقه

املاک و موقوفات حاج "حسین آقا ملک" در آستان قدس رضوی و محضر امام مهربانیها حضرت رضا علیه السلام و زائرانش آنقدر زیاد است که اداره‌ ویژه ای برای رسیدگی به آنها، به‌ نام موسسه موقوفات ملک در مشهد مقدس و نیز در تهران ایجاد شده است.

حاج حسین آقا ملِک بزرگ‌ترین واقف ایران و آستان قدس رضوی
زمان مطالعه: ۲ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، حاج حسین آقا ملک بعد از فوت پدر، برای اداره املاک او وخدمت به اهالی ساکن در مشهد تلاش زیادی کرد. از معروف‌ترین این املاک، باغ و قلعه وکیل‌آباد و اراضی اطراف آن است. محله ای‌که هنوز به همین نام مشهور است و حتی ساکنان قدیمی آن رعایای مرحوم حاج حسین ملک‌ هستند.

وی در سال۱۳۳۰ املاک و مستغلات زیادی را وقف آستان قدس رضوی کرد و درآمدشان را به کتابخانه حرم مطهر رضوی اختصاص داد.

املاک وقفی او در سال ۱۳۳۰ شامل: بیش از ۲۰ قطعه زمین بزرگ کشاورزی در خراسان و تعداد زیادی مغازه و واحد تجاری در بازار قدیمی تهران بود.

او همچنین نیم عشر (۵ درصد) از عواید خالص سالانه موقوفات را برای خرید کتاب و لوازم موزه آستان قدس رضوی و اداره کتابخانه شامل مرمت کتاب ها و حقوق متولی، ناظران، مدیر و کارکنان آن قرار داد.  

مرحوم حاج حسین آقا ملک همچنین املاک و مستغلات زیادی را در تهران و خراسان وقف امور خیریه و عام المنفعه کرد و بدین ترتیب در جایگاه بزرگ ترین واقف تاریخ معاصر ایران قرار گرفت.

حاج حسین آقا ملک در سال های ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۴ برای چندمین بار املاک و مستغلاتی را وقف آستان قدس رضوی کرد و مقرر داشت که بخشی از عواید آن ها به کتابخانه و موزه و بخش دیگر به ساخت و اداره بیمارستانی در چناران اختصاص یابد.

دو میلیون متر مربع زمین برای ساخت خانه فرهنگیان، واگذاری چند ده هزار متر زمین برای ایجاد بوستان وکیل‌آباد در مشهد، ساخت درمانگاه، حمام، زورخانه و رختشوی خانه‌ فقط بخشی از موقوفات اوست.

ثروتمندان زیادی بعد از مرگشان فراموش شده‌اند اما نام حاج حسین ملک، بخشندگی‌ها وکارهای خیرش هرگز از یاد مردم مشهد و ساکنان قلعه وکیل‌آباد نخواهد رفت.

در سال۱۳۴۸ حاج حسین ملک با دعوت از شهردار وقت به همین باغ، اعلام کرد باغ را وقف مردم کرده و تولیت آن برعهده شهرداری است.

حاج حسین ملک حتی برای آنکه شهرداری کارگران داخل باغ را اخراج نکند، اعلام کرد که کارگران باید بمانند و اگر شهرداری بخواهد کسی را استخدام کند باید نیروی لازم را از ساکنان قلعه تامین کند. به این ترتیب شهرداری  تعداد از کارگران را استخدام کرد.

هنوز هم برخی از اهالی قدیمی‌این قلعه در بوستان وکیل‌آباد مشغول به کارند. مردم مشهد و دنگران هم سال‌هاست که از باغ وکیل‌آباد استفاده و حاج حسین ملک را دعا می‌کنند.
یکی دیگر از مکان‌هایی که حاج حسین ملک سند آن را به نام مردم زده، قلعه وکیل‌آباد است. هم‌زمان با آغاز تقسیمات اراضی در سال‌۱۳۴۲، عده‌ای از طرف اداره کشاورزی وقت به قلعه آمدند و از رعایا خواستند اعتراض کنند و حق خود را بگیرند.

اما رعایا و کشاورزان به دلایل مختلف ازجمله احترام و علاقه به حاج حسین ملک، و خوردن نان و نمک وی حرفی نزدندو اعتراضی نداشتند. بعد از این ماجرا یک روز حبیب بهاری -وکیل حاج حسین ملک- به قلعه وکیل‌آباد آمد و اعلام کرد که حاج حسین ملک برای تشکر، همه خانه‌های این قلعه را به خود رعایا بخشیده است. بعد هم سندی را که خود حاج حسین ملک آن را امضا کرده بود، به مردم تحویل داد.

از حاج حسین آقا ملک به‌عنوان پولدار بزرگ، مرد سال و بزرگترین واقف ایران نام می‌برند که  ۱۰۱ سال عمر کرد.
سرانجام این واقف بزرگ در چهارم مرداد ۱۳۵۱ درگذشت و پیکرش در رواق دارالحفاظ حرم مطهر امام رضا علیه السلام به خاک سپرده شد. یادش گرامی.

پایان پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.